ZWART OP WIT
Zelfs het kleurgebruik is geminimaliseerd tot enkel zwart en wit; twee tegenpolen die binnen de tentoonstelling geen andere betekenis krijgen dan dat zij elkaars uitersten zijn. Zoals de velden van een schaakbord, de woorden in een boek met witte pagina’s en de strepen op ouderwetse gevangeniskleding. Het enorme contrast biedt overzicht.
Abstruct is een tentoonstelling in PARK waarbij zeven kunstenaars, waaronder één kunstenaarsduo, een kunstwerk op locatie maken. Allen richten zij zich met name op het abstracte beeld. Daarnaast heeft de curator één andere voorwaarde: de werken zullen allemaal zwart-wit worden.
“Ik zie het samenstellen van een tentoonstelling als het maken van één product. Alle afzonderlijke werken vormen tezamen één geheel, zeker in een ruimte zoals PARK waarin het geheel grotendeels in een keer zichtbaar is bij binnenkomst.” Zo schrijft Linda Arts, curator van Abstruct, wanneer ik haar vraag naar de nadrukkelijke keuze voor het palet. “In dit geval vind ik dat de overeenkomst in de vormentaal binnen de verschillende werken beter in beeld wordt gebracht door alleen zwart-wit te gebruiken en dat de werken elkaar, zonder hun zelfstandigheid te verliezen, versterken en hier en daar met elkaar kunnen en mogen versmelten.”
Het minimalistische kleurgebruik verbroedert zowaar de kunstwerken. De excentrieke werkwijze van de kunstenaars blijft daarentegen steevast boven water, wat zorgt voor bewogenheid – tussen verbroedering en begrenzing. Zo smijt Sebastian Wickeroth een enorme witte kubus op de grond waarmee de geometrische vorm wordt vernietig. Versnipperde stukjes hout en verf omlijst het artistieke geweld.
De kunstenaars spelen optimaal met perspectief, niet alleen binnen de abstracte vormen – groot/klein, driedimensionaal/tweedimensionaal, licht/donker, maar bovenal met het perspectief van de kijker. Bij elke stap die je verzet nemen de grafische beelden een nieuwe positie in waardoor deze op een andere manier met elkaar interacteren.
Bij binnenkomst stuit je direct op een dynamische muurschildering van Roos van Dijk en links spatten zwarte balken uiteen tegen een pilaar – het werk van Clemens Hollerer. ‘Zonder titel’ verovert de vide van PARK – zichtbaar vanaf de begane grond. Op afstand wekt Jasper de Graaf de illusie van een diep zwarte muurschildering. Van dichtbij blijkt het werk net zwart-af; donker grijs. De hoekige vormen strekken zich meedogenloos uit over de wand, terwijl de grijze tint een schikkende houding aanneemt. Daarnaast gaat Van der Graaf kieskeurig om met de vormen van de ruimte, zo mag de lichtknop bijvoorbeeld wel meespelen, maar wordt de deur buitengesloten.
Het kunstenaarsduo Graphic Surgery maakt een installatie bestaande uit de muurschildering ‘Decrement’ en de sculptuur ‘Intrusive Structure V’ – een toren die, doordat deze een helling maakt, speelt met de zwaartekracht. ‘Decrement’ bestaat uit zwarte vierhoeken op een spierwitte muur. De schildering lijkt het sculptuur te omlijsten, het fungeert als habitat voor de ietwat schuine toren. Waar de pikzwarte vlakken kruisen met het sculptuur worden de twee met elkaar verweven; de vierhoeken leunen op of haken in de schuine toren.
De kunstwerken zijn geen losse elementen in de ruimte; geen sculptuur op een sokkel of een ingelijste schildering; er ontstaat een geheel door de brutaliteit waarmee de ruimte wordt benaderd – de durf in contrast met de harmonie zorgt voor een levendig samenspel.
De tentoonstelling ‘Abstract’ is nog tot en met 5 maart te zien in PARK, Tilburg.
Deelnemende kunstenaars: Jasper van der Graaf, Roos van Dijk, Esther Stocker, Clemens Hollerer, Sebastian Wickeroth en Graphic Surgery.