Kunst
is lang:
Zomerstop Kunst is Lang – een overzicht

Jacqueline de Jong bouwt sinds grofweg vijf decennia aan een rijk oeuvre, bestaande uit video’s, performances, objecten maar vooral schilderijen: van expressionistische doeken met monsters en grillige kleurvlakken, tot meer figuratief werk dat kenmerken van pop art heeft. Elvis bijvoorbeeld, of schitterende biljartende mannen, en meer recent zijn er de werken op doek en papier met aardappelen – en ook als object doen die het goed: de met goud omhulde pommes de Jong uit haar Franse tuin kun je om nek hangen als sieraad.

Frederique Pisuisse legt in haar installaties en videowerk de structuur van de kunstwereld bloot. In haar Londense jaren onderzocht ze de schimmige internationale kunsthandel, of nam ze de gezwollen taal van de doornsnee tentoonstellingstekst op de korrel. Maar sinds ze zakelijke Londen voor het ontspannen Amsterdam heeft verruild, is er plek voor spiritualiteit in haar werk.

Domenique Himmelsbach de Vries verzint projecten die hem vragen zich actief met de maatschappij te bemoeien. Door portretten van ongedocumenteerde asielzoekers te verspreiden, mensen een gratis dag hulp aan te bieden, of een monument voor de prima mens op te richten, creëert hij korte interventies die daarna in de maatschappij verder moeten resoneren.

Wafae Ahalouch is begonnen als schilder, maar maakt tegenwoordig ook collages, installaties en video’s. Ze neemt grote thema’s als beginpunt en maakt er werk over dat aantrekt en afstoot, dat herkenbare elementen heeft maar tegelijkertijd vervreemdend werkt.

De foto’s en films van Kevin Osepa hebben een magische uitstraling, alsof de gefilmde objecten en mensen geladen zijn met een bovennatuurlijke betekenis. Kevins projecten zijn voor een belangrijk deel zelfonderzoek: hoe zijn Afro-Caribische identiteit op Curaçao gevormd is en verandert in een andere context, zoals de Nederlandse, of wat er moet gebeuren om de barbershop als veilige haven voor zwarte heteromannen ook veilig te maken voor zwarte homomannen.

De objecten die Oscar Peters maakt zijn vaak zowel humoristisch als sinister: denk aan een kettingzaag gemonteerd op een stang, die de kijker met mogelijk gevaar voor eigen leven van dichtbij kan activeren. Of het zelfportret waarop hij als typische redneck is vastgelegd, met een geweer in de hand en de uitstraling van een niet al te snuggere liefhebber van geweld.

De korte films van Silvia Martes lijken in eerste instantie realistisch, maar al snel komt er een fantasy-achtig element in naar voren – zoals in haar meest recente film, waar de hoofdpersoon haar hart laat verwijderen, om minder energie te verbruiken en daardoor langer te leven.

Katinka Lampe schildert al zo’n dertig jaar portretten, van kinderen en jongvolwassenen, op groot doek en in olieverf. Waarom blijven het gezicht en het menselijk figuur haar nog steeds boeien?

Architect John Körmeling legt uit dat zijn strakke, slimme, maar ook grappige ontwerpen altijd een probleem moeten oplossen – zelfs als dat probleem een schijnbaar zinloze vraag uit zijn eigen brein is.

Anaïs López werkt als documentair fotograaf voor kranten en tijdschriften, maar laat zich daarbuiten leiden door kleine opvallendheden, die haar een groter avontuur in sleuren – zoals een haas die wacht voor het stoplicht, of een zangvogel meesleurt door de straten van Singapore.

Mounir Samuel is politicoloog, schrijver en performer. In alles wat hij maakt, zet hij zich in om een gesprek op gang te brengen dat voorbij vooroordelen en vastomlijnde identiteiten gaat.

Persijn Broersen en Margit Lukács maken gelaagde videowerken, waarin door middel van videobeelden, animatie en duizenden samengevoegde foto’s een virtuele wereld ontstaat, die laveert tussen echt en niet echt, en origineel en kopie.

Louwrien Wijers is beeldhouwer: vroeger in metaal, tegenwoordig bouwt ze mentale kunstwerken. Ze sprak Andy Warhol en de Dalai Lama, en raakte intensief betrokken bij Joseph Beuys, met wie ze eens is: kunst draait om vrijheid en compassie.

Voor zijn kunstwerken steekt Jasper Griepink oeroude rituelen in een nieuw jasje, om mensen een dieper contact met anderen en met de natuur te laten ervaren. Daarvoor richt hij vaak een tijdelijke toegewijde ruimte in, zoals een reiki-salon in een galerie of een tent in het bos waar de vrije liefde kan worden bedreven.

Modeontwerper Duran Lantink wil niks nieuws maken. Althans: niet in de traditionele zin van het woord. Hij knipt afgedankte haute couture van de grote modemerken aan stukken, en maakt er unieke en waardevolle kledingstukken van. Een gesprek over je individualiteit vormgeven en de toekomst van mode.

In haar foto’s en video’s zit Verena Blok haar geportretteerden dicht op de huid, en toont op een zinnelijke manier een wereld vol tegenstellingen. Zo volgde ze twee Poolse bouwvakkers die in West-Europa werken en te maken hebben met vooroordelen, maar zelf ook xenofoob zijn. Hun macho uitspraken worden gedaan op een bont bloemetjesdekbed, en hun onwrikbare lijven zijn de basis voor een onzekere economische positie.

In de video’s van Daan Couzijn spelen 3D-animaties de hoofdrol: vaak naakte mannen, die met hun even herkenbare als wezenloze voorkomen ondersteunen wat de neerslachtige voice-over vertelt. En ook in zijn installaties voert melancholie de boventoon, vormgegeven in een digitale beeldtaal à la Ed Atkins. Hoe verhoudt deze digitale wereld zich tot het fysieke leven?

Richard Kofi schildert als kunstenaar West-Afrikaanse goden, geesten of historische figuren, maar is daarnaast ook curator. Jarenlang werkte hij voor het Afrika- en Tropenmuseum en het museum Volkenkunde in Leiden, waar hij zich inzette om deze instellingen inclusiever te maken en te dekoloniseren. Sinds kort werkt hij ook als programmeur bij het Bijlmer Parktheater.

Fotograaf Hans Eijkelboom is al zijn hele leven gefascineerd door het begrip identiteit: eerst onderzocht hij hoe verschillend zijn omgeving naar hem keek, maar sinds 1992 trekt hij naar plekken als de Amsterdamse Kalverstraat om opvallende gelijkenissen in trendgevoelige kleding seriematig vast te leggen – de ontroerende poging om zowel onderdeel te zijn van een groep, als je individualiteit te willen benadrukken.

Eva Meijer is behalve kunstenaar ook schrijver en filosoof, en doet onderzoek naar een politieke stem voor dieren. Ze is gefascineerd door het idee dat de taal die je gebruikt, bepalend is voor hoe je de werkelijkheid ziet. Een gesprek over kritisch kijken naar een wereld die zichzelf als logisch presenteert, ruimte laten voor het onbekende en je bewust zijn van de macht van taal.

De bonte collages van Monika Dahlberg zijn felgekleurd, grappig, soms erotisch, en vaak sinister – de mensfiguren krijgen steevast venijnige zaagtandjes en Mickey Mouse-oren. Die wonderlijke wereld op papier krijgt ook online vorm: op social media stuurt Monika een constante stroom van kunst, memes en selfies op je af. Toch is niet al haar werk lollig bedoeld, bijvoorbeeld het leger van Afrikaanse houten beeldjes die ze wit verfde en van Mickey-oren voorzag.

Germaine Kruip is gefascineerd door licht als materiaal. Of het licht in haar werk nou weerkaatst, wordt weggehaald, of verglijdende schaduwen opwerpt: het gewenste effect is een zorgvuldiger kijken naar het dagelijks leven, waarin veel te ontdekken valt.

De schilderijen van Lieven Hendriks zijn op het eerste gezicht vooral optische illusies: een beslagen spiegel met vingerstrepen er op, of een monochroom dat verkeerd is opgespannen en wat plooien vertoont. Maar er is meer aan de hand: Lieven wil het proces van kijken, en vooraf gevormde oordelen daarover op losse schroeven zetten.

Farida Sedoc maakt zeefdrukken, collages, installaties en ontwerpt kleding. Haar werk is sterk grafisch en staat in de traditie van straatcultuur, met alle thema’s die daar horen, zoals social justice, protest, politiek en verdomd hippe kleren.

Ansuya Blom tekent, schildert, filmt en schrijft over wat normaal gesproken niet op de voorgrond treedt, omdat het niet logisch en rationeel is, of geen definitieve, uitgesproken vorm heeft. Bijvoorbeeld als het gaat om gekte, of om hoe je als mens op zijspoor komt te staan als je toevallig niet de taal spreekt die als normaal wordt gezien. Ansuya krijgt dit jaar de Dr. A.H. Heinekenprijs voor de Kunst.

Geert Mul begon als VJ in de Rotterdamse underground techno-scene van de jaren ‘90 en legt al vrijwel zijn hele carrière databases van beelden aan. Een gesprek over hoe het hoofd te bieden aan de onstuitbare beeldenstroom die het internet teweeg heeft gebracht, en hoe zijn werk je bewust maakt van alle processen waarmee kijken gepaard gaat.

In de vaak metershoge pasteltekeningen van Jacobien de Rooij golft, wuift en kronkelt de natuur je tegemoet. Door haar verbluffende kleurgebruik en speelse stijl laat Jacobien zien dat landschapswerken allesbehalve truttig hoeven te zijn – al heeft het haar 10 jaar pogingen tot Kunst met een grote K gekost voor ze zichzelf toestond om landschappen af te beelden.

Rode draad in het werk van Aneta Lesnikovska is manipulatie: haar debuutfilm, gedraaid in de rauwe Dogma-stijl, is deels fictie en deels documentair en drijft op Macedonische acteurs die in de veronderstelling zijn dat ze een internationaal gefinancierde film terechtkomen. En in een installatie in het Stedelijk nam Aneta 15 jaar geleden heimelijk biechten op van Museumnacht-gangers, die ze beloofde pas na 15 jaar openbaar te maken – ongeveer nu.

Fotograaf Rein Jelle Terpstra interesseert zich voor de relatie tussen fotografie en het geheugen: hij vroeg beeldmakers te vertellen over de foto die ze nét niet konden maken, maar wel in hun geheugen gegrift staat. Ook fotografeert hij de lievelingsbeelden van mensen wiens zicht achteruit gaat, om ze later te kunnen beschrijven en de herinnering levend te houden. En de afgelopen vier jaar was hij veel in Amerika, waar hij door middel van vele honderden amateurfoto’s het beeld van de ‘funeral train’, met het lichaam van de vermoorde presidentskandidaat Robert F. Kennedy er in, wil aanvullen met het perspectief van de kijkers langs de kant.