We Margiela

Op zondag 22 oktober in museum Boijmans van Beuningen vond de wereldpremière van de documentaire We Margiela plaats. Een film over het Belgische modehuis Maison Martin Margiela. Het werd door Jenny Meirens (Jenny Meirens overleed in juli 2017) en Martin Margiela opgericht en groeide uit tot een groot, taboe doorbrekend modehuis. Zo toonden zij één van hun collecties direct in de winkel (de klant zou belangijker zijn dan de pers) en hielden zij exclusieve modeshows in chaotische, realistische settingen. Rondom het huis bestaan vele vragen die het mysterie en de exclusiviteit van Maison Martin Margiela bevestigen. De grootste vraag is nog altijd: Wie is Martin Margiela? Martin Margiela koos ervoor nooit een foto van zichzelf te laten schieten in de context van het modehuis, vanuit de behoefte het enkel te willen hebben over zijn werk. Vanuit dit idealisme ontstond van buitenaf de fascinatie voor zijn bestaan. De pers dook op het mysterie rondom zijn anonimiteit en verhief daarmee het onbekende (en voor Martin Margiela onbelangrijke) tot het onderwerp. Het frustreerde Martin Margiela dat de pers het enkel en alleen nog over hem wilde hebben en daarmee zijn werk in de schaduw plaatste. Een uitkomst die hij juist met het onzichtbaar zijn wilde uitsluiten. Hij koos er dan ook voor de pers nooit meer te woord te staan. 

Wanneer de kunstenaar/modeontwerper de keuze maakt niet aanwezig te zijn, moet hij/zij zich verhouden tot zijn/haar eigen afwezigheid. Een lastig gegeven waarin het één het ander niet uit lijkt te sluiten. Het niet aanwezig zijn genereert vaak een uitkomst waarin de afwezigheid van de maker naar de voorgrond treedt. Het mysterie ontstaat en voert de boventoon. In de documentaire wordt beschreven hoe Jenny Meirens tijdens het maken van een groepsfoto gefrustreerd naar boven riep: “Martin, this is your last change to be in the picture.” Maar het mocht niet baten, zijn stoel bleef leeg. In die leegte bevindt zich een ambiguïteit, absence is presence.

Deze afwezigheid werd doorgevoerd in het etiket, die in de ontwerpen werd gestikt. Op het witte scherm verschijnen de door Jenny Meirens gesproken woorden: “Het etiket was een zeer duidelijk beeld. Zoveel kleren en je ziet één kledingstuk zonder naam, dan wil je weten wie dat gemaakt heeft.” De met vier steken opgestikte witte labels waren het handelsmerk van Margiela. Het witte van het label lijkt hier opnieuw de leegte te vullen en daarmee de afwezigheid te bevestigen. Eigenlijk is het een zeer heldere formule. Leegte gevuld met het afwezige.

In de documentaire zijn er duidelijke keuzes gemaakt wat de kijker wel en niet te zien krijgt. Zo is Martin Margiela niet in beeld, spreekt hij niet en draagt op geen enkele manier bij aan de film. Ook Jenny Meirens besloot om op 73 jarige leeftijd niet voor de lens te verschijnen. Wanneer zij spreekt kleurt het doek wit en worden haar Vlaams gesproken woorden onder in beeld geprojecteerd waardoor alle zintuigen op haar gesproken woord focussen.

Na het einde van de film wordt er aan Menna Laura Meijer, de filmmaker, gevraagd of zij contact heeft gezocht met Martin Margiela. Na enkele stille seconden antwoordt zij met ja. Hij vertelde haar dat hij niet wilde deelnemen, maar zij mocht hem wel één vraag stellen. Dit deed zij niet, omdat zij zich niet kon bedenken welke vraag dat dan moest zijn.

kast met tabi’s, foto mint film office 2015

Omslagfoto: film still We Margiela documentaire, Jenny Meirens laat een groepsfoto zien van team Margiela gemaakt door Marina Faust

Voor meer informatie bezoek: wemargiela.com