Verslaafd aan verzamelen
Frans Oomen woont in zo’n een typisch Amsterdams huis waar je direct na de voordeur via een smalle trap steil omhoog loopt en meteen begrijpt dat achter deze voordeur iets bijzonders aan de hand is. De muren hangen vol met briefjes, uitnodigingen, posters, druksels, foto’s, en in de smalle overloop staan de kunstwerken in bubbeltjes papier opgestapeld.
‘Sometimes a person never comes back’, lees ik op een velletje papier. Hoe hoger ik kom hoe erger het wordt, in de woonkamer kun je nog net op een stoel aan een tafel zitten te midden van alle stapels boeken en kunstwerken die tegen elkaar aan leunen tegen de muur. Het is tjokvol. Deze man dompelt zich onder in de kunst.
Frans Oomen begon al vroeg met het verzamelen van edities (werk in oplage) en nog steeds is dat zijn specialiteit. Ik zie een zeefdruk van Rob Scholte die ooit gratis bij het tijdschrift Code zat, een litho van Erik Andriessen uit 1988, een uitgave van museum Fodor destijds. Het is een vertederend beeld van zijn vriendin Liesbeth met zwarte krullen die slaapt, een virtuoze snelle schets van een herkenbaar intiem moment. ‘Ja’ zegt Oomen, ‘kunst hoeft niet duur te zijn, met een klein budget kun je al mooie dingen doen, gewoon simpel beginnen.’ Edities zijn zeker voor beginnende verzamelaars, het meest voor de hand liggend om een verzameling op te bouwen, want ze zijn vaak zeer betaalbaar. Zeker als je er vroeg bij bent. Veel kunstliefhebbers dwepen echter met het aura van het ‘unieke’. ‘Maar mij gaat het om het beeld ‘, zegt Oomen en hij citeert Schellmann uit een boek over kunst in oplage: ‘Als je naar een uniek werk kijkt kun je het bijna niet meer los koppelen van de prijs.’ Toch glimt Oomen van trots bij het tonen van al die werken die hij tientallen jaren geleden kocht en die nu zo veel meer waard zijn. ‘Ja, dat bevestigt me dat ik het goed heb gezien, op tijd heb gekozen, dat is mijn trots.’
Oomen is full time docent beeldende vorming aan de Pabo in Haarlem. Hij houdt van zijn werk, de enthousiaste studenten en de vrijheid om zijn vak vorm te geven. De studenten zien zijn verzamelwoede op Facebook en nu bij het programma van AVROTros’ Kunstuur, waar Hester Alberdingk Thijm hem interviewt over zijn verzamelwoede. Daarnaast runt Oomen een online galerie van edities (mo-artgallery.com en arteditions.org). ‘Daar verdien ik het geld mee om weer nieuwe aankopen te doen. En doordat ik contacten heb met veel uitgevers wereldwijd van edities zit ik dichtbij de bron, hoor ik snel welke interessante edities (spoedig) op de markt komen. Ik kan dan meteen ‘toeslaan’. Het gevolg is wel dat ik altijd rood sta. Ik ben ook een echte ondernemer, een handelaar met haviksogen.
Wat me nog het meest in de weg zit is dat ik helaas niet alles kan kopen wat ik graag aan mijn collectie zou willen toevoegen. Zo had ik onlangs een werk van Gerhard Richter in handen, een intrigerend beeld en ik wist dat het een “koopje” was, maar kon het me op dat moment niet veroorloven. En dat doet pijn. Zeker als het een half jaar later ook nog eens voor tien keer de prijs wordt verhandeld.’
Het fijnste van zijn collectie vind ik de kleine ongewone werken zoals, cassettebandjes, langspeelplaten, een houten speeldoosje van Aernout Mik waarin negatieven op een verlichte plaatje liggen, maar die ook muziek maakt. Of een portemonnee van Rosemarie Trockel die ze samenstelde als souvenir aan een reis naar Rusland, Het is een klein goedkoop, bruin leren portemonneetje waar ze een fotootje in stopte, en bonnen en papiertjes die ze op straat vond. Of een simpel filmnegatief van Tacita Dean in een doosje. A kiss. ‘Dat kostte destijds 10 gulden’ , vertelt Oomen. Het maakt me erg jaloers.
Bekijk hier de aflevering waar Frans zijn collectie laat zien aan Hester Alberdingk Thijm in Kunstuur. Voor Kunstuur bezoek zij kunstverzamelaars door heel het land. Volg haar Elke zondag om 17:05 uur op NPO 2.
Fotografie Heske ten Cate