Urbanisatie aan de tekentafel – in gesprek met Cao Tang
Cao Tang is een van de zes winnaars van de Buning Brongers Prijs 2022. Mister Motley interviewt dit jaar alle kunstenaars. Mirthe Berentsen spreekt Cao Tang over zijn schilderijen, die een gefragmenteerde verzameling van landschappen, van veranderende infrastructuren en gebouwen, eilanden en symbolen behelzen. ‘Ik zie mezelf als een observator van werelden en veranderingen en die veranderingen probeer ik te vertalen in mijn werk.’
Als we elkaar spreken via Zoom blijkt Cao net naar Den Haag verhuisd te zijn vanuit Arnhem, waar hij op ArtEZ aan BEAR Fine Art: Base for Experiment, Art and Research studeerde. Een plek voor experiment waarin iedereen van elkaar leert, binnen een internationale en dynamische community. Er is haast geen betere plek denkbaar voor een schilder die de wereld van een afstand bekijkt, en de strijd tussen stedelijke planning en natuur met grafische precisie vorm weet te geven op het doek. “Ik ben een observator, altijd tussen plekken in, tussen culturen en fantasieën en dat zie je heel duidelijk terug in mijn werk.” De locatie van zijn nieuwe tijdelijke studio kan dan ook haast niet beter merk ik gekscherend op, hij werkt namelijk op zijn balkon. Daar hoog boven de straat en de winkelende mensen, tussen het private en publieke domein, is Cao het meest op zijn gemak. Na een zeer korte rondleiding over het balkon en het bekijken van de nieuwe spraypaint-experimenten volgt een gesprek over het belang van experimenteren, tijdelijkheid en de verteller worden van je eigen verhaal.
Mirthe Berentsen
Gefeliciteerd met je nominatie voor de Buning Brongers Prijs 2022! Was je verrast door de nominatie?
Cao Tang
Totaal, ik was onderweg naar de sportschool en was echt zo verbaasd, het is een aanmoediging en geeft me het vertrouwen dat ik op de goede weg zit. Het is voor mij heel belangrijk omdat ik een hele moeilijke tijd had nadat ik geslaagd was. Ik voelde me erg verloren, ik heb mijn familie in China al drie jaar niet gezien en die afstand is erg stressvol. Na het afstuderen had ik opeens geen studio meer, geen vangnet van de academie en het is heel erg moeilijk om in Nederland aan een woning te komen. Volgend jaar ga ik een master doen op de St. Joost in Den Bosch. Ik woon nu even in Den Haag, waar ik het balkon nu als tijdelijke studio gebruik.
Voordat je aan ArtEZ ging studeren, studeerde je op een traditionele schildersacademie in Nanchong in China, kun je iets vertellen over die overgang en de invloed die dat heeft gehad op je werk?
Op de middelbare school koos ik ervoor om me twee jaar lang alleen maar bezig te houden met schilderen, uiteindelijk heb ik eindexamen gedaan in schilderkunst. Mijn examen daar ging ook helemaal niet om mezelf, of mijn interesses of perspectief, maar alleen om het oefenen en verbeteren van techniek. Ik besefte me dat ik verder wilde gaan met het schilderen en niet alleen maar het technische aspect.
Eerst ging ik naar Nederland om Engels te leren en ik ben naar allerlei verschillende kunstacademies gegaan om te kijken wat goed bij mij zou passen. Op dat moment was mijn werk echt nog niet goed. Het was lastig toen ik begon, want ik wilde alleen maar schilderen. Mijn tutor in het tweede jaar, Vincent Vulsma, is heel erg belangrijk geweest om met verschillende materialen en technieken te gaan experimenteren, om zo mijn eigen handtekening te vinden.
Als ik naar je werk kijk dan lijkt het alsof de verhuizing niet alleen voor jou persoonlijk, maar ook op je werk een grote invloed heeft. De politieke en dialectische relatie in de dynamiek tussen het oosten en westen lijkt een grote rol te spelen. Wat is jouw relatie tot stedelijke ontwikkelingen?
Ik zie mezelf als een observator van werelden en veranderingen en die veranderingen probeer ik te vertalen in mijn werk. Daarom gebruik ik veel elementen uit China in mijn werk, maar ook Nederlandse elementen komen steeds vaker terug, zoals stoplichten en molens. Kijk, in de jaren ’90, toen ik werd geboren, ging China heel langzaam open voor de internationale handel en verkeer. Mijn kindertijd is getekend door het feit dat mijn omgeving en stad letterlijk elke week veranderden. De stad en omgeving waarin ik woonde namen telkens een andere vorm aan, het gaat puur om functie. We woonden vlakbij een enorme dam en de hele stad moest toen verplaatst worden om de dam te kunnen laten staan.
Toen ik naar Nederland verhuisde was dat een hele vreemde ervaring, het is bijna het omgekeerde qua architectuur en stadsplanning. Hier wordt het oude, de monumenten uit het verleden, gevierd en in ere hersteld. Dat is een hele spannende, haast dialectische relatie tussen het oosten en het westen. Hoe zie je de toekomst van de stad? Dat is een vraag die ik heel intrigerend vind, maar die totaal verschillende antwoorden heeft.
Een logisch vervolgvraag is natuurlijk of je ook nadenkt over je eigen toekomst? Of creëer je in je werk een utopische wereld voor jezelf?
Absoluut! Mijn werk is sterk beïnvloed door Minecraft en videospelletjes en digitale cultuur. In mijn werk maak ik voor mezelf een wereld met mijn eigen regels. In het schilderen kan ik mijn eigen binnenwereld uitleggen. Terwijl ik daar in het normale leven, wat dat dan ook is, veel meer moeite mee heb. Recentelijk is mijn werk ook persoonlijker geworden. Ik gebruik graag symbolen om mijn gevoelens uit te drukken, als een soort visueel dagboek. Voor het eerst heb ik het gevoel dat ik mijn eigen verhaal kan vertellen.
Die spanning tussen het persoonlijke versus het collectieve speelt ook een grote rol in je werk, met veel elementen uit de surveillance- en inlichtingenwereld. De losse voorwerpen, symbolen en gebouwen staan altijd in contact met elkaar maar opereren onafhankelijk van elkaar. Ik ervaar ook een bepaalde dreiging als ik naar je schilderijen kijk, snap je dat?
Het persoonlijke en het eigene moesten zoveel mogelijk vermeden worden toen ik opgroeide onder het socialisme. Het individu en het collectief zijn onafscheidelijk in mijn werk, maar ook binnen mijn cultuur. Wij geloven heel sterk in het belang van community en gemeenschap, maar het gevaar is dat je jezelf verliest omdat iedereen een deel van zichzelf moet opgeven voor het collectief. Ik vind het nog steeds heel erg ingewikkeld om te gaan met het aspect van jezelf te kunnen zijn en tegelijkertijd onderdeel te zijn van een kunstwereld. Ik werk heel graag alleen.
Met een enorme precisie en ingetogen kleurgebruik creëer je prachtige, formele werelden, die haast emotieloos lijken. Is dat strakke oppervlak een dekmantel?
Het presenteren en bij elkaar brengen van verschillende elementen, ervaringen en symbolen is heel emotioneel voor mij. Ik probeer nu meer series te maken, zodat ze bij elkaar moeten worden getoond, als verschillende hoofdstukken van mijn dagboek. In tegenstelling tot wat de meeste mensen verwachten ben ik niet heel georganiseerd als ik werk. Ik begin gewoon, zonder eerst te schetsen, het is een heel chaotisch proces, terwijl de uitkomst er heel formeel en netjes uitziet.
Je schilderijen zijn een gefragmenteerde verzameling van landschappen, van veranderende infrastructuren en gebouwen, eilanden en symbolen. Kun je me iets vertellen over je obsessie met landschappen?
Landschappen zijn voor mij, als observator, het belangrijkste gegeven om de wereld om mij heen te begrijpen, het geeft houvast. Terwijl de natuur langzaam verdwijnt, en het landschap gecultiveerd wordt en ingevuld door industrialisatie en steeds verdergaande urbanisatie.
In China is het landschap zo ontzettend belangrijk geweest binnen het ontstaan van de schilderkunst. Het vroegere werk van de Chinese en Russische landschapsschilders vind ik heel erg inspirerend, de abstractie van de landschappen en het vormgeven van mogelijke nieuwe werelden.
Mensen gebruiken hun kennis om het uiterlijk van de natuur te veranderen, een constante confrontatie tussen twee machten. In jouw werk is die spanning tussen natuur en man-made overal aanwezig, en zijn alle objecten en gebouwen door mensen gemaakt, maar er zijn nooit mensen afgebeeld. Schilder je bewust geen mensen, geen tekenen van leven?
Ik ben de enige verteller in mijn werk, dus ik ben absoluut niet geïnteresseerd in het weergeven van mensen. Het is mijn persoonlijke visie op de wereld, op de systemen en verhalen die het leven vormen. Dus dat maakt mijn werk ook inherent politiek.
Het werk ‘Buffalo’ met de zwarte achtergrond is voor mij heel belangrijk, want daar komt de samensmelting van verschillende sociale systemen en werelden heel dicht bij elkaar. Het is een witte vogel. Het is het begin van een nieuwe serie, waarin mijn twee werelden bij elkaar komen en waarin ik meer onderzoek wil gaan doen naar de watersystemen in Nederland en China.
De Buning Brongers Prijs is een tweejaarlijkse Nederlandse kunstprijs voor jonge beeldend kunstenaars. De prijzen worden uitgereikt door de Buning Brongers Stichting uit de nalatenschap van Johan Buning, zijn vrouw Titia Brongers en zijn schoonzus Jeanette Brongers. De Buning Brongers Prijs is de grootste particuliere kunstprijs van Nederland en is sinds 1966 uitgereikt aan 162 kunstenaars. Aan de prijs is een geldbedrag verbonden van €4.500. De kandidaten voor de prijs worden door kunstopleidingen uit het hele land voorgedragen.
De feestelijke prijsuitreiking en opening van de tentoonstelling vindt plaats op vrijdag 25 november in Arti et Amicitiae te Amsterdam. Je bent van harte uitgenodigd hierbij aanwezig te zijn. Meer informatie op buningbrongers.nl
Ook adverteren op mistermotley.nl ? Stuur dan een mail naar advertenties@mistermotley.nl