Tussen Kunst & Ko: Een geschiedenis van mijn lakens
Ko van ’t Hek schrijft voor Mister Motley over zijn ontmoetingen met kunstwerken. Dit keer schrijft hij over het werk Pulse (2021) van Philip Vermeulen.
VOICE OVER: Ergens in een wereld hier ver vandaan, daar waar alles van laken en doek is gemaakt, loopt een man, zit hij, beginnend aan iets waarvan hij niet weet wat het is. Aan een metafoor ja, maar welke. Omdat hij niet anders kon dan zich eraan over te geven, zoals dat gaat soms, wordt hij steeds dieper het bos in gezogen. Terwijl het gebeurt, neemt hij nog een teug verse adem en denkt aan wat zij met hun goede bedoelingen voortdurend voor hem hebben herhaald. Dat de enige uitweg er dwars doorheen is.
Is dit nou de film, denk je, is dit waar ik naar kijk? Of is het doek zelf tot leven gekomen, bezeten als een kolkende zee? Philip Vermeulens Pulse is een abstracte nachtmerrie – veel minder abstracte woorden heb ik er niet voor, excuus. Je ziet maar je weet niet wat je ziet, niet wat je meemaakt.
VOICE OVER: En dan, in dat lakenbos ligt de duivel op hem te wachten, onbevattelijk. Zwaar ademend van gulzigheid blokkeert ze elk pad. De lucht is dor, de dorst behoorlijk, wat ze drinkt: tranen. (De waarheid is soms afstotelijk sentimenteel.) Ze kleedt hem uit, bindt hem vast en zet het op een drinken. Beter geeft hij haar wat ze wil, dat is de enige manier om los te komen. Hij kent de wilskracht van de overgave. Dat is zijn redding. Hij moest diep, maar dat is ook het mooie van rock-bottom: de rots die je raakt, het hard in je dat nooit kapot te krijgen is. Vervolgens: een diepe zucht, een ontworsteling, een klimmen via opgeknoopte lakens, op zoek naar uitzicht. Wat overblijft is verhaal.
Wij zijn slechts kijkers, gehypnotiseerd misschien, op de grens tussen meditatie en slaap. Pulserend door dag en nacht, door donker en licht. Het is zo overweldigend griezelig om niet te weten wat je ziet, wat je meemaakt. Maar misschien, heel misschien, ligt daar ook de uitweg in verscholen. In precies die verwondering. Verwonder je over de nachtmerrie en nee, daarmee is het niet gelijk opgeklaard, maar is er wel een scheur.
VOICE OVER: Terug naar hem, in die wereld hier ver vandaan, die toch altijd dreigend dichtbij is. Daar waar de huizen, de bossen, de demonen van laken zijn gemaakt. Een wereld om te ontvluchten, hoe onverhoopt comfortabel die klamme wereld zich ook mag voordoen. Na jaren klimmen en dwalen tussen de eindeloosheid van bomen, ziet hij dan ineens: water. Heel veel water. En meteen daalt dan het besef in: de zee is enger dan de haaien die erin zwemmen.
Pulse (2021) van Philip Vermeulen is nog tot en met 3 oktober te zien is in W139 in de tentoonstelling ‘verbógen verbrijzeld’. Klik hier voor meer info.