Tussen Kunst en Ko: Ik heb geen mening over Kapoor
Van alle dingen die we wel weten, zijn er vooral de dingen die we niet weten. Wat de toekomst is, hoeveel kerken er in de hemel staan, en wat de echte echte waarde van kunst is. We weten het niet. En dat is fantastisch.
En dan: een nisje. Niet betreden staat erbij. Ik denk aan mijn moeders advies dat ik honderden keren heb moeten opvolgen: kijken doe je met je ogen. Ik wilde altijd, en nog steeds, alles voelen. Misschien wist ik als kind al dat je je ogen niet kunt vertrouwen. Je ogen zijn zintuigen van niks. Je gebruikt ze de hele dag, maar het is eigenlijk een waardeloos instrument om de wereld te begrijpen. Misschien wel juist omdat je ze zo vaak gebruikt. Nee dan tast. Hoe dingen voelen is veel belangrijker dan hoe ze eruitzien.
Ik sta in Museum De Pont voor Descent into limbo (1992) van Anish Kapoor. Een nis van twee bij twee is leeg op een perfect rond gat in de grond na. Dat is het. Het gat is het kunstwerk. Niks meer dan dat, gewoon een rond zwart gat. ‘Niet betreden’ staat er niet voor niets, dit is een kunstwerk om aan te willen raken. Aan te raken om te begrijpen. Omdat je niet weet wat je ziet. Je ziet het wel, maar je snapt het niet, omdat je ogen te dom zijn. Mijn arme domme ogen.
Het kan geen echt gat zijn (toch?) en als het wel een gat is, hoe diep is het dan? Of is het gewoon een superzwarte platte cirkel? Een kleedje in het allerzwartst waar de kunstenaar sinds vorig jaar patent op heeft? Descent into limbo bewijst dat sommige dingen niet in één keer zijn te zien. Sommige dingen (op tv, op internet, in je hoofd) zijn misschien wel niet wat ze in eerste instantie lijken. Sommige dingen vragen tijd, aandacht en geduld. Sommige dingen vragen meer dan 140 tekens.
En soms is het helemaal niet erg om iets niet te weten. Dat hoeft helemaal niet eng te zijn. Die momenten dat ik het even-niet-weet zijn misschien zelfs wel de beste momenten. In zulke momenten staat alles open, kan alles nog. Oordelen is makkelijk en kan dus altijd nog. Oordelen is zilver, het ongewisse is goud.
Zoals Spinvis zingt dat hij geen mening heeft over motorcross, poloshirts of hoe de winkel loopt. Met hem denk ik aan de dingen waar iedereen meteen iets van vindt. Meningen waaraan geen twijfel vooraf is gegaan. Meningen die zo stellig zijn, dat de eigenaar zich niet af durft te vragen of de eerste gedachte wel de beste was. Ik denk aan die keren dat ik durfde te twijfelen aan mijn eigen ideeën. Aan dat ongemak. In dat ongemak zit de waarde. Ongemak is iets goeds. Voel maar eens wat.
En dan: zonder dat ik over het hekje klim, verdwijn ik in het gat. Je weet nooit wat er aan de andere kant gebeurt. Maar vanaf daar schrijf ik u: het is hier goed. Kom eens langs.
*Maandelijks beschrijft Ko van ’t Hek (de helft van Kunst Kijken met Ko & Kho) over zijn ontmoeting met een kunstwerk in zijn rubriek Tussen Kunst & Ko.
Ook adverteren op mistermotley.nl ? Stuur dan een mail naar advertenties@mistermotley.nl