Niet meer vingerwijzen om de pijn te helen – in gesprek met Samboleap Tol, winnaar van de Dolf Henkes Prijs 2023
Samboleap Tol is de winnaar van de Dolf Henkes Prijs 2023, een stimuleringsprijs voor Rotterdamse kunstenaars. Roxane Soudagar ging met Samboleap in gesprek over de totstandkoming van haar kunstenaarspraktijk en de combinatie van performance, storytelling, muziek, dans, tekeningen, installaties, inscripties en creative coding die ze daarin toepast om een wereld te creëren waarin haar eigen ervaringen als kind van Cambodjaanse migranten in het westen, de verzwegen trauma’s van de generatie van haar ouders en de culturele tradities van Zuidoost-Azië, versmelten tot één geheel.
Eindejaarslezen – 3 uit 2023
Het einde van 2023 staat op de stoep. Mister Motley blikt de komende weken terug met artikelen die dit jaar zijn gepubliceerd. Verhalen die belangrijke perspectieven bieden op de verstrengeling van kunst en dagelijks leven. Vandaag lichten we de eerste drie uit.
‘Ik eigen het me toe dat de buitenwereld iets van mijn beperking vindt’ – op atelierbezoek bij Lotte Werkema
Typerend voor het werk van Lotte Werkema is dat ze toont hoe ze haar aanwezigheid moet bevechten, terwijl ze tegelijkertijd door haar rollator, rolstoel en lichamelijke hulpstukken juist duidelijk zichtbaar is. ‘Mensen zijn zo vrij mijn lijf te becommentariëren, maar dat kan ik beter zelf doen. Dan ligt de bal bij mij. Als de goegemeente, de kunstwereld of de politiek daar maatschappelijk verzet in ziet, dan accepteer ik dat.’ Alex de Vries bezocht haar atelier en ging met Lotte in gesprek.
Kleding als oefening van het geheugen
De vader van Merel Bem kwam op de fiets ten val. In de ambulance of in het ziekenhuis werd zijn kleding opengeknipt. Even later kreeg hij een hemelsblauwe pyjama aan. In haar essay gaat Merel in op het autobiografische verhaal dat kleding ons kan vertellen. ‘Als je alle kleding die je ooit in je leven hebt gehad, alle babyschoentjes, winterjassen en trouwjurken, bij elkaar zou zoeken, zou je je autobiografie hebben.’
‘Ook toen zochten mensen rouw-houvast’ – met Frank Seller naar de rouwborden in Museum Warsenhoeck
Lisanne van Sadelhoff toog naar Nieuwegein om een bezoek te brengen aan Museum Warsenhoeck dat een regionale historische collectie beheert. Ze raakt in gesprek met Frank Seller die van alles weet te vertellen over de bijzondere collectie rouwborden die in het museum te zien zijn en de verhalen die daarachter schuilgaan.
De tweede film die Mister Motley selecteerde voor IDFA is Queendom van Agniia Galdanova
Uit het programma van IDFA 2023 selecteerde Mister Motley drie documentaires waarin makerschap, beeldende kunst en vrijheid centraal staan. De tweede keuze die we bekendmaken is de documentaire Queendom van Agniia Galdanova.
‘Zaaaaalig, al die verbrijzelde hokjes’ – met theatermaker Nina Spijkers naar Hot Flowers, Warm Fingers van Pauline Curnier Jardin
‘Ik vind dit zo vet aan deze tijd. Dat de vrouw op andere manier wordt neergezet in kunst. Dat het niet meer alleen de schreeuwende hysterie is, of alleen maar een lekker wijf. De vrouw is veel diverser, gelaagder, de méns is veel diverser […].’ Samen met theatermaker Nina Spijkers bezoekt Lisanne van Sadelhoff de tentoonstelling Hot Flowers, Warm Fingers van Pauline Curnier Jardin, die voorbij gaat aan stereotypering.
Nieuwe (ver)houdingen – Seline Buttner’s Meiospore laat niet over zich heen lopen
Seline Buttner’s interactieve Meiospore leert de toeschouwer zich bescheiden op te stellen; alleen dan blijven de doolhofachtige patronen groeien en vibreren. Het kunstwerk maakt een onuitwisbare indruk op Ischa Borger: het doet ervaren dat wanneer je jezelf als centrum en maatstaf van de wereld ziet, je over andere levensvormen heen loopt.
Een reden om er te zijn, liefde die dwars door het leven groeit – over Nan Goldins levenswerk
Eerder dit jaar bracht schrijver en fotograaf Tatjana Almuli een ode aan het werk van Nan Goldin. “Ik ken geen fotograaf bij wie je de lucht op sommige foto’s bijna kunt ruiken, de lippen van de gefotografeerde haast kunt proeven. Waar zowel pijn als plezier zo voelbaar is – zo filmisch, zo levendig.” Op dit moment is in het Stedelijk Museum in Amsterdam This Will Not End Well te zien met duizenden foto’s, ondersteund door muziek, voice-overs en archiefmateriaal van Goldin.
It’s OK… #6: Samen salade maken
Dit is de laatste tekst binnen de It’s OK…-reeks van Mister Motley, waarvoor Nadia de Vries de gehele zomer bijeenkomsten bezocht in de Oude Kerk. De afgelopen vier maanden is de Oude Kerk minstens twee keer per week het toneel geweest van bijzondere samenkomsten en ontmoetingen. Tussen het rollen en uitpersen van citroenen door sprak Nadia Jeanne en Yvonique over hoe zij de bijeenkomsten hebben ervaren.
Dit werk kwam in vijf minuten tot stand – kan kunst bestaan binnen het kapitalisme?
In een serie publicaties en programma’s onderzoeken Mister Motley en ArtEZ Studium Generale samen met studenten, kunstenaars, schrijvers, wetenschappers en denkers de verbanden tussen tijd, arbeid en ecologie. Persis Bekkering schreef in essay dat cirkelt rondom de vraag of kunst überhaupt kan bestaan binnen het kapitalisme. ‘Kunst is geen proces dat efficiënt gemaakt kan worden, waaruit rendement kan worden geslagen. Ik zou zelfs willen zeggen dat het maakproces geen helder begin en geen werkelijk einde kent.’
Een zwarte drug – over hoe aardolie dwars door ons heen gaat
Minke Schönthaler krijgt het plaatsvervangend benauwd als ze in het videowerk Hydrocarbon Man ziet hoe iemand zich ‘wast’ met de dikke, vieze rook van uitlaatgassen. Hoewel er pas veel later een woord werd bedacht voor wat ze toen ervoer, brengt het zien van Hydrocarbon Man haar terug naar het moment dat haar moeder haar vertelde dat plastic giftig is.
Verlangen naar intimiteit – op atelierbezoek bij Jans Muskee
Jans Muskee toont de morele gevoeligheden van onze tijd en beeldt het menselijk lichaam zo af dat iedere provocatie wordt geneutraliseerd. Zo zien we eruit, gekleed of ongekleed. ‘Stel je eens voor dat onze huid transparant was,’ zegt Muskee. ‘Dan zouden onze organen zichtbaar zijn en zouden die in de kunst bepalend zijn voor de weergave van de mens. Nu is dat onze naaktheid. Onze huid verbergt ons al.’ Alex de Vries ging bij hem op atelierbezoek.
KUNST IS LANG: Mirre Yayla Séur
Deze week is Mirre Yayla Séur te gast bij Kunst is Lang. Haar werken beginnen vaak met de interesse in een materiaal dat van gedaante verwisselt: ijzerdeeltjes in het smeltwater van gletsjers die in de Gelderse bodem ijzererts vormen, vezels uit een agaveplant die na een brute afmatting tot sierlijke draden worden gekamd en verweven, of bacteriën die op ijzer leven en als pigment voor verf kunnen dienen.