De angst regeert – een gesprek over stilte in het Nederlandse kunstenveld
Een gesprek met Mirjam Westen, Tina Farifteh en Maurits de Bruijn over de mogelijkheden die er momenteel liggen om als samenleving met elkaar te praten, via de beeldende kunst, over de genocide in Palestina.
Leven in de kunstmatigheid van het museum – het zadel, twee matjes, het huis
Wat is het verschil tussen dezelfde performance steeds opnieuw zien, versus een werk aan de muur? Helena Julian keerde meermaals terug naar de overzichtstentoonstelling van Marina Abramović. Naarmate ze het museum vaker bezoekt, zoomt ze in op de energetische dialoog tussen het publiek en de groep performers die de werken heruitvoeren. ‘Toegegeven, van alle performances die worden aangekondigd tijdens de tentoonstelling, wekt deze het meest weerzin bij me op.’
The herbs that be bitter and well smelling – het standbeeld Ada van Holland dat er nooit zou komen
In 1987 opperde de Leidse gemeenteraad om een standbeeld van Ada van Holland (1188-1223) te plaatsen. Het beeld is er nooit gekomen. Op de aangewezen plek van toen heeft Caz Egelie voor Beelden in Leiden alsnog een beeld gemaakt over het leven van Ada. Het nieuwe kunstwerk bestaat uit mallen om zo opnieuw te spelen met de aan- en afwezigheid van de sculptuur en de mystiek die er bestaat rondom haar leven. Voor Mister Motley stelde Egelie een online tentoonstelling samen die een inkijkje geeft in het onderzoek achter hun werk.
‘U staat aan de verkeerde kant van de geschiedenis’ – brief aan DAAD, Deutscher Akademischer Austauschdienst
Beeldend kunstenaar Jonas Staal wees zijn nominatie voor de DAAD-kunstenaarsresidentie in Berlijn af met een brief aan voorzitter Joybrato Mukherjee. Dit doet Staal omdat Mukherjee ‘actief bijdraagt aan een cultuur waarin de onderdrukking van meningsuiting van mensen die geconfronteerd worden met genocide, wordt genormaliseerd.’
Suriname heeft goede kunstenaars nodig om het land te voorzien van kleur en hoop – de erfenis van Nola Hatterman
De erfenis van Nola Hatterman blijft springlevend vanwege de De Nola Hatterman Art Academy, gedragen door de toewijding en passie van haar voormalige studenten en degenen die haar nalatenschap koesteren. De kunstopleiding heeft niet alleen Surinaams talent gevoed, maar ook bijgedragen aan de internationale erkenning van Surinaamse kunst. Kevin Headley licht uit hoe de Academy zich staande houdt ondanks de aanhoudende economische crisis waarin Suriname verkeert en het gebrek aan overheidssubsidies.
We werden er onthutsend gewone mensen van – over Marina Abramović in het Stedelijk Museum Amsterdam
Iedere bezoeker van Marina Abramović in het Stedelijk Museum Amsterdam kan zich tegoed doen aan de greatest hits van de grand dame van de performancekunst. Ook Maurits de Bruijn raakt opnieuw begeesterd door klassiekers als The Lovers: The Great Wall, Balkan Baroque, Relation in Time en The Artist is Present. En toch wringt er iets, tijdens zijn bezoek.
De vissen weten niet wat er gaat gebeuren (maar wij wel) – in gesprek met Arturo Kameya en Claudia Martinez Garay
De Peruaanse kunstenaar Arturo Kameya heeft het huis van Marres omgebouwd tot een hotel waar de geesten van de mislukte staat Peru hun intrek hebben genomen. Bezoekers treffen allerlei scènes aan, zoals een badhuis dat zich voordoet als restaurant, een bierfontein en een bovenkamer met mechanische vissen. Het interieur vormt een allegorie van de Peruaanse staat. Het weerspiegelt een schijnwereld waarin de waarheid minder belangrijk is dan wat uit pure noodzaak wordt opgeroepen. Marres-directeur Valentijn Byvanck ging voorafgaand aan het installeren van het werk met Arturo en zijn partner Claudia, die ook meewerkte aan de tentoonstelling, in gesprek.
Ineens begint de dag met een nummer van Elton John – kunst op een Berlijns metrostation
‘Don’t go breaking my heart’, ‘every summer every winter’, ‘idk whats going on but its alot’. Laure van den Hout werd geraakt door flarden tekst op een Berlijns metrostation. Eenmaal thuis probeert ze de herkomst ervan te achterhalen.
Seksuele wezens die kunst kopen – over vrouwelijke seksualiteit die losstaat van de mannelijke blik
Ook veel vrouwen kochten kunst in de zeventiende eeuw, blijkt uit recent onderzoek. Dit weerspreekt de algemene aanname dat kunst in die tijd alleen dóór en vóór mannen werd gemaakt. En suggereert indirect dat sommige kunstwerken achteraf te makkelijk zijn geseksualiseerd. Is dat een bevrijding voor ons nu, vraagt Daan Borrel zich af. ‘Er ontstaat veel ruimte als je de male gaze niet meer zo serieus neemt.’
Leonora Carrington en hoe door haar achtervolgd te worden
In een droom komt een vrouw met lang bruin haar en een groen gewaad zwijgend bij Romy Day Winkel in de kamer op de grond zitten. Is het Leonora Carrington, de surrealistische schilder en schrijver, of is het haar onderbewuste dat de obsessie met Carrington weerspiegelt?
Nieuwe taal om te blijven begrijpen wat je ervaart – met Moni Zwitserloot naar Testing Patterns van Werker Collective in Plaatsmaken
Samen met dichter Moni Zwitserloot brengt Tom Jansen Klomp een bezoek aan Testing Patterns in Plaatsmaken. Daar combineert Werker Collective een archief aan verzetspublicaties met een groot hangend doek dat een verzameling gestempelde patronen bevat die hun oorsprong vinden in die verschillende verzetsgeschiedenissen. ‘Ik denk dat dat collectieve heel erg nodig is, activisme doe je met een groep’, zegt Moni. ‘Je wil er voor elkaar zijn, en je wil verhalen van heel veel verschillende mensen horen. Ik heb ook maar één perspectief.’
Elke stap van de keten doorlopen als de meest craftiest manier van denken – met Sonia de Laforcade naar Craft! Now in CODA in Apeldoorn
Wat maakt een kunstwerk craft? Ligt dat in het materiaal, of juist in een bepaalde manier van doen, een mode of operation? Samen met kunsthistorica Sonia de Laforcade bezoekt Tom Jansen Klomp de tentoonstelling Craft! Now in CODA, Apeldoorn. Ze raken in gesprek over wat ambacht in de beeldende kunst precies betekent.
‘Wanneer geef je je eigen idealen op?’ – met bezoekers in gesprek over ‘Kunst in het derde rijk’ in Museum Arnhem
Tom Jansen Klomp bezoekt Museum Arnhem waar de tentoonstelling Kunst in het derde rijk – verleiding en afleiding te zien is: een verzameling schilderijen en beeldhouwwerken die in de jaren 1930 en 1940 van de vorige eeuw bij de Große Deutsche Kunstaustellungen in München werden gepresenteerd als meesterwerken uit nationaalsocialistisch Duitsland. Op zaal raakt Tom in gesprek met een tweetal bezoekers over de morele dilemma’s die de werken in deze tentoonstelling oproepen. ‘Mogen we deze schilderijen mooi vinden, en kunnen we deze schilderijen zelfs mooi vinden?’
‘Daar word ik stil van’ – met kunstenaar Mounir Eddib naar ‘Knappe koppen’ in het Emile van Dorenmuseum in Genk
Samen met kunstenaar Mounir Eddib bezoekt Arent Boon het Emile van Dorenmuseum in het Vlaamse Genk, in het bijzonder voor de tentoonstelling Knappe koppen. Ze waarderen de landschappen van Van Doren en zijn onder de indruk van een installatie van Öznur Özturk. Toch vragen ze zich ook af: welke ‘knappe koppen’ zou dit museum nog meer kunnen tonen?