Zacht verzet – een wereld zonder held waarin de draad het voor het zeggen heeft
‘Geen helden maar mensen zouden verhalen moeten bevolken.’ Erik Wong ging naar aanleiding van de tentoonstelling Unravel in het Stedelijk Museum in Amsterdam in gesprek met kunstenaar LJ Roberts over het werken met textiel. In Zacht verzet onderzoekt hij het verhalende denken en houdt hij een wervelend betoog voor de tussenruimte. ‘Roberts omarmt het ambivalente, het non-binaire en koestert daarmee een tussenruimte. Een ruimte die hen voor zichzelf heeft gemaakt, bevochten heeft en die – zeker in deze gepolariseerde, binaire tijden – verdedigd moet worden.’
Het afwezige lichaam dat is gaan spoken
Naar aanleiding van haar solotentoonstelling Choreografie in het donker in Kunstenlab, Deventer, ging Maurits de Bruijn in gesprek met Aimée Zito Lema. Over het geheugen, intergenerationeel trauma en levensgrote negatieven.
KUNSTKLANKEN: Tina Farifteh over The Flood
Into The Great Wide Open en Mister Motley slaan de handen ineen om de kunst die tijdens het festival op Vlieland zal neerstrijken voor een breder publiek te ontsluiten. In de podcast Kunstklanken maak je kennis met de kunstenaars die samen het kunstprogramma van het komende festival vormgeven.
De angst regeert – een gesprek over stilte in het Nederlandse kunstenveld
Een gesprek met Mirjam Westen, Tina Farifteh en Maurits de Bruijn over de mogelijkheden die er momenteel liggen om als samenleving met elkaar te praten, via de beeldende kunst, over de genocide in Palestina.
Voor westerse, geprivilegieerde mensen nauwelijks te bevatten – over Ingepalmd van Susanne Khalil Yusef
Maurits de Bruijn stuitte in Kunstinstituut Melly op een enorme bloempot waar reusachtige parels aan hingen. Ingepalmd (2022) van Susanne Khalil Yusef is een ode aan haar voorouders die parelvissers waren en in Jaffa woonden voordat ze werden verdreven. ‘Een volksverdrijving, een genocide, een Nakba, het lijken abstracte gegevens – voor westerse, geprivilegieerde mensen nauwelijks te bevatten – maar ze leiden tot concrete scheuren, echte pijn. Daar getuigen de sculpturen van Yusef van, ze geven gestalte aan het onvoorstelbare en het weggemoffelde.’
Het rondkolkende blauwe water van Kevin Osepa dat betekenis met zich meedraagt
Teilen met blauw water, gekleurd door Reckitt’s Crown Blue Squares. Intens blauw poeder samengeperst tot kleine blokjes, gemaakt om grauwe was optisch witter te maken. Ze vormen het middelpunt van de installatie die Kevin Osepa bij Buro Stedelijk maakte. Sifra Coulet schrijft: ‘Ik vraag me af hoe dit wasproduct is verworden tot spiritueel reinigingsmiddel. Heeft die specifieke functie van het optisch wit maken van textiel daar ook iets mee te maken? Schoon en puur en blank en wit. Het zijn associaties die zeker het afgelopen decennium onder invloed van het dekoloniale denken terecht bevraagd worden.’
De uitwissing van de Palestijnse aanwezigheid, planten en waterbronnen — over het werk van Sirah Foighel Brutmann en Eitan Efrat
Vanaf het begin van de audiovisuele reis Là van Sirah Foighel Brutmann en Eitan Efrat ontstaat een beklemmende spanning, een unheimlich gevoel. Là volgt de weg door de woestijn in de voetsporen van Chantal Akerman. De tentoonstelling verkent de uitgewiste lagen van de Negev/Naqab woestijn en blikt steeds terug naar Brussel, de stad waar Akerman opgroeide en Brutmann & Efrat momenteel wonen. ‘De tentoonstelling is confronterend. Het zet me aan het denken over mijn beperkte kennis over Israël/Palestina en de voortdurende Nakba, onderwerpen die vaak onderbelicht blijven,’ schrijft Lara Bongard.
‘U staat aan de verkeerde kant van de geschiedenis’ – brief aan DAAD, Deutscher Akademischer Austauschdienst
Beeldend kunstenaar Jonas Staal wees zijn nominatie voor de DAAD-kunstenaarsresidentie in Berlijn af met een brief aan voorzitter Joybrato Mukherjee. Dit doet Staal omdat Mukherjee ‘actief bijdraagt aan een cultuur waarin de onderdrukking van meningsuiting van mensen die geconfronteerd worden met genocide, wordt genormaliseerd.’
Serieus spel: ‘Perceptie is echt, de waarheid niet’
Sifra Coulet schreef een essay over de collectie Diamonds in Diapers van modeontwerper en kunstenaar Jose Marie Sta. Iglesia, diens werk vanaf vandaag te zien is bij Das Leben am Haverkamp in Den Haag. ‘Met de titel van zijn collectie verwijst Sta. Iglesia naar het feit dat Marcos, bij het ontvluchten van de Filipijnen, diamanten verstopt in de luiers van haar kleinkinderen. Sta. Iglesia ziet in deze actie van Marcos, de essentie van de controverse gesymboliseerd. Hij is naar eigen zeggen geïnteresseerd in dat plekje tussen parfum en rot waar Marcos zich begeeft.’
Amerikaanse huizen, Europese nachtmerries
Joost Jungsik Vormeer bezoekt de tentoonstelling van het werk van Freddy Dosh in het gemeentehuis van Hardenberg. De woonblokken op de schilderijen duiken ook geregeld op zijn dromen. Hebben dromen een al dan niet versleutelde betekenis of leggen mensen die er zelf in? En indien dat het geval is, vraagt Joost zich af, zou dit dan ook voor moderne kunst gelden, dat de betekenis tot stand komt door wat je erover kunt of wilt vertellen?
Juist in Friesland kregen we heimwee naar ons geboorteland – met beeldmaker Tina Farifteh naar Sense of Place
‘Hoarizonbreed en himelheech’, staat er te lezen op de Terp fan de Takomst die Anna Lillioja met kunstenaar Tina Farifteh bezoekt. Met hun voeten in de Friese klei raken ze in gesprek over het uitgestrekte landschap, hoe niets niet niets is en ontheemd zijn.
KUNST IS LANG: Anna de Vriend
Deze week is Anna de Vriend te gast bij Kunst is Lang. In haar werk belicht zij de machtsstructuren tussen menselijke en niet-menselijke dieren. Zo laat ze in een performance horen hoe de baas van een slachthuis denkt en praat over het vermoorden van kalveren zodat hun huid kan worden verwerkt tot ‘mooie producten’. En met een andere performance probeert ze te achterhalen hoeveel autonomie dieren in dierentuinen hebben.
Sentimenteel
Joost Jungsik Vormeer bezoekt het Dordrechts Museum waar zijn oog valt op Evelyn Taocheng Wangs The Sentimental of Sumatra Island’s Poet Yu Dafu. De twee schattige figuren die op het schilderij staan, ‘een soort paashaas met een witte strik om zijn hoofd en een ei voor zijn buik, en een kat, ook al met een mooie strik’ in combinatie met het woord ‘sentimental’ dat Wang op het doek schilderde, weten Joost te raken. Welke betekenissen gaan er eigenlijk schuil achter sentimenteel?
Stateloos maar niet gezichtloos – over het werk van de Palestijnse kunstenaar S.T.A.T.E.L.E.S.S.
De Palestijns-Syrische kunstenaar S.T.A.T.E.L.E.S.S. zamelt met de verkoop van zijn portrettenserie Lost and Never Found geld in voor het Palestine Children’s Relief Fund. Maurits de Bruijn schrijft over de serie: ‘De werken lijken zoveel mensen wier identiteit is afgepakt weer een gezicht te geven. Dat komt deels door hun letterlijke fluïditeit, de waterigheid waarmee ze zijn geschilderd. Precies die techniek brengt me ook op een andere gedachte: dat deze mensen dreigen te verdwijnen, als we niet oppassen.’