KUNST IS LANG: Kitty Maria
Kitty Maria onderzoekt als performancekunstenaar hoe het lichaam in onze maatschappij wordt ingezet voor werk. Hoe wordt het gedwongen aangepast om in een werkcontext te functioneren? Hoe kun je in een laboratorium interactie hebben met machines op andere manieren dan via de aan/uit-knop? En wat betekent het om door ziekte een lichaam te hebben dat niet productief kan zijn in onze efficiënte werkcultuur?
Een kapel van wilgentakken
Voor Beelden in Leiden liet Kitty Maria zich inspireren door de praktijk van Moniek Toebosch met in het bijzonder de Engelenzender: Wie tussen 1994 en 2000 afstemde op de radiofrequentie die op borden werd aangegeven, kreeg over de gehele lengte van de Houtribdijk engelengezang te horen. Met dit audiokunstwerk wilde Toebosch een persoonlijke schuilplaats bieden, waarbij de auto transformeerde tot een eigentijdse wegkapel. Kitty Maria maakte voor Beelden in Leiden een kapel die is opgebouwd uit dezelfde materialen als waarvan de Houtribdijk is gemaakt.
Amerikaanse huizen, Europese nachtmerries
Joost Jungsik Vormeer bezoekt de tentoonstelling van het werk van Freddy Dosh in het gemeentehuis van Hardenberg. De woonblokken op de schilderijen duiken ook geregeld op zijn dromen. Hebben dromen een al dan niet versleutelde betekenis of leggen mensen die er zelf in? En indien dat het geval is, vraagt Joost zich af, zou dit dan ook voor moderne kunst gelden, dat de betekenis tot stand komt door wat je erover kunt of wilt vertellen?
‘Er gaat iets heen en weer tussen mensen in de aanraking’ – in gesprek met Richtje Reinsma over het geluidswerk Huidwandeling
Richtje Reinsma vatte het plan op om mensen met audio te laten wandelen door het lichaam. Het idee leidde tot een uitgebreid onderzoek, ze sprak met onder meer een psycholoog, dermatoloog, vroedman en haptonoom. Wat is het toch dat onze buitenste laag, nota bene ‘dode’ huidcellen, zo ontzettend gevoelig is? Op welke manier borgt de huid een vorm van begrenzing zonder volledig afgesloten te zijn? Welke rol speelt de huid in ons hechtingsproces? Laure van den Hout ging in gesprek met Richtje over al deze vragen die leidden tot het geluidswerk Huidwandeling.
De oorlog in Gaza kan ons niet niet bezighouden – over de installatie ‘Ik en jij’ van Tina Farifteh
Er zijn maar weinig kunstenaars die binnen enkele weken in staat zijn middels een kunstwerk commentaar te leveren op een actuele gebeurtenis, schrijft Maurits de Bruijn. Tina Farifteh maakt met de installatie ‘Ik en jij’ de oorlog moedig tot onderwerp. ‘[…] ‘Ik en jij’ schept ruimte voor twijfels, vragen en onzekerheden, voor de tastende woorden waar een oorlog en het discours eromheen geen ruimte voor laat.’
Zolang de mens er is laat de stilte zich niet horen
Wanneer je in een willekeurig woordenboek het woord ‘stilte’ opzoekt, vind je doorgaans een definitie die ongeveer neerkomt op: ‘de afwezigheid van geluid’. Als je daarentegen de term ‘geluid’ opzoekt zal je nergens iets vinden over ‘het ontbreken van stilte’. Theatermaker Sanne Vanderbruggen vroeg zich af hoe anders onze belevingswereld zou zijn als we zouden uitgaan van stilte als iets op-zichzelf-staands in plaats van het ontbreken van iets anders. In het Stiltemuseum, dat van 1 tot en met 5 november te zien is in Theaterbroedplaats De Sloot in Amsterdam, kun je de door haar verzamelde stiltes ervaren.
Nieuwe (ver)houdingen – Seline Buttner’s Meiospore laat niet over zich heen lopen
Seline Buttner’s interactieve Meiospore leert de toeschouwer zich bescheiden op te stellen; alleen dan blijven de doolhofachtige patronen groeien en vibreren. Het kunstwerk maakt een onuitwisbare indruk op Ischa Borger: het doet ervaren dat wanneer je jezelf als centrum en maatstaf van de wereld ziet, je over andere levensvormen heen loopt.
Op de Groningse gasbel – over kunst in het aardbevingsgebied
Het Resort vroeg drie kunstenaars te verblijven in zwaar door de aardbevingen getroffen Slochteren voor een residentieproject. De kunstwerken die dat opleverde zijn nu te zien in Greenfields / Subsurface: een tentoonstelling als wandelroute op het Kultuureiland in Siddeburen. Carmen van Bruggen bezocht de kunstwerken en reflecteert op wat zowel letterlijk als figuurlijk onder de oppervlakte speelt: gas, bevingen en politieke taalspelletjes.
Om onze geschiedenis te presenteren is gedegen en concreet onderzoek in een lokale context noodzakelijk – met Vincent van Velsen naar Kemet in Rijksmuseum van Oudheden Leiden
Samen met Vincent van Velsen bezoekt Fiep van Bodegom de tentoonstelling Kemet. Egypte in hiphop, jazz, soul & funk in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden, door het museum zelf ‘een reis door de muziekgeschiedenis, op zoek naar de aantrekkingskracht van het oude Egypte’ genoemd. Van Velsen: ‘Wat ik mis is waarom deze tentoonstelling nu en hier gemaakt is. Het is duidelijk dat ze iets met diversiteit wilden, zoals elk museum tegenwoordig, maar wat was de directe aanleiding voor dit onderwerp, zwarte muziek, gepresenteerd op deze manier?’
KUNST IS COLLECTIEF 1/2: Een oefening in balanceren tussen het collectief en de individuele stem
Voor de podcast Kunst is Collectief ging de redactie in gesprek met Questions Collective, De School, De Onkruidenier, BOG., Lowrey Foley McClane, Club Gewalt, Pink Pony Express, We Make Carpets, BOYBAND, de literaire boyband, Jeanne van Heeswijk en Collectief Z o m e r e n. Hoe geven zij het ‘samen’ vorm? Wat zijn de overwegingen, twijfels, frustraties en overtuigingen die komen kijken bij verschillende vormen van collectiviteit? Naar aanleiding van deze inspirerende gesprekken reflecteert de redactie van Kunst is Collectief op (wat er ten grondslag ligt aan) de behoefte een collectief (te) vormen of een collectieve beweging op gang te brengen en wat er in de praktijk bij komt kijken.
We willen niet wonen in betonnen gebouwen zonder bomen – in gesprek met beveiliger Inge over ‘Het futurisme & Europa. De esthetiek van een nieuwe wereld’
Tijdens een bezoek aan het Kröller-Müller Museum raakt Fiep van Bodegom in gesprek over het futurisme met beveiliger Inge die er al twintig jaar werkt: ‘Ik denk dat de visie van de futuristen naïef was, we willen niet wonen in betonnen gebouwen zonder bomen, alleen omdat dat technisch mogelijk is. Als je nu terugkijkt naar die tekeningen zonder bomen en de verheerlijking van techniek, van een economie van fossiele brandstof, denk je, hadden we maar een andere weg ingeslagen.’
KUNST IS COLLECTIEF: BOYBAND, de literaire boyband
‘Laten we de literatuur eens een boyband cadeau doen,’ en zo geschiedde. In de negende aflevering van Kunst is Collectief is BOYBAND, de literaire boyband te gast. In gesprek met Luuk Heezen vertellen Wout Waanders, Jelko Arts en Martin Rombouts over hoe ze een boyband en literatuur combineren. ‘We stelen van allebei de kanten om een soort raar Frankenstein-monster te maken.’
In problematische tijden moet je de tijd problematiseren – in gesprek met Loom
In de serie TIJD onderzoeken ArtEZ Studium Generale en Mister Motley hoe we tijd kunnen maken voor het niet-weten als productieve kracht. ‘Het is dus tijd om de tijd zelf te gaan verontrusten, verwarren en verdraaien. Dat is een ondermijning van het modernistische idee van tijd dat sterk samenhangt met productiviteit’, aldus René Boer, een van de vijf leden van het collectief Loom.
KUNST IS COLLECTIEF: Club Gewalt
In aflevering zes van Kunst is Collectief is Club Gewalt te gast. Het Rotterdamse collectief maakt, componeert, produceert en vertolkt eigen werk. In gesprek met Luuk Heezen vertelt Club Gewalt over hoe de zoektocht naar meerstemmigheid naast pijnlijk ook productief kan zijn.