Emancipatie

In haar tweede tekst voor de reeks Land zonder grenzen gaat Jam in gesprek met kunstenaar Elspeth Diederix. Haar foto’s hebben Jam naar eigen zeggen meermaals laten zien hoe voor haar haar AuDHD-brein functioneert.

‘Het onvermogen of de moeilijkheid om in een systeem te passen omdat het als een te strakke jas je bewegingen belemmert, zal herkenbaar zijn voor veel neurodivergente personen. Sommige neurodivergenten vinden een ruimte, of een manier binnen een voor hun dwingende structuur, soms betreden ze een soort parallelle wereld, bijvoorbeeld de kunstwereld’, schrijft Jam van der Aa. In dit eerste artikel in haar reeks voor Land zonder grenzen gaat Jam in gesprek met kunstenaar Bo Stokkermans over hoe hij zijn weg vindt binnen de systemen van de (kunst)wereld.

Welke mate van ontoegankelijkheid ervaren mensen met een ‘lichamelijke’ beperking, mensen op leeftijd, ouders van opgroeiende kinderen en neurodivergente personen? Met Mira Thompson praten Maurits de Bruijn en Laure van den Hout over het belang van representatie, het vinden van woorden waar nog niet veel taal voor is, en actief werken aan een inclusievere en representatievere (kunst)wereld. ‘Ik kan er niet omheen dat anderen weten dat ik een beperking heb. Ik moet me er altijd toe verhouden, ook al heb ik daar niet altijd behoefte aan. Daar gaat ook veel van mijn werk over, over de blik en de betekenis en interpretaties die aan mensen met handicaps worden toegekend.’

Achter de schermen zijn we druk bezig met nieuwe opnames voor Kunst is Lang – het wachten is dus bijna voorbij! In de tussentijd hoor je afleveringen die wij vanuit de redactie graag nog eens met je delen. Deze week hoor je de keuze van hoofdredacteur Laure van den Hout, voor de aflevering met Nastaran Razawi Khorasani.

‘Ik word zelf steeds normaler, maar mijn werk wordt steeds gekker’, vertelt Marja van Putten als Alex de Vries bij haar op atelierbezoek gaat. Als schilder werkte Marja jarenlang met een systeem waarmee ze haar doeken opbouwde met negen vakken die ze indeelt in drie basiskleuren: rood, groen en wit, en contrasten zoals binnen en buiten, hard en zacht. Geen systeem om het systeem, maar een houvast om haar composities dynamisch te maken. Drie jaar geleden gooide Marja het roer om en begon aan haar 2D-werken onder de noemer FemmeBRUT: textiele sculpturen van een groep gestalten met uiteenlopende achtergronden en karakters.

In de nieuwe reeks Land zonder grenzen onderzoekt en belicht Mister Motley samen met vier verschillende ervaringsdeskundige auteurs vier facetten van ontoegankelijkheid in het kunstenveld.

Deze week is Dakota Magdalena Mokhammad te gast bij Kunst is Lang. Dakota ziet zichzelf als een nomade die door verschillende werelden reist: ze werd geboren in Kazachstan, maar woont inmiddels tien jaar in Brabant, ze is via haar Afghaanse vader opgevoed met de Islam, en via haar Russische moeder met de Russisch-orthodoxe kerk. Haar installaties verkennen het lichaam en de constructie van (gender)identiteit. Bijvoorbeeld in het werk “he/him” “she/her”: twee
metalen kamerschermen tegenover elkaar, de een met in ovalen uitgesneden ornamenten, de ander met ornamenten in scherpere lijnen en uitstekende punten. Ze zijn duidelijk verschillend, maar zijn met zware ketens aan elkaar verbonden.

Anne-Mirthe Huijser denkt terug aan het moment dat zij en studiegenoot E in een boek voor het eerst een Marlow Moss zagen en in eerste instantie dachten dat het om voor hen onbekend werk van Mondriaan ging. In de tentoonstelling Radicaal in Museum Arnhem ontmoet Anne-Mirthe Moss’ werk opnieuw, maar wordt ze ook geraakt door werk van Hanna Nagel: ‘De serie tekeningen doet me denken aan de sfeer van Het verhaal van de dienstmaagd van Margaret Atwood. Ik krijg kippenvel: dat Nagel dit vastlegde vind ik bewonderenswaardig. Ze leefde in een tijd waarin er nauwelijks de juiste woorden gegeven werden aan verkrachting, misogynie of seksuele intimidatie. […] Hoe krachtig moet het geweest zijn om dit verzet in beeld te vangen?’

Alex de Vries ging op atelierbezoek bij Karin Daan. Samen blikken ze terug op Karins praktijk als ontwerper van werk in de openbare ruimte, waaronder het Amsterdamse Homomonument, en spreken ze over waar Karin nu mee bezig is. ‘Ik heb misschien wel het meeste geleerd van het lesgeven op de academie in ‘s-Hertogenbosch. Ik was daar om de studenten iets te leren, maar ik leerde zelf heel veel van de academie en de studenten.’