Iets dat gelijkenis kent met drilpudding – over verloop en verandering
Laure van den Hout zag de extatische film The Book of Flowers van Agnieszka Polska en werd gegrepen door parelachtige bloemknoppen en hallucinante meeldraden. Is het mogelijk om de biologische loop der dingen te veranderen, vraagt de voice-over van de film. En zo ja, wat zou daarvan de prijs zijn? Laure trekt een parallel met de onlangs verschenen film The Substance en schreef een kort essay over maakbaarheid en het hoofdpersonage dat de mens zich waant.
‘Niet zomaar een huis’ – over de 4e triënnale van Beetsterzwaag
Berber Meindertsma bezocht Kunsthuis SYB voor de 4e Triënnale van Beetsterzwaag. De titel van de triënnale, It hûs is net ien, zette haar aan het denken over haar eigen ouderlijk huis, dat eveneens in Friesland stond, en wat het is dat een huis een (t)huis maakt. Ze gaat in gesprek met verschillende residenten van Kunsthuis SYB en reflecteert op vragen als ‘wat is een huis?’ en ‘hoe verhoudt die persoonlijke ruimte zich tot de wereld daarbuiten?’, die beladen voelen met de dagelijkse bombardementen van huizen in de oorlogen die worden gevoerd, de alsmaar stijgende huizen- en huurprijzen, en het strenger wordende asielbeleid.
Een refrein om op te drijven – over de film RAFTS van Rory Pilgrim
Helena Julian zag de tentoonstelling van Rory Pilgrim in Landhuis Oud Amelisweerd en werd geraakt door het woord ‘courage’ op een in hout gegraveerde roeispaan, het woord ‘risk’ op een flinterdun plastic tasje met een plant erin en de zin ‘taking the courage away from someone is a governmental crime’. Het deed haar nadenken over de drijvende kracht achter moed en wat er nodig is om die te laten vlotten.
Aan Carmen
Kelly van Kampen presenteerde vorige week haar tentoonstelling ‘Het is mij uiteindelijk niet gelukt om er bij te zijn, kan ik je later bellen?’ in café Engelenbewaarder in Amsterdam. De beelden van Kelly verkennen thema’s van vriendschap en het verlangen naar connectie. Voor de tentoonstelling schreef schrijver Gilles Groot een prozastuk dat de foto’s aanvult. De tentoonstelling is nog te zien tot en met eind oktober in Arti.
Meegaan of achterblijven – wat gebeurt er als we kunst bezien door de lens van de psychische gezondheid van diens maker?
Wolter de Boer verkent in dit essay aan de hand recente tentoonstelling Matthew Wong | Vincent Van Gogh: Painting as a Last Resort in het Van Gogh Museum hoe het contextualiseren van hun oeuvre aan de hand van hun mentale gezondheid en hun suïcide de beleving van het werk kleurt. Wolter bevraagt op een verfijnde manier dit soort pogingen om het gesprek over mentale gezondheid open te breken en welke rol taal daarin speelt. ‘Psychische gezondheid is mijn vak – als psycholoog probeer ik dagelijks een ruimte te scheppen waarin mensen kunnen spreken over de narigheid die zich voordoet in hun hoofden, hun relaties, hun levens. Taal is, uiteraard, essentieel in mijn werk – het is eigenlijk het enige instrument dat ik kan inzetten om me een voorstelling van iemands binnenwereld te maken.’
Leven in de kunstmatigheid van het museum – het zadel, twee matjes, het huis
Wat is het verschil tussen dezelfde performance steeds opnieuw zien, versus een werk aan de muur? Helena Julian keerde meermaals terug naar de overzichtstentoonstelling van Marina Abramović. Naarmate ze het museum vaker bezoekt, zoomt ze in op de energetische dialoog tussen het publiek en de groep performers die de werken heruitvoeren. ‘Toegegeven, van alle performances die worden aangekondigd tijdens de tentoonstelling, wekt deze het meest weerzin bij me op.’
KUNST IS LANG: Sanne Kabalt
Deze week is Sanne Kabalt te gast bij Kunst is Lang. Sanne maakt sferische foto’s, die ze vaak vergezeld laat gaan van andere media. In haar boek Waar winter was worden foto’s afgewisseld met dichtregels. In haar werk over slaapliedjes, die soms frustraties of zelfs agressie van de moeder bevatten, was haar eigen stem te horen, en in haar meest recente project over het smeltende ijs van het Noordpoolgebied zien we geschreven gedachten en videobeelden van de klomp ijs die ze liefkozend in haar handen heeft. We proberen erachter te komen waar de unieke kracht van elk van deze media ligt.
Lachen op een vulkaan – over het werk van Chantal Akerman
‘Het lezen van Mijn moeder lacht doet pijn,’ aldus Lena van Tijen. ‘In lange zinnen zonder interpunctie, waarin het perspectief verspringt tussen eerste en derde persoon, tekent zich een beeld af van een vrouw die een afgrond nadert.’ Lena schrijft over de memoires van Akerman, de tentoonstelling Chantal Akerman. Travelling in Bozar, en over een moeder en dochter die een intens vervlochten leven leiden. ‘Donkere gedachten zijn zwarte gaten, je kunt erin verdwijnen. Dit betekent niet dat de donkerste gedachten ook het meest waarachtig zijn.’
Zwart homoseksueel verlangen – over het werk van Isaac Julien in het Bonnefanten
Obe Alkema bezocht What Freedom Is To Me in het Bonnefanten, de eerste omvangrijke Nederlandse overzichtstentoonstelling van het werk van Isaac Julien. Zwart homoseksueel verlangen staat centraal in diens film Looking for Langston, een onderwerp dat niet vaak de ruimte krijgt. Voor Isaac Julien speelt verlangen zich meer in de fantasie dan in het echte leven afspeelt. Vandaar dat de film zo dromerig en sereen is, totdat aan het einde een groep mannen de deur intrapt en de idylle verstoort.
In ons drukke, moderne bestaan is geen ruimte voor eigenaardigheden — in gesprek met bezoekers van de tentoonstelling ‘De laatste dagen van de dorpsgek’
Anna Lillioja bezoekt de tentoonstelling De laatste dagen van de dorpsgek in Theaterkerk Nes over hoe er om is gegaan met het geestelijk welzijn op het platteland en spreekt bezoekers over hun ervaring. ‘Mensen op het platteland hebben door de geschiedenis heen de neiging gehad om hun emoties letterlijk te verwerken, staat er ook op een bordje verderop in de expositie te lezen. Arbeid werd, naast noodzaak, ook zelfverkozen bezigheidstherapie.’
De bramen waren mijn ouders, vrienden en geliefdes – over Blackbird Blackbird Blackberry van Elene Naveriani
De film Blackbird Blackbird Blackberry (2023) van Elene Naveriani zou het seksuele ontwaken van een 48-jarige vrouw verbeelden. Maar sommige mensen zijn zonder seks te hebben veel erotischer dan anderen, schrijft Daan Borrel na het zien van de film.
Sentimenteel
Joost Jungsik Vormeer bezoekt het Dordrechts Museum waar zijn oog valt op Evelyn Taocheng Wangs The Sentimental of Sumatra Island’s Poet Yu Dafu. De twee schattige figuren die op het schilderij staan, ‘een soort paashaas met een witte strik om zijn hoofd en een ei voor zijn buik, en een kat, ook al met een mooie strik’ in combinatie met het woord ‘sentimental’ dat Wang op het doek schilderde, weten Joost te raken. Welke betekenissen gaan er eigenlijk schuil achter sentimenteel?