Collectiviteit

De Sloveense architect en stedenbouwkundige Jože Plečnik (1872-1957) is een figuur die gehuld gaat in verhalen en mythes, en tegelijkertijd een nationale culturele heldenstatus geniet. Bart Lunenburg resideerde in het Plečnik Huis en ontwikkelde daar de solotentoonstelling To Decide Where The Shadow Falls. Lunenburg is geïnteresseerd in hoeverre de persona van één architect, met diens persoonlijke voorkeuren, angsten, verlangens en politieke ideologie de manier bepaalt waarop we private en openbare ruimtes in een stad beleven. Hoe leven we in de sculpturale droom van een architect? Sculpturen die historisch gezien vrijwel uitsluitend zijn vervaardigd door mannelijke architecten?

Joost Jungsik Vormeer bezocht in het Bonnefanten This Is Not The End of the Road, een solotentoonstelling met werk van Małgorzata Mirga-Tas, afkomstig uit een Poolse Roma-nederzetting. Op de textielwerken zijn vooral vrouwen te zien, zoals de Nederlandse Roma-activist Lalla Weiss en Alfreda Noncia Markowska, een Poolse Roma-vrouw die tijdens de Tweede Wereldoorlog Joodse en Roma-kinderen redde. Tijdens zijn bezoek vervaagde voor Joost het onderscheid tussen rondtrekken en ergens geworteld zijn. 

Deze week is Ahmad Mallah te gast bij Kunst is Lang. De verschrikkingen die nu in Palestina plaatsvinden komen op verschillende manieren terug in zijn werk: op polaroids zien we zijn naakte lichaam, gekneveld en soms geblinddoekt, met daar overheen rauwe streken verf die geweld suggereren en zijn identiteit op de foto uitwissen, zoals dat gebeurt bij de duizenden Palestijnen die worden vermoord. Voor zijn schilderijen kiest Ahmad voor een zachtere verwerking van de continue stroom gruwelijke beelden: ze worden weergegeven in gedempt roze, paars en oranje, en krijgen door de plaatsing van bloemen of een olijfboom op de voorgrond een minder intens karakter.

Aan de hand van haar eigen maakpraktijk en het boek Bodies of water van Astrida Neimanis onderzoekt Suzanne Dikker in dit essay of het mogelijk is om een materialiteit van het begrip solidariteit voor te stellen. ‘Solidariteit zou in dit scenario de rol aannemen van het zachte maar stevige smeermiddel dat ons in staat stelt onze eigen weg met en door elkaar te voelen.’

Laure van den Hout zag de extatische film The Book of Flowers van Agnieszka Polska en werd gegrepen door parelachtige bloemknoppen en hallucinante meeldraden. Is het mogelijk om de biologische loop der dingen te veranderen, vraagt de voice-over van de film. En zo ja, wat zou daarvan de prijs zijn? Laure trekt een parallel met de onlangs verschenen film The Substance en schreef een kort essay over maakbaarheid en het hoofdpersonage dat de mens zich waant.

‘Geen helden maar mensen zouden verhalen moeten bevolken.’ Erik Wong ging naar aanleiding van de tentoonstelling Unravel in het Stedelijk Museum in Amsterdam in gesprek met kunstenaar LJ Roberts over het werken met textiel. In Zacht verzet onderzoekt hij het verhalende denken en houdt hij een wervelend betoog voor de tussenruimte. ‘Roberts omarmt het ambivalente, het non-binaire en koestert daarmee een tussenruimte. Een ruimte die hen voor zichzelf heeft gemaakt, bevochten heeft en die – zeker in deze gepolariseerde, binaire tijden – verdedigd moet worden.’

Kitty Maria onderzoekt als performancekunstenaar hoe het lichaam in onze maatschappij wordt ingezet voor werk. Hoe wordt het gedwongen aangepast om in een werkcontext te functioneren? Hoe kun je in een laboratorium interactie hebben met machines op andere manieren dan via de aan/uit-knop? En wat betekent het om door ziekte een lichaam te hebben dat niet productief kan zijn in onze efficiënte werkcultuur?

Berber Meindertsma bezocht Kunsthuis SYB voor de 4e Triënnale van Beetsterzwaag. De titel van de triënnale, It hûs is net ien, zette haar aan het denken over haar eigen ouderlijk huis, dat eveneens in Friesland stond, en wat het is dat een huis een (t)huis maakt. Ze gaat in gesprek met verschillende residenten van Kunsthuis SYB en reflecteert op vragen als ‘wat is een huis?’ en ‘hoe verhoudt die persoonlijke ruimte zich tot de wereld daarbuiten?’, die beladen voelen met de dagelijkse bombardementen van huizen in de oorlogen die worden gevoerd, de alsmaar stijgende huizen- en huurprijzen, en het strenger wordende asielbeleid.

Nazhifah Aisy is een van de zes winnaars van de Buning Brongers Prijzen 2024. Mister Motley interviewt dit jaar alle kunstenaars. Helena Julian ging met Nazhifah in gesprek over het zijn van een third culture kid en hoe de herinneringen en zintuigelijke ervaringen die je met je meedraagt belangrijker zijn dan feiten zoals waar je geboren bent en welke taal je spreekt.

Naar aanleiding van haar solotentoonstelling Choreografie in het donker in Kunstenlab, Deventer, ging Maurits de Bruijn in gesprek met Aimée Zito Lema. Over het geheugen, intergenerationeel trauma en levensgrote negatieven.

De mysterieuze schilderingen en objecten van Kasper Bosmans zijn vaak grafisch en verleidelijk, in sierlijke, heldere lijnen geschilderd of vormgegeven. Hun symbolische beeldtaal doet denken aan oude familiewapens, geïllustreerde boeken of digitale logo’s. Inhoudelijk combineren Kaspers werken verschillende verhalen en geschiedenissen, die samen met de zeggingskracht van de objecten zelf een nieuw verhaal construeren. Daarin is altijd aandacht voor een queer-perspectief: bijvoorbeeld in Kaspers project geïnspireerd op de excentrieke keizer van het Roomse Rijk Rudolf de Tweede, of in de werken die hij maakte over de botersmokkel tussen Nederland in België in de jaren 60 en 70, waarin de boter in Kaspers lezing glijmiddel werd voor opgewonden rondsluipende smokkelaars.

Sanne Kabalt maakt werk dat zich ophoudt in het domein dat aangeduid wordt met ‘image+text work’. In een onderzoekend essay tast ze aan de hand van andere kunstenaars die beeld en tekst samenbrengen, onder wie Roni Horn, Sophie Calle en Louise Bourgeois, af welke ruimte en relaties er ontstaan als er een vorm van lezenkijken of kijkenlezen geïntroduceerd wordt.