The herbs that be bitter and well smelling – het standbeeld Ada van Holland dat er nooit zou komen
In 1987 opperde de Leidse gemeenteraad om een standbeeld van Ada van Holland (1188-1223) te plaatsen. Het beeld is er nooit gekomen. Op de aangewezen plek van toen heeft Caz Egelie voor Beelden in Leiden alsnog een beeld gemaakt over het leven van Ada. Het nieuwe kunstwerk bestaat uit mallen om zo opnieuw te spelen met de aan- en afwezigheid van de sculptuur en de mystiek die er bestaat rondom haar leven. Voor Mister Motley stelde Egelie een online tentoonstelling samen die een inkijkje geeft in het onderzoek achter hun werk.
In 1987 opperde de Leidse gemeenteraad om een sculptuur van Ada van Holland (1188-1223) op de Hooglandse Kerkgracht te plaatsen. De sculptuur moest mede geplaatst worden omdat er in Leiden geen publieke beelden waren van historische vrouwen. Het beeld is er nooit gekomen.
Ada zou na het overlijden van haar vader recht hebben op de macht in het graafschap Holland, maar haar oom wilde haar niet erkennen als rechthebbende en riep zichzelf uit tot graaf. Ze zocht haar toevlucht in de burcht van Leiden, maar werd uiteindelijk door haar oom gevangengenomen en naar Texel gebracht. Zij vond haar verblijf daar ‘ondraaglijk’. Later werd ze overgebracht naar Engeland waar ze meer dan vier jaar gevangen zou blijven. Ze had als vrouw te veel macht.
Deze feiten worden door historici overigens betwist en haar sterfdatum en sterfplek zijn nog altijd onbekend.
Op de aangewezen plek van toen heeft Caz Egelie 37 jaar later alsnog een beeld gemaakt over het leven van Ada. Het nieuwe kunstwerk bestaat uit mallen om zo opnieuw te spelen met de aan- en afwezigheid van de sculptuur en de mystiek die er bestaat rondom haar leven. Ook het gegeven van representatie is belangrijk. Het verhaal van Ada is immers vanaf de 19e eeuw veelvoudig gebruikt in Nederlandse theaterstukken, boeken en parades. Vooral mannen hebben over haar geschreven en haar als muze bestempeld, waardoor ons beeld over haar voortkomt uit deze toe-eigening. Egelie heeft gekeken naar hoe ze in al die uitingen is afgebeeld en op basis daarvan zijn er nieuwe kostuums en patronen met Leids textiel ontworpen voor het beeld. Hen vraagt zich daarmee af welke verhalen we over onszelf vertellen als we het leven van historische figuren op een voetstuk plaatsen.
De online tentoonstelling van Egelie laat hun onderzoek zien dat als basis diende voor de nieuwe sculptuur van Ada.
De Beelden in Leiden expositie She Said, waarvoor Egelie een nieuw sculptuur maakte, is nog tot en met 4 augustus 2024 te zien op de Hooglandse Kerkgracht in Leiden