Show Personality, Not Personal Items
In de Vleeshal in hartje Middelburg brengen de drie jonge kunstenaars Evelyn Taocheng Wang, Leda Bourgogne en Nora Turato hun uiteenlopende kunstpraktijk samen in de tentoonstelling Show Personality, Not Personal Items. Volgens de tentoonstellingstekst die de expositie aankondigt hebben de kunstenaars weliswaar een verschillende werkwijze en stem, maar worden er in hun werk overkoepelende thema’s behandeld, zoals machtsverhoudingen, luststructuren en maatschappelijke normen. Wat opvalt als je door de imposante Vleeshal loopt, is dat de werken eerder een bepaalde intimiteit als gemene deler lijken te hebben, en dan met name de expliciet autobiografische aard van de tekeningen van Evelyn Tsaocheng Wang (1981), en de werken van Leda Bourgogne (1988), waar een verlangen naar bovenzintuiglijkheid uit lijkt te spreken.
De titel van de tentoonstelling is geleend van een performance uit 2017 van deelnemend kunstenaar Nora Turato (1991). Haar huidige installatie heet leaning is the new sitting, en bestaat uit drie videoschermen op een rij met beelden van Turato’s gezicht, schoenen en werkruimte, een soort Instagram stories op een loop.
‘it all ends up in the dump
we make shit lotta shit, then react to it
not only technologically but in our hearts and minds,
garbage
garbage’
Via een koptelefoon hoor je de stem van Turato, een modderkolk van persoonlijke overpeinzingen, reclameteksten en andere fragmenten, gebracht met een ritme en een tempo waar Nikki Minaj wat van zou kunnen leren. De drie langwerpige schermen op een rij hebben iets weg van een fruitautomaat, en de leegte van de display waar een gokverslaafde zich in verliest komt overeen met het gevoel dat je krijgt als je naar de schermen zit te kijken en naar het script luistert. Wat je hoort zijn flarden; proto-gedachten, het triviale en het gewichtige door elkaar heen gehusseld. De geluidsstroom lijkt op een cloaca, het multifunctionele achtereind van een vogel dat gelijktijdig gebruikt wordt en om te baren en om te ontlasten.
Leda Bourgogne (1988) houdt zich onder andere bezig met Deleuze’s filosofische idee van the body without organs of het ‘orgaanloze lichaam’, een concept waar talloze interpretaties van bestaan, maar een concept dat zo simplistisch mogelijk samengevat duidt op een praktiserend virtueel lichaam dat losstaat van de fysieke materie van het vleselijke lijf, een ruimtelijk, virtueel lichaam zonder binnen- of buiten dat wordt bewoond door een diepere laag van realiteit, door gradaties, intensiteiten en vloeiende stromen.
Naast haar (semi)tweedimensionaal werk springen een vijftal sculpturen in het oog; verwrongen cd-rekken waar ze onder meer tongen, tanden en een medisch snoer op heeft geplaatst. Het lijken op slungelige figuren, lichamen die terug zijn gebracht tot een ruggengraat met een kwetsbaar zintuig zoals een tong of een tand. Misschien nogal een letterlijke verwijzing naar een ‘lichaam zonder organen’ maar door de titels van de werken (zoals Classic Beauty, die een vaginavormige boa draagt, en I’m Glad Your Sickness Is Caused By Me) komen ze eerder over als personages en niet als representaties van een groter onderliggend idee.
Een van haar werken, Untitled, bestaat uit een fluweelachtige stof die over een ezel is gespannen en waar hier en daar scheuren in zitten die met grove steken aan elkaar zijn genaaid. Je ziet de onderliggende stof door de spleten in de hechtingen heen.
Bij alle kunstenaars leunt het werk in zekere mate op het geschreven woord, wat aan de bezoeker wordt gepresenteerd in een boekje met een gelimiteerde opgave van duizend stuks. Bij de installatie van Turato hoort een transcriptie van haar spoken word, Bourgogne schrijft experimentele, poëtische teksten, en Taocheng Wang voorziet haar werk van schetsmatige dagboekfragmenten waarin ze haar ervaringen als masseuse op de Wallen in klare taal en zonder opsmuk beschrijft. Haar tekeningen zijn deels illustratief bij haar dagboek, en hebben een minutieus gedetailleerde stijl die is geïnspireerd op traditionele Chinese schilderkunst. Het resultaat bestaat uit klassieke, lieflijk ogende schilderijen in zachte kleuren, die de juist minder rooskleurige situaties beschrijven. Ze vloeien voort uit haar aanvaringen met misogynie en racisme tijdens haar werk op de Amsterdamse wallen. Dit maakt de tekeningen persoonlijk, en grappig op een bitterzoete manier.
De teksten van Leda Bourgogne staan het meest op zichzelf, en gaan een waardevolle verhouding aan met haar beeldende werk in de ruimte. Sommige van haar teksten lezen als poëtische gedachtestromen waarin ze de fluïditeit van the body without organs van Deleuze niet uitlegt, maar aan den lijve ondervindt of probeert te omvatten in taal. Het is onthecht, wrang ‘ontlichaamd’, er wordt pijn gevoeld maar het is in de verte.
“Kill those snakes
In my head, which is carried by clouds
In my tar mouth
Wide open and sorrowful
And moist from unspoken words
Dizzi-ness
De-sire
Coke and tongues and teeth
Produce chatter
Nonsense is easy, senses are key”
Door de titel van de tentoonstelling en de nogal breed uitwaaierende thematiek kan je je als toeschouwer soms enigszins uit het veld geslagen voelen. ‘‘Show Personality, Not Personal Items ’ verraadt een verlangen naar authenticiteit, het laten zakken van het masker, maar de titel van de tentoonstelling is een snipper uit een ander werk die in een nieuwe context is geplaatst en gereframed is, een citaat als beginpunt, een echo.
Misschien is dat ook waarom dat de werken soms voelen als een steek onder water, een kleine confrontatie overdekt met fluweel. De kunstwerken zijn gemaakt door mensen die zijn geboren onder een gesternte waarin het idee dat betekenis of waarheid tot een kern valt te herleiden, achterhaald is. Door de grenzen van het lichaam op te rekken, of door onze hectische taal door de blender te halen, verhouden ze zich tot die aanname. Het is dan ergens passend om je uit het veld geslagen te voelen.
Show Personality, Not Personal Items is t/m 2 april te zien in de Vleeshal in Middelburg