Schrijf meer en smeriger, lieveling.
Tijdens afgelopen Museumnacht in Den Haag werd ik gevraagd door mister Motley om in Nest een workshop Sexting op papier te geven. Ik wist eerlijk gezegd niet eens wat sexting was, maar daar kon ik wel achter komen. Je moet geen dingen aan je voorbij laten gaan die je niet kent, wat overigens meteen een mooi motto voor in bed zou kunnen zijn, maar dat terzijde.
Sexting is het uitwisselen van seksueel getinte berichten en foto’s om elkaar op te winden, las ik nadat ik de zoekmachine geraadpleegd had. Ik bleek dat dus toch te kennen, maar dat noem ik dan gewoon: het versturen van een bericht; met een beetje fantasie kunnen alle berichten seksueel getint zijn: it’s in the eye of the beholder.
Deze workshop ging over het versturen van brieven. In Nest stond een lange tafel waarop briefpapier, parfum, lippenstift en wat sekstijdschriften waren uitgestald. Aan tafel zaten jonge knappe mensen die er klaar voor waren om iemand, of voor mijn part hele groepen mensen, met hun pen te verleiden.
Je moet niet bang zijn om gulzig te zijn.
Ik vertelde dat James Joyce tegen zijn minnares Nora heeft gezegd: ‘Schrijf meer en smeriger, lieveling.’ Tijdens het schrijven van erotische berichten of brieven, moet je, net als tijdens de seks, niet bang zijn om gulzig te zijn, om zonder schaamte je meest smerige fantasieën op te schrijven. Een meisje van een jaar of vijfentwintig zei dat ze het makkelijker vond om foto’s van zichzelf te sturen, dat ze op die manier beter begreep welk spel ze met de ander probeerde te spelen. Dat taal haar deed dichtklappen. En of dat de bedoeling was?
Ik dacht aan het videowerk Mirror van Fiona Banner. Ze heeft actrice Samantha Morton uitgenodigd in haar atelier om een naaktportret van haar te schilderen. In plaats van een naaktportret in beeld, maakt zij een naaktportret in taal van de actrice. De avond erop laat Banner in een volle galerie de tekst voorlezen door Samantha Morton die dus hardop voorleest hoe een ander haar lichaam heeft bekeken. Ze beschrijft heel nauwkeurig hoe haar aderen over haar lichaam lopen, hoe haar kont eruit ziet en haar lippen. Het is angstaanjagend hoe intiem dit portret is geworden, hoe ze via de blik van Banner haar eigen lichaam beschrijft. Dat was in beeld misschien niet gelukt, omdat in beeld in zekere zin meer inwisselbaar is, de actrice geeft zich via de tekst van een ander bloot aan het publiek. Live.
Het is heel spannend dat iemand een brief opent, als een geheim, en dan leest hoe en waar je opgewonden door raakt
Ik vraag aan het meisje dat liever sexy foto’s dan berichten naar haar geliefden stuurt of ze zichzelf, haar eigen lichaam met haar kleine intieme details, nu in een brief aan de ander kan beschrijven. En ook: wat ze met haar minnaar(s) en/of minnares(sen) wil doen, of met zich zou willen laten doen. Het meisje begint onophoudelijk te schrijven, ze bloost er af en toe bij, of grinnikt, maar als ze klaar is zegt ze: Dit durf ik niet te versturen. Waarom niet? vraag ik. Ze vindt het ongemakkelijk omdat ze niet weet hoe ze in taal precies de juiste balans kan vinden tussen verhullen en onthullen, wat volgens haar nu juist erotiek is. Een jongen die naast zijn vriend zat om hem een brief te schrijven merkte misschien wel terecht op dat de vorm van een brief en de handeling die het afdwingt, een volgeschreven vel papier uit een envelop halen, zorgt voor de juiste balans tussen verhullen en onthullen. Het is heel spannend dat iemand een brief opent, als een geheim, en dan leest hoe en waar je opgewonden door raakt. Diezelfde jongen durfde de brief die hij voor zijn vriendje schreef niet ter plekke voor te lezen. Ik wil er niet bij zijn, hoe hij leest waarnaar ik verlang, zei hij. Het is mijn fantasie. Dat is toch privé.
Toen ik die nacht in de auto terug naar huis reed, dacht ik na over seks en fantasie. En ik dacht: misschien is dat wat erotiek is: dat je geheimen voor elkaar hebt en in vertrouwen opgewonden kunt raken van je eigen fantasie, waar alles meer is, en smeriger.