Rietveld Review(ed), videoportretten van recent afgestudeerde kunstenaars

Mathild Clerc-Verhoeven (1993) is afgelopen jaar afgestudeerd aan de opleiding TXT (Textiel) met French Shopping, an Anthology, een onderzoek naar het fenomeen van de winkeldief. Het onderzoek bestaat uit een reeks interviews met winkeldieven, aan wie Clerc-Verhoeven het voorstel heeft gedaan om een kledingstuk te ontwerpen voor hun bezigheden. In het maakproces kwamen zo beide praktijken – die van de kleermaker en van de winkeldief – samen. De scherpe maar ook kwetsbare verhalen die hierbij naar boven kwamen, heeft de kunstenaar gebruikt als basis voor het afstuderen. Clerc-Verhoeven heeft de verhalen laten oplezen door mensen die zich niet identificeren als winkeldief en dit vastgelegd op video, om zo de verhalen te kunnen delen zonder dat de privacy van de winkeldieven wordt geschaad. Daarnaast heeft ze op basis van de verhalen een serie zakken ontworpen die gebruikt kunnen worden bij het stelen. Clerc-Verhoeven benadert de winkeldief niet vanuit de negatieve connotaties die aan het archetype kleven, maar gaat juist in op een waarde van de winkeldief die minder vaak wordt gezien. Volgens haar breken winkeldieven met de sterke tegenstellingen tussen goed en fout en creëren daarmee een open ruimte waarin regels opnieuw kunnen worden vormgegeven. Inbreken wordt in het werk van Clerc-Verhoeven benaderd als zowel een destructieve als constructieve daad.

Eva van der Zand (1989) is afgelopen jaar afgestudeerd aan de opleiding The Large Glass met Tutti Frutti Irony, een onderzoek naar hoe we ons (kunnen) verhouden tot de natuur. Het startpunt van het onderzoek betreft de vraag waar haar eigen pollenallergie vandaan komt. De allergie blijkt vooral veroorzaakt te worden door mannelijke bomen, waarvan wordt gezegd dat ze in de afgelopen 100 jaar aanzienlijk meer zijn gepland dan vrouwelijke bomen. Dit geval van “botanisch seksisme” groeide uit tot een onderzoek naar de rol die sekse speelt in de botanische wereld. In de installatie “5x Botanical Milk” zijn 5 soorten melk te zien en te proeven van planten die zich allemaal anders voortplanten: aseksueel, hermafrodiet, mannelijk, vrouwelijk en eenhuizig (zowel vrouwelijke als mannelijke bloemen). Het werk toont daarmee de fluïditeit in sekse onder planten die vaak onderbelicht blijft door een dominante binaire denkwijze. Luisteren naar de natuur blijkt niet altijd makkelijk geeft Van der Zand aan. Iets wat niet spreekt zoals de mens dat doet, valt eenvoudig te negeren. Met haar kunstwerken wil Van der Zand dit patroon doorbreken; ze vormen ontmoetingsplekken waarin we onze relatie met de natuur kunnen verkennen en bevragen.

Shifra Osorio Whewell (1998) is afgelopen jaar afgestudeerd aan de opleiding VAV – moving image met de video Rebecca & Her Daughters. Haar afstudeerwerk bestaat uit een gefilmde musical in de stijl van een nieuwsuitzending over “the Rebecca Riots”: opstanden tussen 1839 en 1843 van lokale boeren in Wales die verkleed als de Bijbelse figuur Rebecca protesteerden tegen de hoge belastingheffingen. Whewell brengt deze historische gebeurtenis in haar film op ludieke wijze weer tot leven. Door het houterige acteerwerk, de platte video-effecten, en de theatrale zang en kostuums doen de opstanden speels en humorvol aan. Hoewel opstanden meestal een ernstig karakter hebben, is deze ernst in de film bijna niet meer voelbaar. Des te harder begint het te schuren wanneer er in de film found footage van andere protesten, zoals de demonstraties bij de Berlijnse Muur, in beeld wordt gebracht die herinneren aan de historische context waarnaar de film verwijst. Alhoewel de film een speels karakter heeft, zijn de beelden niet alleen maar ludiek. Whewell speelt met de kijker die wordt uitgedaagd om het eigen beeld van protesteren te overdenken.