Open Studios Rijksakademie 2019
De Open Studios van de Rijksakademie in Amsterdam geven een kijkje in de ontwikkeling van de 47 kunstenaars die het gebouw op dit moment huisvest.
Van stuiterend water tot een dystopische wereld waarin het amputeren van lichaamsdelen levensverlengend werkt. Van existentiële en eenzame tirades tot wuivende bloemen in een weiland. Opvallend aan de werken is het meditatieve karakter. Door middel van ritualistische handelingen uit te voeren tijdens het maakproces, stralen de werken een bepaalde concentratie uit. Meditatie heeft als doel inzichten te verkrijgen en de geest te sterken. Het biedt tegengas in een samenleving die vooral gericht is op het behalen van doelen en efficiëntie.
De Open Studios van de Rijksakademie in Amsterdam geven een kijkje in de ontwikkeling van de 47 kunstenaars die het gebouw op dit moment huisvest. De route loopt langs ateliers, door gangen, naar de bibliotheek, langs tussen- en projectruimtes waarbij een grote verscheidenheid aan materiaalgebruik, werkpresentatie en inhoudelijke vraagstukken getoond wordt.
Mister Motley bezocht de perspreview en maakte een selectie van werken met een meditatief karakter:
Mire Lee maakt gebruik van spookachtige apparaten die ruwe, weerbarstige invloeden en drijfveren simuleren die het lichaam en de psyche kunnen maken of breken. Ze zoekt in haar materiaal de tegenstelling op tussen het harde, industriële van motoren en pompen en het zachte van lichaamsdelen zoals een baarmoeder en ingewanden. Tijdens de Open Ateliers toont ze een installatie waar langs een metalen pilaar materiaal af druipt dat wordt aangezwengeld door een pompende motor.
Lungiswa Gqunta reageert op het voortdurende geweld en de onderdrukking die voortkomen uit arbeids-, rassen-, klasse- en genderongelijkheid door het samenbrengen van alledaagse voorwerpen in subversieve installaties. De voorwerpen kunnen dienen als wapens in de strijd, een vorm van collectieve genezing. In de installatie wordt muziek en vrouwelijke kracht ingezet om ongelijkheid, landbezit, arbeid en de alomtegenwoordige, aanhoudende erfenis van racisme op urgente wijze aan te spreken en tegen te gaan.
Remco Torenbosch onthult onzichtbare processen die grote invloed uitoefenen op ons en onze leefomgeving. Het zijn processen waarvan we het bestaan niet kennen, laat staan dat we weten dat zij ons bestaan kapitaliseren. De getoonde video van wuivende bloemen brengt je in een staat van verlangen naar de rust die in deze maatschappij onmogelijk lijkt. Tegelijkertijd wordt zelfs de natuur ingezet als kapitalistisch instrument om een gevoel van ontspanning over te brengen.
Özgür Kar laat zijn zwart-wit animatie van een mannelijk figuur monologen fluisteren over tragedie, homo-erotiek, onzin en pulp. Het kwetsbare mannelijke karakter is constant in conflict met zichzelf en is bijna onbeweeglijk ingesloten in een claustrofobisch ogende ruimte, een flatscreen, waardoor het werk inspeelt op de keerzijde van onze hysterische hedendaagse online aanwezigheid. De luidsprekers die elk een personage vertegenwoordigen worden ontdaan van hun menselijke lichamen. De monologen, bijna mantra’s te noemen, gaan over verstikkende angst die voortkomt uit onzekerheid over de toekomst.
Shahidul Zaman ontvouwt een patroon voor zowel het voelen als het herinneren aan de hand van het ‘bijna-dubbele’ van de herhaling die verschil oplevert. Het ontrafelen van de complexiteit van geschiedenis en zelfkritiek in combinatie met eigen ervaringen vormden de basis van het werk. Het voert de toeschouwer naar een gebied vol veranderlijke vormen van kennis en fluïde betekenissen.
Tanja Engelberts onderzoekt de vaak destructieve invloed van het menselijk handelen op het landschap. Vanuit een secure voorbereiding bestaande uit vele e-mails en telefoontjes, maar ook bijvoorbeeld het bezoek aan booreilanden, komt Engelberts tot werk. Voor het onderzoek dat ze tijdens de Open Studios toont, bleef ze dichter bij huis: een kunstmatig gevormd eiland dat oorspronkelijk als ringdijk zou functioneren, maar een dumpplek voor verontreinigd slib is geworden. Ze gebruikt camouflagetechnieken om het het eiland in beeld te brengen als idyllisch natuurgebied.
Marit Westerhuis visualiseert een wereld waarin de mens niet langer de dominante levensvorm is. Ze onderzoekt de eigenschappen van allerlei soorten vloeistoffen, van water tot bloed, maar ook de beeldtaal uit de steen- en bronstijd en ritualistische handelingen en beschouwingen over de natuur die ze vindt in Keltische en Noorse mythen. Haar werk bevat een combinatie van het rationele vooruitgangsdenken en de tegenhanger, het bovennatuurlijke.
Silvia Martes neemt ons mee een dystopische wereld in waarbij mensen massaal een lichaamsdeel laten verwijderen om hun levensduur te verlengen. De meesten ondergaan een tongamputatie, zodat ze niet langer energie zullen verspillen door te spreken. In de video zien we een vrouw die haar hart wil laten verwijderen. Ze hoopt een staat van rationele onverstoorbaarheid te bereiken, aangezien het hart de zetel der emoties is. De voice overs en ‘harde’ cuts in de montage zorgen ervoor dat we eraan herinnerd worden dat een verhaal altijd uit vertakkingen naar andere verhalen bestaat.
Artor Jesus Inkerö wijst op de westerse ideeën van mannelijkheid die de algemene cultuur en hun persoonlijkheid vormgeven. Er is ruimte voor fantasieën over ontrouw aan normen, door je te vragen om de machtsstructuren nader onder de loep te nemen. De centrale gedachte, een focus, komen zowel in de video-installatie als in zijn performances aan het licht. Het personage observeert vaak in stilte de omgeving en creëert een dialoog tussen de ruimte en het onderwerp.
Open Studios Rijksakademie
te bezoeken op vrijdag 22 nov 13-19u / zaterdag 23 nov 11-19u / zondag 24 nov 11-19u
Rijksakademie van beeldende kunsten, Sarphatistraat 470, 1018 GW Amsterdam
kijk voor meer informatie en tickets op https://www.rijksakademie.nl