Oh My God
“Oh My God”, het is een uitroep die meestal met ontzetting of ultieme verbazing gepaard gaat. Of het van toepassing is op de expositie in Museum Hilversum?
Echt verrassend is de expositie niet, vooral de begane grond (met persoonlijke geloofsobjecten) en eerste verdieping (een algemeen overzicht van het Gooi) konden mij niet echt boeien. De kreet “OMG” kan ik mij hier niet voorstellen. Wat wel aan te bevelen is is de deelexpositie helemaal onderin het gebouw. In een donkere ruimte met tapijtjes en kussens tonen videokunstenaars hun visie op het geloof, religie en spirualiteit. Iedere maand worden hier telkens weer nieuwe video’s getoond en deze maand t/m 22 mei zijn er de werken van Yael Bartana, Yang Ah Ham, Kees-Jan Mulder en Roy Villevoye over religieuze symbolen en rituelen te zien.
Yael Bartana toont een werk uit 2001: “Gneezah”, hetgeen een verstopplek, opslagplaats betekent. In de roodkleurige (waarschijnlijk met “night vision” geschoten) video worden balen overtollig papier met een hijskraan op een vrachtwagen geladen om uiteindelijk ondergronds, tussen muren, op zolders in Israëlische synagogen, tempels te worden weggestopt om op een natuurlijke wijze uiteindelijk te vergaan. Het blijken allemaal teksten te zijn waarin de naam van God voorkomt. Naar Joods gebruik mogen deze geschriften namelijk niet vernietigd worden. Hoewel deze video op droge wijze gefilmd en getoond wordt, maakt de achterliggende gedachte –hoe men waarde en diep geloof aan het woord kan hechten- diepe indruk.
Roy Villevoye gaat in zijn werk “ Beginnings” uit 2005 uit van het scheppingsverhaal. In den beginne liepen Adam en Eva naakt, ongehinderd door schaamte door het paradijs. In dit werk worden twee koppels in hun nakie getoond, eerst een man en vrouw uit Papua, en vervolgens een blank stelletje. Het mooie van dit werk is, dat het speelt met verwachtingspatronen, de gekleurde blik van de (Europese) toeschouwer. Je zou denken dat het eerste stel er altijd zo primitief bij loopt, en het tweede stel juist een zoektocht maakt naar puurheid, het paradijs van Adam en Eva. Aan het einde van de film blijkt dat de kunstenaar bij het eerste stel heeft moeten onderhandelen om hen uit de kleren te krijgen. Uiteindelijk blijken beide koppels niet naakt rond te lopen in het gewone leven, de blanke man en vrouw kleden zich op het eind weer aan. In beide gevallen was het een spel voor de camera.
Van Yang Ah Ham is de video “Birds Eye View” te zien uit 2008, waarin duiven in het treinstation van Zuid-Korea gevolgd zijn met de camera. De duif staat hier symbool voor de ziel die eerst opgesloten is in het gebouw, later tegen de ramen opvliegt en uiteindelijk vrij weg kan fladderen richting de hemel.
De meeste indruk maakte op mij het werk van Kees-Jan Mulder. Een jonge kunstenaar die in 2013 aan de HKU te Hilversum afstudeerde met “Gods Lam”. Het is een korte verhalende film met in de hoofdrol twee zonen, een vader die werkt in een Islamitische slagerij en een lam. Een van de zonen redt vlak voor het Offerfeest een lam. In dit werk worden politiek (het debat over de rituele slachting, de vrijheid van religie), geloof, liefde met elkaar verweven.
Het Museum Hilversum richt zich sinds 2013 speciaal op videokunst, en is met deze tentoonstelling zeker wat mij betreft op de goede weg. Deze selectie van videowerken is nog tot en met 22 mei te zien en zeker het bezoeken waard.
“Oh My God” in het Museum Hilversum is te zien tot en met 1 juli 2014.
De videowerken van Yael Bartana, Yang Ah Ham, Kees-Jan Mulder, Roy Villevoye zijn t/m 22 mei te zien.