Now Japan
Werk van Kengo Kito (installatie) en Ataru Sato (wandschildering)
Bedrukte kimono’s, enkele antieke objecten en wat werk van keramiek óf juist hyper moderne kunst met veel invloed van de Japanse tekenstijlen manga en anime; dat is wat je verwacht als je naar tentoonstelling over Japan gaat. Maar dit is niet het geval bij ‘Now Japan’ in Kunsthal KAdE Amersfoort. De cartoonfiguratie domineert juist niet; curator Robbert Roos heeft gezocht naar andere artistieke focuspunten binnen de Japanse hedendaagse kunst. De werken zijn vernieuwend en stuk voor stuk op een zeer ambachtelijke manier gemaakt door jonge Japanse kunstenaars. In enkele gedurfde werken komt ook het gevoel van protest sterk naar voren.
‘Finger Pointing Worker’: een filmopname waarvan de maker alleen bekend is bij de curatoren van de tentoonstelling is zo’n protest kunstwerk. Dit filmpje is gemaakt na de tsunamiramp Fukushima (evenals vele andere werken in deze tentoonstelling). De maker van dit werk ontdekte bij toeval dat een webcam op de getroffen reactoren gericht was, via internet werden de beelden hiervan live uitgezonden. Hij meldt zich incognito aan om het gebied rond de kerncentrale op te ruimen en de schade te herstellen. Op deze wijze kon hij naar binnen dringen en gebruik maken van de live stream camera. Gehuld in de lichaam bedekkende, beschermende kleding glipt hij er een kwartier tussenuit, klimt op het dak en wijst vijftien minuten naar de webcam als gebaar naar de Japanse regering om zijn ongenoegen over hun leiderschap rond de kernramp te uitten. Ondanks het feit dat dit beeld heel bekend is geworden op internet, heeft de regering nooit gereageerd.
Ander opvallend werk was dat van Kengo Kito, die drie werken presenteerde: samen een kleurrijke installatie. Opgezette vogels verstrikt in dromenvangers, bont gekleurde veren, spiegels, een ronddraaiende kaartenhouder met doorzichtig glas en sjaals gedrapeerd op sokkels verwerkt hij allemaal in zijn installatie. De ruimte rondom zijn installaties speelt een belangrijke rol. De installatie vraagt je als bezoeker hem van verschillende kanten te bekijken.
Een prachtig kleurenverschijnsel geeft de draaiende kaartenhouder, gevuld met spiegels en gekleurd folie, op de muur en vloer om de installatie heen. Deze installatie voegde Kito direct toe aan de tentoonstelling, toen hij hoorde dat Amersfoort de geboortestad is van Mondriaan; tijdens het maken van de ronddraaiende vierkante glasplaatjes moest hij vaak aan Mondriaan denken.
Geïnspireerd op een Japans sprookje over een kraai is een ander onderdeel van de installatie. Het is een soort dromenvanger, waarin opgezette vogels zijn verwerkt die een krans van gekleurde veren om zich heen hebben. De kraai uit de oude Japanse vertelling is zo zwart als de nacht, hij heeft de grote wens om, zoals in dit werk het geval is, te kunnen schitteren met gekleurde veren.
Het derde werk van Kito is een wervelend doek geweven van verschillende sjaals en kleedjes, die de kolkende tsunami in Japan vertaalt. Door de losse werken samen tentoon te stellen probeert Kito ze een nieuwe context te bieden binnen de drie losse verhalen.
Het werk van Junko Kido is zeer indrukwekkend: een installatie waarin ze speelt met licht en absolute duisternis. Ik betreed een ruimte met in het midden een pilaar waar een verlichte boomwortel in bevestigd is. Na twee minuten gaat het licht ineens uit, ik durf me niet te verplaatsen. Ik blijf staan en staar naar de plek waar ik eerst de boomwortel zag. Heel langzaam beginnen mijn ogen zich aan te passen aan het donker en verschijnt een wit patroon op de vloer. Beweegt het patroon of niet? Het lijkt wel een psychedelische ervaring waarbij ik dingen waarneem die er niet echt zijn. Ik zoek naar de plek waar de vlekken vandaan zouden komen, maar kan het niet vinden. Kido speelt met het nabeeld: een beeld dat je oog waarneemt na het langdurig kijken in een lichtbron. Ze houdt zich graag bezig met ongrijpbare fenomenen in de natuur.
Yumiko Morisue maakt gebruik van alledaagse objecten die ze aanvult met minuscuul nauwkeurige borduursels. De manier waarop ze dit aanbrengt, vraagt om een enorme ambachtelijkheid, precisie en oog voor detail, aspecten die kenmerkend zijn voor de Japanse kunst. In deze tentoonstelling is onder andere een vergiet te zien, waarin ze met de borduursels een suggestie doet van overgebleven etenswaren. Morisue weeft zelfs in het gedroogde nervenstelsel van een boomblad, ontzettend kwetsbaar materiaal. Het weven moet een uiterst geduldige en gedisciplineerde klus zijn geweest, op deze manier ontkent ze de dood van het blad en geeft als in een sprookje het leven weer terug aan het organisme.
De tentoonstelling is nog te bezichtigen tot en met 2 februari 2014. Voor meer informatie, bekijk de website.
Bijschrift: In de tweekanaals video-installatie ‘Theater Dreams of a Beautiful Afternoon’ zijn twee treincoupés zichtbaar. Iedereen lijkt in zijn eigen wereld gekeerd voor zich uit te staren, maar twee personen beginnen zacht te praten. Er lijkt een vreemd gesprek te ontstaan. De man doet verward en begint te schreeuwen. Pas na lange tijd lijken zijn omstanders zich bewust van wat er gaande is. Volgens Koizumi verschuilen mensen in miljoenensteden zich vaak achter een masker, om te zorgen dat ze niet overweldigd worden door de massa. Ook tijdens het maken van de film bleek dat veel mensen lange tijd de huilende man negeerden. Koizumi wou graag de omstanders van hun mentale maskers ontdoen, om hun verborgen emoties te ontdekken.
Bijschrift: Het werk is het resultaat van een onderzoek naar de gewoonte van mensen om een sculptuur aan te raken en zo geluk te hebben, of genezen te worden. Zo heb je in Japan De Nadeushi de ‘strelende Stier’ uit de Edo periode, waarbij je eerst de zere plek aanraakt en dan dezelfde plek bij de stier, opdat je sneller zult genezen. Of het Everzwijn ‘II Porcellino’ In Florence, waarbij mensen al eeuwenlang – voor geluk – muntjes in zijn bek stoppen en daarbij de snuit even aanraken waardoor deze glanzend gepolijst is. Yamashita en Kobayashi maakten een bronzen beeld van een kameel. Dit beeld namen ze mee in hun rondreis van vijf maanden door Egypte, Spanje, Zwitserland en Duitsland en elke dag wreven ze het beeld op waardoor twee glanzend gepolijste bulten ontstonden.
Ook adverteren op mistermotley.nl ? Stuur dan een mail naar advertenties@mistermotley.nl