Next Up, FHK 2017
Ook dit jaar studeren weer honderden studenten af aan de Nederlandse kunstvakopleidingen. De eindexamenpresentaties hebben kekke titels als Finals (ArtEZ), Next Up (FHK) of gewoon Graduation Festival (KABK) en Graduation Show (Rietveld).
Zondag 2 juli bezoek ik de presentaties van de FHK in Tilburg. De afdeling vormgeving exposeert in Galerie Kokon in de stationsstraat, een keurig verzorgde tentoonstellingsruimte in het centrum; de studenten van de docentenopleiding BKV en masters architectuur en urbanisme tonen hun werk in een ietwat weggestopte loods in de Rozenstraat. Het verschil in karakter van beide expositieplekken doet in zekere zin recht aan wat er te zien is.
De 22 afstudeerders van de docentenopleiding presenteren schilderijen, tekeningen, textielobjecten, enkele assemblages, fotografie, wat grafisch werk en een enkele video. Het getoonde werk oogt als een tussenfase in het beeldende proces, als work in progress, en dat is niet zo gek. Waar fine art studenten zich vier jaar lang fulltime op hun beeldende ontwikkeling kunnen concentreren, moeten de studenten van de lerarenopleiding in dezelfde tijdspanne hun aandacht verdelen over stages, theorievakken en beeldende praktijk. Dat is merkbaar. De meeste exposanten zijn nog volop bezig hun vorm en thematiek te ontwikkelen. De eerste regels van de intro-tekst op de website is dan ook heel passend: “Hier zijn we. Klaar om de wijde wereld in te trekken. Jaren vaardigheden en kennis vergaard, maar nooit klaar met leren. Met deze tentoonstellingen presenteren we onze visie op actuele, maatschappelijke thema’s. Het is onze triomf, maar niet ons eindpunt. Wij zijn Next Up, de nieuwe lichting om het verschil te maken.” Wie dat verschil op beeldend gebied gaat maken, dat zal de komende jaren nog moeten blijken.
Een kleine selectie werken uit de presentatie die mij op- en bevielen:
Tessa van Helden toont borduurwerken, schilderijen en zogenaamde lasercuts gebaseerd op found footage (oude foto’s).
Tara Dielissen’s ingrepen op meubelstukken gaan over (verstoorde) communicatie.
Jeroen Schampers heeft assemblages gemaakt van doek, lakverf en speakers. Deze schilderijen kunnen aangesloten worden op je geluidsinstallatie.
Tyrell Kuipers maakt stoere assemblages met beton, spanband en staal.
De projectpresentaties van de masters architectuur bestaan veelal uit een maquette en poster, soms aangevuld met één of enkele boekjes. De informatie is vaak zo summier, dat het erg lastig is om een oordeel te kunnen vormen over de aard en kwaliteit van het gepresenteerde ontwerp en het onderzoek dat er aan ten grondslag ligt. Een uitzondering hierop vormt de presentatie Shared Habitat van Joyce Verstijnen. Zij onderzoekt hoe de gebouwde omgeving onderdeel zou kunnen worden van het ecosysteem. Daartoe introduceert zij het begrip ecoveld. Haar onderzoek en ontwerpvoorstellen focussen op een strook land van de zee tot aan het centrum van Haarlem. Shared Habitat bestaat uit een meterslange maquette en poster en een dik logboek met schetsen en foto’s van inventarisaties en voorstellen. Al bladerend openbaart zich een wereld, waarin de grens tussen cultuur en natuur steeds zachter wordt.
In de presentaties van de studenten vormgeving draait het om communicatie en beleving. De titels van de projecten zijn prikkelend: Epedition Black Hole, Spa fruit sinaasappel zonder prik in pak, Suit to meet you en Van big tot product. De onderzoeken en ontwerpen spelen in op actuele maatschappelijke thema’s. Het enthousiasme en de energie zijn voelbaar, al zouden sommige projecten gebaat zijn geweest met net een extra stap. Heleen van Geelen’s Van Big tot Product wil mensen informeren over waar hun varkenslapje vandaan komt in de hoop dat dit bewustzijn creëert. Ze presenteert een video waarin varkens vanaf de aankomst bij de slachterij tot aan verpakt vlees gevolgd worden; de vloer rond de presentatie ligt bezaaid met vacuüm verpakt varkensvlees. In de tekst van het begeleidende infosheet stipt Van Geelen alternatieven aan, maar komt als ontwerper niet met oplossingen. Dat is misschien net een tikje te vrijblijvend.
Lisa Evers heeft in Spa fruit sinaasappel zonder prik in pak anderhalf jaar lang boodschappenbriefjes bij de Plus en Emté verzameld, onder andere op de vloer rond de kassa’s, en die geïnventariseerd en gecategoriseerd. Aandoenlijke handgeschreven briefjes in het digitale tijdperk. Haar presentatie zou heel goed in een kunstcontext passen en roept onwillekeurig het kunstwerk This way brouwn in herinnering van Stanley Brouwn uit 1961.
Suit to meet you van Alysa D’Elia bestaat uit een aantal outfits, die geen ander doel hebben dan om ontmoetingen en uitwisseling tussen vreemden uit te lokken. Ze doen denken aan de uitrusting van de ambulante railcateraars in de trein, maar dan wel een tikkie buitenissiger en prachtig gemaakt. Toch zou je denken dat een praatje met een onbekende aanknopen ook met iets minder extravagant werk en noeste arbeid tot stand zou kunnen komen.
Met Emoticocoon beoogt ontwerper Bram Vos een oplossing te bieden aan iedereen die het lastig vindt om in deze moderne tijd, waarin je voortdurend gefilmd en gefotografeerd wordt, nog ongeremd emoties te uiten. Hij heeft een soort kappen ontworpen, waarbinnen je alle gevoelens ongestoord eruit kunt gooien, zonder gêne en zonder iemand te hinderen. Waar D’Elia hoopt te verbinden en contact tot stand te brengen, daar lijkt Vos het isolement juist te consolideren. De kappen zijn werkelijk prachtig gemaakt, al is ook hier de vraag gerechtvaardigd of met minder middelen niet hetzelfde resultaat kan worden geboekt. Een middagje schreeuwen en huilen aan het strand?
Ook adverteren op mistermotley.nl ? Stuur dan een mail naar advertenties@mistermotley.nl