Mineralogisch Museum

De basisverzameling van mineralen werd door de eigenaren (John de Groot en Maaike van Tooren) van het museum overgenomen van een vrachtwagenchauffeur die door zijn werk in Marokko kwam en in de ban raakte van de kleuren en vormen van de stenen die hij daar vond. De verzameling is uitgebreid met allerlei gesteenten. Maaike van Tooren is geologe en heeft een voorkeur voor gesteente want dat heeft de schoonheid van de verhalen, de geschiedenis van de aarde is erin terug te lezen. Gesteente is als de hofsecretaris van de aarde, ze onthoudt alles, het kolken van de woede, het oppotten van alle jaren, ze heeft het geduld dat nodig is voor de trage verschuivingen, in gesteente perst zich een hele geschiedenis samen.

Ik vroeg Maaike van Toren naar haar meest intense ervaring tijdens al haar ervaring met stenen: ‘Tijdens mijn studie deed ik veldwerk in Lapland. Kwartsiet (Melaniet). Met meten en berekeningen probeerden we de omvang van de vele dunne lagen kwartsiet te schatten. Het was somber gesteente en somber weer. En op een bepaald moment kreeg ik een besef van de grootte van deze aardlaag, van de krachten die zich daar hebben afgespeeld, van het onmetelijke, zo heftig, dat ik op een steen moest gaan zitten, misselijk, met een draaiende maag. Jaren later ben ik nog een keer teruggegaan, en opnieuw verzette mijn nietige lichaam zich tegen het oneindige en opnieuw begon het voor mijn ogen te draaien. Zoveel krachten dat gaat je bevattingsvermogen te boven. Het is overdonderend groot, alsof Italië tegen Europa aanbotst, ja, probeer dat maar eens te begrijpen.’ 

Haar verhaal doet me denken aan de grootse intenties van sommige schilders, die proberen een soortgelijke ervaring op te roepen met verf op een klein schildersdoek, zoals de essentie van het landschap, het bovenaardse, ‘iets kleins waardoor je een heel groot besef krijgt’ zoals Willem van Althuis het omschreef. 

Het bezoek laat niet alleen de schoonheid van de stenen zien, het is ook leerzaam: 
De aarde waarop wij leven is opgebouwd uit vele soorten gesteenten en mineralen. Een mineraal is niets anders dan een scheikundige verbinding. Als de scheikundige bouwstenen van deze verbinding steeds op dezelfde manier met elkaar verbonden zijn spreken we van een mineraal, de scheikundige verbinding krijgt dan een naam: de verbinding SiO2 is kwarts FeS2 noemen we pyriet.

Het grootste deel van onze aarde wordt opgebouwd uit gesteenten. Een gesteente bestaat vaak uit meerdere mineralen die door een geologisch proces bijeen zijn gebracht en met elkaar zijn verbonden. Gesteenten vormen uitgestrekte lichamen in de aarde. Ook edelstenen zijn mineralen. Mineralen die door hun kleur, hun speciale eigenschappen, hun zeldzaamheid of andere eigenschappen, door de mens zijn uitverkoren zoals Bergkristal, amethist, pyriet, zwavel, woestijnrozen, echte edelstenen. Als ik dan terugdenk aan de installatie van de Britse kunstenaar Roger Hiorns begrijp ik het proces dat achter zijn overdonderende installatie steeds beter. De muren van een woonhuis waren bedekt met kristallen, prachtige intens blauwe kristallen. Op foto’s zag het er kitscherig uit, maar de ervaring was wonderschoon, onaards en onbegrijpelijk.

Hiorns covered the surface of the interior with plastic sheeting. He then poured more than 20,000 gallons of boiling copper sulphate solution into the abandoned space and let the liquid cool for three weeks. As the liquid cooled, these strange blue crystalline growths began to form, covering the walls, the floors, and the ceiling. The remaining liquid was drained and sent out for special chemical recycling.

Mineralogisch Museum Grou
John de Groot en Maaike van Tooren
Leechlân 22
9001 ZH Grou, Friesland
www.Mineralengrou.nl.