Marthe Zink lost logica op
De tekeningen en de gedichten van Marthe Zink vallen samen. Haar gedichten zijn geschreven tekeningen en haar tekeningen zijn getekende gedichten. Haar werk is precies en gedetailleerd en met de beelden die ze ermee tot stand brengt, lost ze vervreemding en logica in elkaar op. Ze maakt er een concentraat van.
Vanaf het moment dat Marthe Zink een potlood vast kon houden, heeft ze getekend. Op haar vijftiende ging ze naar een vooropleiding van de kunstacademie en op haar 16de werd ze aangenomen als student op de Academie voor Kunst en Vormgeving St. Joost in ’s-Hertogenbosch waar ze in 2011 afstudeerde. Daar vond ze de vrijheid om als kunstenaar niet te beantwoorden aan opgelegde verwachtingen, maar steeds haar eigen gang te gaan, daarin gestimuleerd door haar docenten. Zo ontwikkelde ze van begin af aan een eigenzinnige beeldtaal die tegelijkertijd verhalend (poëtisch) als verbeeldend (imaginair) is. Alledaagse objecten, gebeurtenissen en ervaringen verbindt ze aan onderbewuste ondervindingen en gevoelens die ze tijdens het werk aan de oppervlakte laat komen. De werkelijkheid die ze kijker en lezer voorhoudt in haar tekeningen en gedichten is lichtvoetig, maar ook verontrustend; humoristisch en beklemmend, maatschappelijk en mythologisch. Deze paradoxale verstandhouding tussen haar intenties en de uitwerking ervan ondergaat ze als een vanzelfsprekende wisselwerking die uitmondt in beeld en taal die weliswaar begrijpelijk zijn in hun aanblik, maar onbegrijpelijk in hun daadwerkelijke verschijning. Wat je ziet en wat je leest bij Marthe Zink kun je nagaan in wat ze op papier zet, maar het veroorzaakt in je hoofd een denkbeeldige voorstelling.
Opvallend aan haar werk is de aandacht waarmee het wordt gemaakt. Haar tekeningen kunnen de indruk wekkend dat het bijna fotografische collages zijn. Maar wat je aanziet voor bijvoorbeeld grafische rasterpunten zijn handgetekende uitdrukkingen van de indruk die een foto kan wekken. Tegelijkertijd maakt ze ook collages waarin ze werkelijk fotografische plaatjes verwerkt, al zijn die soms weer nagetekend, waardoor ze de verwarring nog vergroot. Toch is alles helder weergegeven. Het gaat haar er niet om dat ze de kijker wil misleiden, of dat ze in haar werk de kwaliteit van een trompe l’oeil nastreeft, hoewel dat vrijwel onvermijdelijk is met haar manier van werken.
Het werk van Marthe Zink is haar letterlijk op het lijf geschreven en ze houdt het zelf in de hand. Recente tekeningen en collages heeft ze gemaakt op een ondergrond van prints van haar huid. Ze bereikt er een mate van intimiteit mee die verleidelijk en ongemakkelijk is. Haar werk komt je bijna te na. De beeld- en woordcombinaties die in haar tekeningen en gedichten de compositie bepalen, zijn onverwacht en verrassend, maar in hun presentatie of voordracht ook volkomen vanzelfsprekend. Haar collage ‘Affected By The Unsuspected’ is een goede metafoor van wat ze met haar werk teweegbrengt. De kwaliteit van haar kunstenaarschap bestaat uit een groot concentratievermogen, zorgvuldige uitvoering, onderzoekend en experimenteel materiaalgebruik, gevoeligheid voor zintuigelijke associaties en ontvankelijkheid voor het ongewone. Ze durft onomwonden naar zichzelf te kijken en doet dat met de juiste hoeveelheid zelfspot, zodat je haar wel serieus móet nemen. Doordat haar werk zoals dat heet eclectisch is – ze combineert klassieke schilderkunst met het stripverhaal, middeleeuwse miniaturen, filmische beeldvorming, speelgoedobjecten, knutselmateriaal, fastfoodreclame et cetera – neemt ze in de traditie van het surrealisme een eigentijdse en zelfstandige positie in. Veel van haar tekeningen doen zich voor als the after-party van kunsthistorische stromingen die zichzelf enigszins hebben overleefd en die zij van nieuwe impulsen voorziet. Ze geeft er een beetje een clowneske draai aan, alsof ze wil nagaan in hoeverre de kunst zich belachelijk kan maken zonder haar belang te verliezen. Met haar innemende vakmanschap laat ze zien, dat zij daar heel ver in kan gaan, zonder haar geloofwaardigheid te verliezen. Ze durft in de muil van het monster te duiken. Ze weet dat iedere valkuil in haar werk door haarzelf is gegraven.
Haar gedichten zijn de poëzie van een dyslecticus, maar in haar geval is die vorm van woordblindheid eerder een overgevoeligheid voor taal dan een gemankeerd begrip ervan. Bij haar is ieder woord dat ze gebruikt verwant aan het beeld dat ermee wordt opgeroepen en familie van de klank die ermee wordt voortgebracht, de vorm van iedere letter wordt door haar afgetast, ze proeft de interpunctie op haar tong en ze ruikt hoe de zinnen geuren. Ze rijmt er lustig op los en allitereert dat het een lieve lust is. Ze doet alles wat in poëzie verboden is en vindt daarmee gedichten uit die zich onttrekken aan alles wat niet (meer) mag of zo nodig moet. Haar plezier in taal en beeld komt tot stand doordat het een uit het ander voortkomt en in elkaar zijn bestaansrecht vindt, hoever ze ook uit elkaar worden getrokken. Marthe Zink vierendeelt de kunst, niet als een martelgang, maar als een loop der dingen: het een zet het ander in beweging. Ons denken de verbeelding, de verbeelding de geest, de geest het lichaam, het lichaam de ziel.
Marthe Zink beschikt over een speelse intelligentie die ruimte tussen de dingen zichtbaar en voelbaar maakt. Er komt een verbinding tot stand tussen elementen die los van elkaar weinig te betekenen hebben. Ze krijgen in haar tekeningen en gedichten betekenis doordat ze vrijelijk met elkaar verkeren in een onvoorzien verband. Daardoor ontstaat er houvast om je in de wereld staande te houden. Al heb je nergens weet van, Marthe Zink laat zien dat je er bewust van kunt zijn dat je er niet op gerust hoeft te zijn dat het wel goed komt. Hoe lachwekkend alles is, dat moet je wel onder ogen durven zien. Marthe Zink gaat ons daarin voor, juist als het lachen je vergaat.
De tekst ‘Marthe Zink- Lost logica op’ is geschreven voor het boek ‘Marthe Zink- Charcuterie in het vizier, tekeningen en gedichten’, wat deze zomer verschijnt.
Ook adverteren op mistermotley.nl ? Stuur dan een mail naar advertenties@mistermotley.nl