Ko in de Kelder: Geen betere troost dan grijze troost
Dwars door een wintergrijze poolwoestijn, een landschap dat je troosteloos kunt noemen, ligt een rechte weg. Geen lantaarnpalen, geen vangrails, zelfs geen bermen. Alleen één gestrekte streep antraciet, getrokken door een onkenbaar aantal tinten grijs. Op de voorgrond is het asfalt kapotgeslagen, wat overblijft zijn een paar schotsen. Alsof een ijsbreker aan het werk is geweest. In de verte zien we dat de weg lang is, het einde is nauwelijks in zicht.
Zonder ooit op IJsland geweest te zijn: dit moet IJsland zijn. Ogenschijnlijk terloops leunend tegen een van de muren van het depot van Museum De Lakenhal. In deze Shurgard voor musea, op een pleonastisch zaaddodend industrieterrein (vlak naast een voetbalstadion), staat klassieke en moderne schoonheid dwars door elkaar heen. Doeken, sculpturen, antiek. En tegen de muur leunt een foto: IJsland Weg (1998) van Wout Berger.
Het zijn rare weken, lastige weken. De weg is afgebladderd. De rest, al het andere, is weggespoeld. Wat overblijft is een groot niks, een uitzicht zonder uitzicht. Maar de leegte heeft troost. Leegte heeft mogelijkheden. Restart, new game – maar de grond nog vruchtbaar van onze probeersels, ons zweet, onze tranen. Op oude grond staat het graan hoger dan op verse grond. (Even sta ik weer op een Siciliaanse vulkaan, waar het antracietkleurige maanlandschap zich afwisselt met bossen vol reuzeberken en glimmende boomgaarden vol citroenen en pistaches. Geen grond zo vruchtbaar als die grond. Het zindert er van vitaliteit. Daar leeft het leven.)
Niet alleen de leegte heeft troost, ook de tegenslag brengt soelaas. Baz Luhrmann zingt in Everybody’s Free (To Wear Sunscreen) (1999): “Don’t waste your time on jealousy; Sometimes you’re ahead, sometimes you’re behind. The race is long, and in the end, it’s only with yourself.” Zinnen die me al jaren als een mantra behoeden voor jaloezie. Want: er zijn geen schema’s, we zijn geen schaatsers.
Maar zelfs als het lukt om dat te aanvaarden, dat ik alleen tegen mezelf race, moet dat dan over deze weg? Moet dat echt?
Ja.
Het moet, het kan niet anders. Dit is de weg die er ligt. Zelfs als er nauwelijks weg meer over is, dan is er een weg. En kun je dus verder. Op den duur kom je er. Waar dat ook is.
Voor Ko in de Kelder duikt Ko van ‘t Hek in de depots van musea. Dit stuk is geschreven in opdracht van Museum De Lakenhal, zonder redactionele inspraak. Museum De Lakenhal is momenteel gesloten in verband met restauratie en uitbreiding. Hoewel de collectie nu niet te zien is in het museum, is de gehele collectie beschikbaar via de website van het museum. Museum De Lakenhal verwacht in het voorjaar van 2019 haar deuren weer te openen voor publiek.
Ook adverteren op mistermotley.nl ? Stuur dan een mail naar advertenties@mistermotley.nl