Kardinale Deugden: Fortitudo

Kardinale deugden volgens het internet:
Fortitudo:
1. Moed
2. Sterkte
(+ woorden als volharding, bekoringen, verloochent, enz. Je leest dit, maar niets, NIETS dringt door.)
Dus opnieuw:
Kardinale deugden volgens Sytske van Koeveringe
Fortitudo: Sophie Calle- Het adresboekje.

Het adresboekje- Sophie Calle

The Sleepers – Sophie Calle

1. Moed= Sophie Calle, punt Hierbij zou ik het kunnen laten.

Of:
Je loskoppelen van de mensen die jou (onbewust) als een trekpop bespelen.
Waar een bepaald machtspelletje ontstaat. Is dit niet bij iedere ontmoeting?
‘Macht macht macht, ik? Welnee.’
Wel ja.
Denk bijvoorbeeld aan je moeder, je vader, je geliefde, familie, vrienden, collega’s.
Oi.
Ik zou het kunnen doortrekken naar ‘het hele systeem.’
Ze zitten overal: mensen die willen weten hoe het met je gaat. Of ze het nou menen of niet. Ze willen afspreken. En willen zitten om het zitten.
Ik ben er niet.
Loskoppelen is je eigen gang gaan.
(dus niet: niets van je laten horen, laat dat duidelijk zijn).
Keuzes durven maken (kijk ook eens bij de eerste deugd).
Opties hebben.
Ik hoorde dat wanneer je een grote keuze maakt (en er dus van alles op het spel staat) je ergens in je onderbewustzijn weet dat je er hoe dan ook beter uit komt.
Afwegingen maken: ben ik beter met of zonder mijn geliefde?
Dit óók afvragen wanneer je langer dan vijf jaar samen bent.
Ook als je weet wat voor verdriet dit met zich meebrengt.
Risico’s durven nemen.
Durven.
Niet alles als vanzelfsprekendheid aannemen.
Het niet weten als een vanzelfsprekendheid aannemen.
Niet alles invullen.
Vast leggen.
Klem zetten.
Jezelf excuses opleggen: ‘…maar ik houd gewoon van bier.’ Dus iedere dag bier drinken. Je kan ook een dag zonder bier.
BIER.
Mensen die zeggen: ‘Keuzes, keuzes, keuzes.’ Maar in die tijd dat ze dit zeggen al hun keuze hadden kunnen maken.
Hadden kunnen maken, lelijke woordcombinatie.
Keuze is tijd nemen.
Nadenken.
Twijfelen.
Twijfelen is een bepaalde onzekerheid.
Is onzekerheid bang zijn of je de goede beslissing maakt?
Zo ja, je weet toch nooit of je de juiste keuze hebt genomen?
Zo nee, is onzekerheid net zoiets als angst?
Dat dat heel diep zit en als je hierover doorvraagt de ondervraagde altijd eindigt in tranen.
Er zijn twee soorten mensen: de mensen die hun leven ondergaan en mensen die hun leven inrichten. – Valeria Luiselli- De gewichtlozen
(Namedropping is ook een vorm van onzekerheid. Nou en: Frida Kahlo, Marguerite Duras, meer! Susan Sontag, Nina Simone, Yasmina Reza, meer! Meer! Flannery O’connor, Melanie Bonajo, Nikki de Saint Phalle, etc.)
Je kan knokken of al vast gaan liggen.
Je kan koppig doordouwen of onverschillig je schouders ophalen.
Je kan het voortouw nemen of afwachten.
Je kan wachten.
Je kan wachten op iets waarvan je niet weet wat er komen gaat maar hier wel in geloven en zo twee of vier jaar verder zijn.
Zonder dat er iets gebeurd.
Moet er altijd iets gebeuren?
Je kan onrust opzoeken.
Je kan voor onrust gaan en tegelijkertijd zeggen dat je van routine houdt.
Je kan jezelf tegenspreken.
Je mag jezelf tegenspreken.
Sterker nog: spreek jezelf iedere dag op zijn minst twee keer tegen.
De tijd gaat NU in.
Sophie Calle wist voor ze ‘kunstenaar werd’ niet wat ze moest in haar leven, ze ging op reis en kwam in een huis terecht van een fotograaf. Ze ontdekte het fotograferen en ging zelf op pad met een camera.
Ze nam de tijd om naar dingen te kijken.
Dit vast te leggen door foto’s, maar ook doormiddel van tekst.
Ze hield van schrijven. (Youtube: How I become an artist- Sophie Calle)
Schrijven is nadenken.
Nadenken is bij iemand in dezelfde ruimte zitten maar toch de vraag: ‘Waar ben jij?’ voor lief nemen. Deze vraag voor liefnemen is misschien je afzonderen (dus loskoppelen dus je eigen gang gaan).
Je zou wanneer je een adresboekje op straat vindt (als je die nog hebt), hem kunnen terugbrengen naar de eigenaar. Of er simpelweg aan voorbijlopen.
Maar je zou ook zoals Calle, het oprapen, alle namen en adressen kopiëren en die mensen bezoeken. Je zou die mensen kunnen vragen wie de eigenaar van het adresboekje is: Pierre D. Wat doet hij voor de kost? Hoe gaat hij met mensen om?
Je zou je door die gesprekken, die ontmoetingen kunnen laten leiden.
Dat jij afhankelijk bent van wat de ander je geeft. Maar ook jezelf keer op keer opnieuw ontdekt juist door die onbekende ander.
Dat je je mee laat voeren, dus de situatie open laat.
Niet alles vastlegt.
(Bijvoorbeeld door geen afspraken heel ver van te voren in te plannen.)
Je zou hier een project van kunnen maken.
Dat alles wat je doet een project is.
(JA!)
Dat je van alles wat je doet iets tastbaars maakt (het adresboekje), en je dus niet meer functioneert als mens maar als werk.
Komt het ook niet zo dichtbij he.
Concepten.
Voor ideeën heb je geen moed nodig. Die komen wel.
Iedereen heeft ze: ideeën. Mensen zeggen het geregeld: ‘Ik heb zoveel ideeën.’ Maar nog niet de helft voert ze uit (gelukkig maar). –Die ideeën, ik zeg het gewoon nog een keer. Het uitvoeren van je idee, het doorzetten, ook als niemand hierop zit te wachten (en wees eerlijk, niemand zit op jou, specifiek jou te wachten), daar heb je behoorlijk veel moed voor nodig.

De gewichtlozen

Flannery O’conner

Niki de Saint Phalle

2. Sterkte
Combinaties.
Net de juiste combinaties kunnen sterk zijn:
Zoete aardappel met wortel (koken).
Pompoen met wortel (in de oven mag ook).
Thee met chocolade.
Koffie met chocolade.
Chocolade met chocolade.
Een appel eten tijdens het douchen.
Ontbijt op bed met iemand die je leuk vindt, of op zijn of haar bank. En dan met licht van de zijkant.
De kleuren grijs met donker oranje.
Geuren, soms zijn geuren ook sterk.
Indiase kruiden, Indonesische kruiden, zeep, parfum, afval, gember.
Dan, wortels van bomen zijn ook sterk.
Tramkabels.
Stress, dat opgejaagde gevoel.
Iemands wil.
Koppigheid.
Of dat iemand je wil, maar jij diegene niet (of net andersom).
Die strijd (dat duwen en trekken via de mail, via de app, via waanbeelden).
Verlangen naar iets of iemand.
Verlangen onderdrukken.
Jezelf voor de gek houden.
Buiten- slash binnenkant. Vorm en inhoud.
Vorm: de grootte van het adresboekje (langwerpig), de stoffen rug, de kleur (rood), de pagina indeling (linker bladzijde tekst, rechter foto), papiersoort (glad, stevig en een beetje gelig).
Inhoud: iedere bladzijde begint met een dag, eronder de naam en de tijd waarin Calle bij degene van het adresboekje op bezoek ging. Ernaast twee of drie kolommen van de ontmoeting tussen hen. Naarmate je meer ontmoetingen leest, kom je meer te weten over wie Pierre D. is:
‘Hij nodigt je bij je hem thuis uit, serveert een overdadige maaltijd, schenkt goede wijn, en plotseling aan het einde haalt hij een gerecht van tafel, alsof hij bij zichzelf denkt: ik word besodemieterd.’
Op de rechterpagina belachelijk mooie zwart-wit foto’s. In de meeste gevallen vullen ze de tekst aan, soms heb ik er ook mijn vraagtekens bij (die van die ijsbeer).
Inzoomen op iemands leven zonder diegene persoonlijk te kennen.
Sophie Calle versus Pierre.D.
Misschien een idee voor een nieuw soort facebook, tinder plus alles dat om een profiel vraagt- dat niet jij je profiel invult, maar de mensen die jou kennen.
Degene die je goed kennen, maar óók zeker degene die jou vaag kennen.
Jij bent niemand zonder de ander, maar dat is al lang bekend.
‘Is er iemand die in je gelooft? Je kan niet schrijven als er niemand is die je in je gelooft.’
Schrijf ik voor iemand? Doe je alles wat je doet voor een ander?
Is iets maken niet een bewijs tegenover jezelf, dat je iets kan, dat je je ergens in kan verliezen, ergens op kan focussen, dat je er niet voor niets bent: of spreek ik nu voor mezelf? Met je je.
Meestal haal ik mijn schouders op, denk dan aan mijn ouders.
Terwijl, als ik een consultant of huisvrouw was, hadden ze ook achter mij gestaan. Want ja, ouders zijn ouders, die vinden alles goed zolang je maar gelukkig uit je ogen kijkt en goed eet en slaapt (anders krijg je commentaar over je lichaam en wallen).
Eigenlijk tellen (alle) ouders niet mee, althans niet in het kunstgebied. Niet op mijn werkgebied. Oké, niet voor mij. Oké, oké, ik wil dat het niet uitmaakt.
Wanneer ik een moment heb dat ik niet meer ‘in mezelf geloof’, denk ik voornamelijk aan sommige docenten van de Rietveld. Aan de uitspraken die zich dan als een loop in mijn hoofd afspelen.
Een opleiding is eigenlijk gewoon een instituut die je denken beïnvloed.
Kunst.
Moet kunst confronteren?
Het moet in ieder geval iets los maken. (al is dit natuurlijk nogal persoonsgebonden)
De kunstenaar.
Zelfreflectie.
Heeft iedereen zelfreflectie?
Reageren op de stappen die je zet, maar tegelijkertijd niet door hebben dat er iets ontstaat.
Als je van alles bewust bent wat je doet loop je vast.
Al zorgt het werk van Sophie Calle redelijk vaak voor een moment van vastlopen aka. zelfreflectie.
Sterkte is Sophie Calle. Moed is Sophie Calle. Zijn sterkte en moed niet hetzelfde?
Ik gok van niet.
Om iets te doen heb je moed nodig, om het te blijven doen moet je sterk zijn en blijven wil je dat er iets ontstaat. (zoals de kardinale deugden dat dus ook meegeeft: ze zijn allemaal ergens afhankelijk van elkaar).
Calle is vrouw én heeft belachelijk goede projecten (alsof vrouw zijn en goede dingen maken niet samen kunnen- nou, ik wil hier toch een punt maken: vrouwen worden over het algemeen toch snel als zwakte neergezet, maar als je bijvoorbeeld naar meerdere projecten van Calle kijkt -The sleepers, of Take care of yourself + al haar boeken+ alles- ja, u heeft hier te maken met een fan.- vind ik best dat we mogen stil staan bij het feit dat een vrouw ontmoetingen aangaat omwille van de kunst).
Ze pakt iets kleins, zoomt ellendig lang in, tot je niet meer verder kan, het spiegelt je eigen leven.
Een adresboekje is misschien zeldzaam. Maar in je telefoon staan ook oneindig veel informatie over jou en de ander (los van al die data, dus gewoon je telefoonboek).
Stel je gaat bij de contacten in je telefoonboek langs: je vraagt ze hoe ze jou zien, je laat ze jou beschrijven: jullie eerste ontmoeting, jullie afspraken, misschien jullie ruzie’s, miscommunicaties, jullie eventuele affaires en wat al niet meer.
Gestel je werkt dit uit.
Gestel je zet al deze mensen en jezelf in een ruimte. (met al die beschrijvingen over jou als persoon in je achterhoofd).
Wie ben jij dan?