Jing Su richt een standbeeld voor haar lichaam op
“I realized with horror that my body was not made of photographic paper, nor was it an image, or an idea, or a psychic structure… it was made of blood, bones and tissue.” Dit citaat van de Britse fotograaf Jo Spence (1934-1992) plaatste Jing Su bij een van haar Instagramposts van een stukje huid dat vervelt. Deze zomer studeert ze af aan de MA-opleiding Contemporary Art Practice van de Royal College of Art in Londen. Ze is in 1990 geboren in Binnen-Mongolië, een autonome regio in China en verblijft sinds 2014 in Engeland, waar ze haar BA in Illustratie behaalde in 2017 aan het Camberland College of Arts in Londen. Haar werk als illustrator heeft ze inmiddels achter zich gelaten. Ze prepareert zich met haar recente werk om als professioneel kunstenaar de arena van de hedendaagse kunst te betreden. Ze zet daarvoor haar lichaam in als ‘leeg canvas’. Ze kan met haar lichaam verbeelden wat ze wil.
In navolging van de Britse kunstenaar Jo Spence stelt Jing Su haar lichaam in haar foto’s, performances en films voor als een persoonlijk onderzoeksterrein. Spence voelde zich bij de behandeling van borstkanker in de jaren ‘80 geïntimideerd door mannelijke artsen die haar lichaam niet als persoonlijk eigendom zagen, maar als een set te repareren of gedeeltelijk weg te nemen losse onderdelen. Bekend is haar foto uit 1982 waarop ze op een van haar borsten heeft geschreven ‘property of Jo Spence’.
Spence goot haar beeldende werk in een therapeutisch kader, door de manier waarop de bij haar geconstateerde borstkanker werd behandeld te onderwerpen aan kritische reflectie. Jing Su verzet zich met wilskracht tegen de toe-eigening van haar lichamelijke voorkomen door anderen. Daarbij speelt in haar geval, als Chinese in Engeland, ook het bevechten van etnische typeringen en racistische vooroordelen een rol.
Haar lichaam wordt onderhevig aan de diagnostische blik van de medische wereld, de normen van het maatschappelijke schoonheidsideaal of de manier waarop het wordt onttrokken aan zelfbeschikking door politieke onderdrukking. De intentie van Jing Su is om zich te bevrijden van de beoordeling die haar persoon en lichaam daarbij ten deel valt.
Bij de eerste aanblik van haar werk ben je geneigd de films en foto’s waarvoor ze haar lichaam inzet te zien als een vorm van kwetsbare aanwezigheid, om meteen daarna te beseffen dat er sprake is van het tegenovergestelde. De naakte gedaante is bij haar krachtig, sterk en stijlvol. Ze is in die hoedanigheid een marmeren beeld uit de klassieke oudheid, waarvan het blauwgeaderde en gepolijste gesteente een levende beeltenis is geworden waarin bloed en beenderen door huid worden bijeengehouden. Het innerlijk van het beeld is opgenomen in de oppervlakte ervan. Je kunt het beeld voelen, zelfs zonder het aan te raken. De ogen worden vertalers van de tastzin.
Bij de eerste aanblik van haar werk ben je geneigd de films en foto’s te zien als een vorm van kwetsbare aanwezigheid, om meteen daarna te beseffen dat er sprake is van het tegenovergestelde.
In haar gefilmde performance Epimeleia Heautou, een door de filosoof Michel Foucault (1926-1984) geherinterpreteerd Grieks begrip met betrekking tot ‘de zorg voor zichzelf’, ontdoet ze zich van al haar lichaamsbeharing, behalve haar hoofdhaar. De secure aandacht die daarbij uitgaat naar het schaamhaar heeft een klinische vanzelfsprekendheid, alsof ze zich klaarmaakt voor een operatie. Het persoonlijke aspect mengt zich met maatschappelijke dwang en feministische politiek. Jing Su: “De subjectieve ervaring bevraagt de perceptie van de objectieve werkelijkheid waarmee een vrouw kan worden geconfronteerd. Feministische praktijken worden ingezet om vrouwelijke empowerment tot bloei te laten komen, terwijl ze de realiteit van de structurele onderdrukking van vrouwen aan de orde stellen. In mijn werk verdiep ik me in machtsrelaties en hun schadelijke, discriminerende en vooringenomen gewelddadigheden. Ik stel gender-constructie aan de orde, zoals geïnternaliseerd volgzaam gedrag als gevolg van de medische en politieke overheersing van het fysiek van vrouwen. In mijn werk wil ik tegenover de fysieke schade, die is aangericht door het misbruik van het vrouwelijk lichaam, de zorg stellen die ons lichaam nodig heeft.”
In mijn werk wil ik tegenover de fysieke schade, die is aangericht door het misbruik van het vrouwelijk lichaam, de zorg stellen die ons lichaam nodig heeft.
Maar belangrijker nog is dat zij het naakte lichaam ziet als een beeld: zij is geen model dat zich laat bekijken, maar een vrouw die zelfstandig handelt en haar persoonlijk lot ondergaat. Het gaat haar erom hoe zij voorbeschikking kan omzetten tot een zelfbewuste keuze. Jing Su: “Foucault beschouwt zelfbewustzijn als een essentiële oefening die deelname en toewijding aan een sociaal en politiek leven mogelijk maakt. Met de zorg voor jezelf construeer je je identiteit, stel je ethische grenzen en daarmee bepaal je ook je individuele vrijheid.” Ze doet dat met vanzelfsprekende souplesse, alsof ze met grote routine de handelingen verricht die voor haar training tot professional noodzakelijk is. Het door Foucault uitgebreide Socratische begrip van ‘ken uzelve’ tot ‘zorg voor jezelf’ krijgt bij Jing Su een sculpturaal voorkomen, waarmee ze een standbeeld voor haar lichaam opricht. Door het neutraliseren van seksualiteit en sensualiteit bereikt ze het tegenovergestelde van de fysieke, vrouwelijke kwetsbaarheid: een ontvankelijke voorstelling van het eigen lichaam als onaanraakbaar beeld.
In haar naaktfoto’s neemt ze poses aan die de sculpturaliteit van het lichaam tegelijkertijd benadrukken en ontkennen. Er zit iets overtuigends en innemends in de tegenspraak tussen de koele en sobere observatie van het lichaam en de kleine eigenaardigheden die ieder lijf nu eenmaal heeft. Het zijn juist de stand van een kleine teen, de plooitjes in haar middel, of een vlekje op haar pols die de volkomenheid van haar vrouwelijkheid bevrijden van de vooringenomen blik. In de idealisering van het lichaam retoucheert ze juist dergelijke details niet maar laat ze als taches de beauté zichtbaar. Op geen van deze foto’s is haar gezicht te zien. We zien haar op de rug of en profil en rond haar hoofd valt een kapje van zwart haar.
Er zit iets overtuigends en innemends in de tegenspraak tussen de koele en sobere observatie van het lichaam en de kleine eigenaardigheden die ieder lijf nu eenmaal heeft.
Op deze wijze construeert ze haar identiteit in de kunst. Het is er haar om begonnen om haar fremdkörper een plaats te geven in het naturisme van de kunst. Ze infiltreert in de kunst door haar persoon als lichaam in te zetten. In een tijd dat het naakt in de openbaarheid van de kunst steeds indringender wordt bevraagd, vindt zij een oplossing in een nieuwe vorm van Freikörperkultur, die niet door Heinrich Pudor en Richard Ungewitter – de Duitse pioniers van nudisme – was voorzien. Freikörperkultur was een, maatschappelijk acceptabel, eufemisme voor naaktloperij. Het vrij, naakt bewegen in de natuur wordt bij Jing Su een persoonlijke manifestatie van lichamelijke sculpturaliteit in de kunst. Het naakte beeld komt bij haar tot leven met een zelfstandige identiteit. Nu het naakt ook in een museale context meer en meer wordt gezien als een onderwerp waar op voorhand voor moet worden gewaarschuwd is de lichamelijkheid van haar werk een uitnodiging om die zelfcensuur te bevragen. Ze bestrijdt de veronderstelling dat de verbeelding van het menselijk naakt bij voorbaat als aanstootgevend kan worden opgevat. Iedere vorm van bedenkelijk voyeurisme is in haar werk afwezig. Ze is niet uitgekleed, enkel niet aangekleed.
Iedere vorm van bedenkelijk voyeurisme is in haar werk afwezig. Ze is niet uitgekleed, enkel niet aangekleed.
In een aantal studies, die ze tijdens haar opleidingen uitvoerde, is te zien dat ze zoekt naar mogelijkheden om haar kunstenaarschap zo vruchtbaar mogelijk te laten zijn. In Way Out uit 2017 zien we haar op haar rug. Ze draagt enkel een iets te lange pantalon. Ontspannen, met de handen op haar rug, kijkt ze naar een schilderij van een vrouwengezicht in een goudkleurige lijst. Daarmee beziet ze haar positie als de illustrator die ze na haar bacheloropleiding is geworden. Ze kijkt er meteen al op terug, op zoek naar een uitweg. Het jaar daarop maakte ze op het Royal College of Art opnieuw zo’n portret, ten voeten uit en op de rug gezien, met hetzelfde maar nu gespiegelde handgebaar – de rechterhand houdt de linker vast bij de pols. Nu is ze geheel naakt en beweegt naar voren in de richting van een drie meter hoge toren van kartonnen eierdoosjes. Ze heeft de kunst nog veel te bieden.
In juli 2020 neemt Jing Su met nieuw werk deel aan de virtuele eindexamententoonstelling van de Royal College of Art ‘2020RCA’.
Instagram: jinggsu
Ook adverteren op mistermotley.nl ? Stuur dan een mail naar advertenties@mistermotley.nl