‘How many paintings did you buy?’

Wetende dat ik niet ‘dear‘ ben kijk ik toch om en zie een blonde Russische vrouw van bijna twee meter, met kasjmir coltrui en los golvend blond haar. Aan haar hand trekt ze een zuidelijk uitziende man met zich mee, strak in pak, zwart haar in zijscheiding en zongebruind, ook hij lacht zijn hagelwitte tanden bloot. De vrouw ziet me niet staan. Haar ‘Dear’ is een norse, kale Rus. Weer roept ze hem: ‘Dear, come meet my friend.’ Haar slepende Engels weergalmt tussen de schilderijen en sculpturen. ‘What was you’re name again?’ vraagt ze ditmaal zachter aan de zuidelijke man die een kop kleiner is, ‘Antony’ antwoordt deze. ‘Peter, darling, come, come meet my friend Antony.’ De kale norse Rus komt aangesjokt. Hij maakt duidelijk geen haast. ‘Peter, I want to introduce you to my good friend Anthony’. Peter schudt Antony onverschillig de hand. De lange Russische negeert dit gedrag en gaat op hetzelfde volume door over haar exotische nieuwe aanwinst, (de kunstenaar). ‘Dear, Antony is from Sicily and he is that artist we spoke about.’ Antony lijkt zijn interesse in de vrouw verloren en richt zich tot de norse Peter. ‘So, (Italiaans accent), how many pieces you said you bought here?’ De lange blonde vrouw antwoordt, alsof het haar wordt gevraagd, met ‘seven’. Ze hangt om de norse Peter heen en geeft hem een kus op zijn wang. Hallo James Bond film! Ik sta nogal dichtbij het drietal en sla het tafereel enkele minuten gade, krijg het gevoel dat ik deze conversatie eigenlijk niet zou mogen horen omdat het me privé lijkt, en loop dus maar door. Achter de muur hoor ik nog flarden… ‘No we didn’t buy work of you earlier, you weren’t famous yet, we dind’t know of your exhistance haha, O I simply love that piece! Can you tell me a bit about it. Do you want to have dinner tonight?’ De norse Peter vertelt over zijn depot op loopafstend van zijn huis. Schaterlach, handjeklap, kunst verkocht. Blije Italiaan, Russisch stel heeft een achtste aankoop.

Ik ben op Frieze voor mister Motley, om inspiratie op te doen. Daarnaast ben ik er, net als een heleboel andere mensen op de beurs, om van alle schoonheid en de voor mij onbekende kunst te genieten: weinig anders dan wanneer ik door een museum loop. Alleen wanneer er naast je zo hardcore een aankoop bezegeld wordt geeft het een gevoel alsof je in de verkeerde filmset binnen bent gelopen.

Natuurlijk is het zeer belangrijk dat kunst zich omringt met sjieke lieden, omdat er door geld nieuw werk kan ontstaan. Kunstenaars en kunstwerken hebben zolang ze bestaan een beschermheer gehad, een mecenas, stille weldoener of opdrachtgever. Sinds kort kopen vooral de extreem rijken uit Rusland en China. Gagosian opende de afgelopen jaren een dependance in Moskou en Hong Kong. Meer nog dan ooit kunnen rijke mensen uit deze hoek met ‘jong’ geld hun status en rang door middel van kunst bepalen zonder dat zij er ook maar iets van weten en daar spelen de gerenommeerde galeries feilloos op in. Het lijkt als consequentie te hebben dat de galeries weinig risico’s nemen: naast beroemde kunstenaars is er veel werk van kunstenaars die nu in de picture zijn, door hun deelname aan de biennale bijvoorbeeld. Schitterende werken, dat wel. Toch vraag ik me dit af: om als galerie groot en beroemd te worden moet je risico’s nemen. Alleen door eigenwijs te zijn bereik je de top. En dan kiest de eens zo avant-garde beurs Frieze toch voor de veilige opties gericht op de rijke verzamelaar, want wat een kunstkoper hier ook koopt, meer geld wordt het altijd waard.

Vijf minuten na het Russisch- Italiaanse tafereel zie ik drie Russische mannen die haastig afscheid van elkaar nemen. De ene man heeft een IKEA tas over zijn schouder met kleine schilderijen. De andere houdt argeloos wat doeken en foto’s verpakt in doorkijkplastic in zijn hand. Deze casual uitziende jonge mannen hebben kunst gekocht met hetzelfde gemak als een broek of een jas. En net als veel van hun jassen en broeken zullen er ook veel kunstwerken veilig opgeborgen worden in een donkere opbergkast van hun depots. Misschien vind ik dat nog wel het meest zonde.

In de tussentijd fantaseer ik door over de dag dat ik genoeg geld zal hebben om ook een sjiek kunstwerk te kopen: voor aan de meest prominente muur van mijn appartement.