Hoogtepunten Biënnale van Venetië 2019 – Deel 2
Afgelopen zaterdag werd de 58ste Biënnale geopend in Venetië en mister Motley bezocht de perspreviewdagen daarvoor. Van mei tot en met november is de stad ondergedompeld in een zeer aangename kunstchaos. Zowel in de oude binnenstad als in het Giardini park, de Arsenale, de haven, de omringende eilanden en in eeuwenoude panden zijn duizenden (hedendaagse) kunstwerken te zien. Iedere bezoeker komt daardoor in principe onverzadigbaar terug; niet in staat om een volledig overzicht te krijgen. De Biënnale is tegelijkertijd interessant omdat niet alleen vele landen wereldwijd een eigen paviljoen presenteren met afgevaardigde makers, maar omdat er daarnaast nog zoveel meer te zien is. Hierdoor krijg je als bezoeker een realistische indruk van wat er op dit moment wereldwijd gemaakt wordt én komen kunstenaars met hun werk uit allerlei landen en tijden in elkaars context terecht. Daarbij moet de historische omgeving van Venetië en haar hedendaagse zichtbare problemen omtrent toerisme, consumentisme, immigratie en segregatie niet vergeten worden bij het op z’n plek vallen van al die kunstwerken. Zo gaan de dagelijkse taferelen in het grote overzicht van Luc Tuymans in Pallazo Grassi een relatie aan met het schilderwerk van de opkomende jonge kunstenaar Toyin Joih Odutola dat te zien is bij de Future Generation Art Prize. De duiven in de betoverende installatie in het Franse paviljoen van Laure Prouvost doen denken aan de motten in het werk van Anicka Yi in de Arsenale. En de performance in het Litouwse paviljoen, waarbij tientallen mensen uitgebreid aan het zonnen zijn op een artificieel strand, lijkt een directe reactie te zijn op de hordes toeristen en de weelderige elite die met hun cruiseschepen gedurende de Biënnale in de haven aanmeren. Met alle milieuvervuiling van dien.
In dit artikel is dan ook niet gekozen om een overzicht van de paviljoens, van de Arsenale of van specifieke tentoonstellingen te geven. Er wordt juist gepoogd de diverse, individuele kunstwerken die in allerlei contexten te zien zijn met elkaar in verbinding te brengen. Om zo een klein beetje in de buurt te komen van de indruk die de Biënnale van Venetië de bezoeker dit jaar geeft. Hierbij het tweede deel van kunstwerken die opvallen.
… bezoek een museum
Het filmmuseum Eye heeft een nieuwe tentoonstelling en een mooi filmprogramma voor jong en oud. Van de Belgisch-Mexicaanse kunstenaar Francis Alÿs is Children’s Games te zien. Het is een indrukwekkende serie over kinderspelen die over de hele wereld worden gespeeld. Klassieker The Wizard of Oz uit 1939 is te bewonderen en blijft altijd goed. Het spel met fantasie en werkelijkheid vormt de leidraad in Alice – The Virtual Reality Play: acht films over het Alice in Wonderland-thema.
Als je niet genoeg kunt krijgen van Francis Alÿs, niet getreurd: Eye toont tot en met 8 maart 2020 een grote tentoonstelling rond de kunstenaar. Alÿs is vooral bekend geworden door zijn speelse oeuvre, dat tegelijkertijd geëngageerd en poëtisch is. Zijn werken zijn fantasievolle en rijke observaties van het dagelijkse leven op soms politiek-geladen momenten en plekken.
Bij het Stedelijk Museum is de film More than I looked for bestaande uit 14 spoelen met 90 minuten 8mm film van filmmaker Jeff Preiss te zien. Elke spoel is opgedragen aan een vriend met wie de filmmaker in gesprek was in de periode van 1981-1988. Elke filmrol is gestructureerd als een intiem gesprek in plaats van als letterlijk portret. Preiss creëert door middel van de hypnotiserende bewerking en het provocerend tempo een persoonlijk concept van montage en een poëtische beeldtaal.
De film bestaat uit 14 spoelen met 90 minuten 8mm film.
… kijk documentaires over kunst
The End of Fear (2018) van regisseur Barbara Visser stelt naar aanleiding van het werk Who’s Afraid of Red, Yellow, and Blue III van Barnett Newman opnieuw de vraag: wat is kunst, wanneer is kunst echt, wat is de waarde en wie bepaalt dat? De bewogen geschiedenis van het schilderij van Barnett Newman wordt verteld vanuit de kunstenaar, de kunsthater, de media en de museumdirecteur.
Fotograaf Robin de Puy zet in Ik ben het allemaal zelf (2016) de stap om in haar eentje naar Amerika te reizen en huurt een motor voor een road trip. Tijdens de reis vliegt de angst haar opnieuw naar de keel. Hoe gaat ze deze reis voortzetten? Ze gaat de uitdaging aan, kiest haar route op intuïtie en hoe ze mensen uitkiest die ze wil fotograferen. De film laat van dichtbij zien hoe Robin worstelt met haar onzekerheden, maar ook hoe ze zichzelf via haar foto’s beter leert kennen.
Moving stills, de magie van kunst (2013) laat de wereldreis van fotograaf Kadir van Lohuizen zien waarin hij op zoek gaat naar verhalen van mensen die om verschillende redenen hun geboortegrond verlieten. Zijn foto’s vertellen verhalen die blijven liggen nadat de grote nieuwscorporaties zijn vertrokken.
De 21-jarige Risja uit Reuver droomde van een carrière als danseres. Maar ze is tegen wil en dank fotomodel geworden. Een fotomodel dat haar kamer niet uit komt. In de radiodocumentaire De kunst van het ziek zijn (2012) vertelt Risja haar bijzondere verhaal.
Als deel van Makers van Morgen gaat jonge maker Anne Jan Sijbrandij in De stilte van een bloem op persoonlijk onderzoek naar de Indische geschiedenis van zijn familie. Dit is hem zijn hele leven onthouden, maar niet zonder reden.
… rijd naar Flevoland voor land-art
Riff, PD#18245 van Bob Gramsma, het achtste landschapskunstwerk in Flevoland, is in meerdere stappen ontstaan die elk van belang zijn geweest voor de totstandkoming en de betekenis van het kunstwerk. Het is een afdruk van Gramsma’s gegraven spoor in de Flevogrond en weerspiegelt daarmee de ontginning en kunstmatigheid van de polder die door wind, water, temperatuur en andere weersomstandigheden beïnvloed is.
… zak onderuit met The Square op Netflix
The Square (2017) van Ruben Östlund is een must see. Het is een prachtig, experimenteel werk – een komedie die begint als een satire op moderne kunst en dan over het hek springt om de hele wereld te omarmen, waarin de thematiek van openbare ruimte en de persoonlijke verantwoordelijkheid wordt uitgelicht. De titel van de film verwijst naar een utopische vrije zone die is gemarkeerd op straat buiten een museum in Stockholm.
Een komedie die begint als een satire op moderne kunst en dan over het hek springt om de hele wereld te omarmen.
… glimlach bij het interview met Eartha Kitt over liefde en compromissen
Als mensen over liefde spreken, praten ze vaak over de offers die ermee gepaard gaan. Liefde gaat over compromissen, maar Eartha Kitt is het daar niet mee eens. Dempen we een deel van onszelf door een noodzakelijk compromis te sluiten in een relatie? In dit fragment uit de documentaire All by myself: The Eartha Kitt (1982) moeten we ons afvragen hoe we liefde, relaties en compromissen begrijpen. “Als je verliefd wordt, waar moet je dan een compromis over sluiten?”
… boek een hotel in Birmingham voor Banksy
Banksy heeft in Birmingham een kerstkunstwerk op de muren achtergelaten, waarmee hij rond kerst aandacht vraagt voor het probleem rond daklozen in Groot-Brittannië. De street-art wordt nu beveiligd, nadat vandalen een rode punt op de neus van de rendieren hebben gezet. De Britse kunstenaar Banksy verwerkt vaker politieke boodschappen in zijn street-art en andere vormen van kunst. Zo werd onlangs nog een kunstwerk van hem geveild van het Brits Parlement, waarop politici zijn vervangen door apen.
… luister twee uur Kerstklassiekers op YouTube
Dat spreekt voor zich, klik op onderstaande video:
… lees oude artikelen op Mister Motley
Het kan natuurlijk niet ontbreken op de lijst van wat te doen met Kerst! In het archief staan honderden artikelen op thema, waardoor je een selectie kunt maken van wat je interessant lijkt. Lees eindelijk de artikelen waar je in je drukke werk- of studieschema nog geen tijd voor hebt gevonden en verdwijn twee dagen lang in een zee aan artikelen over kunst en leven.