Hommage

In de scènes van Musée Hom gaat het niet enkel om het bekijken van het uiterlijk van de ander, maar worden er verlangende, uitkledende blikken naar elkaar en naar de kunst geworpen. Het verlangen naar schoonheid is iets wat vaak is besproken in de kunstfilosofie; denk bijvoorbeeld aan Plato die het heeft over Eros, het verlangen naar schoonheid in mooie lichamen en mooie dingen. Holleman maakt een eigen versie van Musée Hom, deze noemt hij Museum. In Museum toont hij een selectie uit het werk van Cadinot, waarin het niet gaat om ‘de verhaallijn’ van de film of de harde porno, maar juist om die eerder genoemde subtiele verlangende blik. Daarnaast weet Holleman in Museum ons onze eigen museumervaring te laten zien, die op het oog vaak nauwelijks van ons gelaat af te lezen is, maar die van binnen veel in ons los maakt. Zoals hij zelf mooi omschrijft: ‘De geest zweeft, het lichaam sjokt.’

Museum is opgebouwd uit beeldfragmenten afkomstig van Musée Hom. Appropriatie, werk wat bestaat uit een eerder gemaakt beeld, wordt sinds het begin van het Postmodernisme, eind jaren ’70 van de vorige eeuw, gebruikt in de beeldende kunst. Na veertig jaar zou het opnieuw gebruikmaken van beeld net zo vanzelfsprekend kunnen worden gezien als de kleuren-tv. Het lijkt tegenwoordig heel gemakkelijk om aan beeld te komen; in paar klikken staan je favoriete films op je computer. Daarnaast is de toegang tot porno tegenwoordig gemakkelijker dan ooit. In 1998 is Museum in een galerie in Amsterdam te zien, het werk valt in de smaak en wordt vervolgens hetzelfde jaar op groot formaat getoond in het Stedelijk in Amsterdam. Museum wordt een belangrijk werk door de museumsetting, het verbeelden van een kunstervaring en het verbeelden van de diepere laag van het verlangen van de mens naar schoonheid. Dit moet Karel Schampers, toenmalig directeur van het Frans Halsmuseum in Haarlem, ook gezien hebben want in 2005 wil hij het werk graag kopen voor de collectie van het museum. Appropriaties zijn echter juridisch niet zo vanzelfsprekend, op het beeld rust namelijk auteursrecht van de oorspronkelijke maker, waardoor er voor de koop toestemming nodig is. Deze toestemming krijgt Holleman niet en nadat Cadinot in 2008 overlijdt wordt zijn ‘nee’ vereeuwigd en lijkt het erop dat de film niet meer in het Frans Halsmuseum te zien zal zijn. Maar Holleman toont zich strijdvaardig en dit resulteert in een nieuw film-idee voor het Frans Halsmuseum. Het resultaat is Hommage, een opnieuw uitgevoerde versie van Museum, met de bekende Schutterszaal van het Frans Halsmuseum als decor. Schampers is inmiddels met pensioen, maar figureert in de film als verklede toerist in zijn eigen museum.

De gelaagdheid van Hommage wordt in Haarlem nog duidelijker, door de meerdere versies en de positie van de bezoeker. Voor de Schutterszaal is de film Hommage op groot formaat te zien. Rechts toont het museum de films Museum en Hommage naast elkaar, de twee films lijken sterk op elkaar, maar de schimmige filter van de pornofilm in de oude versie maakt in de nieuwe versie Hommage plaats voor een vlijmscherp beeld. Wanneer je voorbij de films de Schutterszaal inloopt bevind je je tussen de bekende schuttersstukken en een haast vergeten collectie 20ste-eeuwse beeldhouwkunst van het Frans Halsmuseum en paar beelden van Museum Beelden aan Zee. De kunstwerken bestaan allemaal uit mensfiguren die je continu aankijken. Naast dat je je in een museumzaal bevindt, waan je je ook ineens in het decor van de film. Het bekijken van de andere museumbezoekers wordt door de setting ineens beladen, je wilt natuurlijk niet als voyeur worden gezien, er ontstaat een prikkelende verweving van realiteit en film. Om zich een houding te geven doen sommige bezoekers de acteurs uit Hommage na. Nagespeelde beelden worden op deze manier opnieuw nagespeeld, maar misschien overdrijven de grappende bezoekers hiermee enkel hun eigen museumgedrag.

Hommage is tot en met 21 juni 2015 te zien in het Frans Halsmuseum in Haarlem