Hoe hou je een driehoeksrelatie gezond?

Wang Liuliang op de cover van de laatste mister Motley

In je blootje dansend op twee bedden in een hotelkamer, zo licht en vrolijk zou je je hele leven willen leven. Niemand lukt dat, dat is een misschien een schrale troost want stiekem verlangen we tegen beter weten in naar een soort permanent gevoel van geluk. Beeldende kunst houdt zich niet zo bezig met geluk maar meer met de donkere kant van het leven, mogelijk als tegenwicht voor dat onbewuste onrealistische geluksdenken. 

Wat jullie doen is revolutionair, in een tijd waarin steeds meer wordt getrouwd (200 huwelijken per dag) terwijl we weten dat 34 % van deze verbintenissen in een scheiding eindigt en het merendeel zelfs al in het vijfde jaar. Toch blijven we er in geloven, in dit huwelijk en in eeuwige trouw (terwijl ontrouw een van de top drie redenen is om te scheiden). Gezien de cijfers zou het dus enorm logisch zijn te onderzoeken hoe het anders kan, andere vormen van liefde en samenleven uit te proberen. 

Maar voor avontuur in de liefde is een tijdreis naar de jaren zestig en zeventig noodzakelijk. In de swinging sixties weigerden jongeren het benauwde en saaie leven van hun ouders over te doen. Materie was niet de maat der dingen maar reizen, muziek en het experiment zoals wonen in een commune, waar je leven en soms liefde met elkaar deelde. Leven was een groot experiment. Dat vrije leven is te zien op de tekeningen van Mark Harris, met een zacht potlood tekende hij vijf kleine fotootjes na die hij tegenkwam in het boek ‘The Modern Utopian: Communes in USA uit 1970’ van Dick Fairfield. Hoopvol noemde hij de tentoonstelling in 2010 ‘Morning Star’. Met het maken van deze tekeningen betuigt de kunstenaar zijn sympathie voor deze zoektocht naar andere manieren om samen te leven, er spreekt zelfs verlangen uit: ‘as a homage to the ideals and challenging life of the communes’ utopian ideals, the ideals behind the commitments to alternative family structures and economic models.’

General Idea, Mondo Cane Kama Sutra (1984)

Op mijn tafel ligt het boek ‘Be nice, share everything, have fun’, een simpele reeks woorden die opnieuw samenvatten hoe je zou willen leven. Het boek is een jubileumuitgave van de Kunstverein München uit 2010 en deze drie wollige poedeldieren draaien om elkaar heen op pagina 5, een werk van General Idea bestaande uit Felix Partz and Jorge Zontal en AA Bronson. Daarna volgt een afbeelding van de kunstenaars als dokters die elkaar onderzoeken. De drie vrienden en lovers leefden en werkten vanaf 19169 vijfentwintig jaar lang samen. Op feestjes kwamen ze samen binnen stormen binnen en op vakanties kwamen er drie stel ouders langs. Eve Mosher schreef: ‘They imitated popular culture, questioned gender stereotypes and with their threesome introduced the idea that “a relationship can be a triangle.” In AA Bronson’s own words he described the group as “one organism, one nervous system; one set of habits, mannerisms and preferences.’

General Idea was niet alleen onconventioneel in hun driemanschap, ook in de kunst zochten ze naar nieuwe wegen, een Free School, underground zines en ander alternatief drukwerk en ze hielden zich bezig met gestalttherapie. ‘They lived and worked together to produce the living artwork of their being together, undertaking over 100 solo exhibitions, and countless group shows and temporary public art projects’. Leven als een kunstwerk, daar is wat voor te zeggen. 
General Idea gaf geen regels over hoe je met elkaar om zou kunnen gaan in zo’n driehoeksverhouding. Inmiddels zijn twee van hen aan aids overleden (aids is dan ook een vaak terugkerend onderwerp) en AA Bronson werkt als nu in zijn eentje als kunstenaar en healer. Misschien vraagt deze tijd ook wel om andere regels dan de jaren zestig en zeventig. 

Jullie keuze van samenleven is als zand in de grote machine, het is een kunstwerk an sich. Zoals General Idea met hun samenwerkingsverband kritiek gaven op het idee van het artistieke genie, zo zie ik jullie keuze als een reflectie op de maatschappij van nu. Er zijn geen regels, enkel nieuwe wegen die je voortdurend zelf moet ontdekken, met alle irritaties en botsingen. Niet alles is op te lossen. Maar misschien kan het je helpen om net als General Idea je leven als een kunstwerk te zien, en dat te gebruiken als stut onder de relaties: schrijf alles op, documenteer, leg vast, bewaar alle foto’s zorgvuldig, de cadeaus, de voorwerpen. Mocht het niet lukken, net als al die huwelijken van twee mensen, dan is er nog altijd de kunst. Dan wordt het theater, een boek, een verslag in foto’s een lied, een ballade of een gedicht. Dan is er altijd nog de kunst. 

General Idea

General Idea