Het oerwoud van Danaë Moons
/*–>*/
Het oerwoud is een plek die voeding aan de wereld biedt. Een plek waar de natuur zichzelf nog leidt, in tegenstelling tot de industriële wereld. Toch heeft ook de natuur een ongelofelijke hardheid en destructiviteit, maar in tegenstelling tot werktuigen, is hier geen controle of bediening over; chaos regeert. Vergeleken met andere natuurgebieden is het oerwoud voor de mens het meest ongenaakbare. Dat maakt het oerwoud tot de meest ongerepte plek op aarde. – Danaë Moons –
/*–>*/
Danaë Moons (1985) stapte op zondag 18 januari 2015 een boot op die haar diep in de Kalimantaanse jungle (Indonesië) zou gaan brengen. In 2009 studeerde Moons af aan de Rietveld Academie in Amsterdam. Ze zocht naar de verbondenheid tussen mens en natuur, ze wilde in het oerwoud de kracht van de natuur zelf ervaren. De tocht liep noodlottig af: de boot sloeg in de woeste rivier tegen een rots op. Moons is na het ongeluk nooit meer gevonden.
Danaë Moons werkte op dat moment aan haar eerste solotentoonstelling, Body betrays itself in Nieuw Dakota te Amsterdam. Nu, twee jaar na de vermissing, is haar werk gelukkig toch te zien op de NDSM-werf. De indrukwekkende tekeningen, monumentale sculpturen en grote videoprojecties vullen de ruimte van de loods. Het overzicht laat zowel voltooide kunstwerken, als de werken in proces zien.
In het werk van Moons wordt de strijd tussen de vrijheid van natuur en de beheersing ervan zichtbaar. De wezens die ze tekende zijn complex: het prachtige spinnenweb aan lijnen kronkelt dynamisch en oneindig. Levende organismen, waarvan de huid ontbreekt, waardoor nerven en botten zichtbaar zijn, lijken gevangen. Alsof constructies het blootgelegde lichaam doorboren en kettingen hem als een slaaf geketend houden.
Zwarte takken hangen als botten in de ruimte. Als familie van de tekeningen, zijn ook zij gegrepen in allerlei constructies van touw, kettingen en balken. De grillige vormen en de aardse bezieling maken de sculpturen krachtig, mystiek en tragisch. Tegelijkertijd tonen ze hun fragiele karakter en zijn het verwonde beesten, waarbij de kracht hem zit in de intensiteit en emotie.
In de zilveren loods van Dakota krijgen tekeningen en sculpturen de ruimte dat het werk nodig heeft. Het formaat betrekt de toeschouwer en doet een aanspraak op de eigen fysieke, lichamelijke aanwezigheid tegenover de mysterieuze creaties van Moons en tegenover de wetenschap van haar tragische afwezigheid.
Iedere dag komt het voor dat mensen hun laatste adem uitblazen zonder dat het duidelijk wordt waarom. Dit gegeven is zo angstaanjagend grillig, onuitstaanbaar en het meest noodlottige aan ons mens-zijn. Wanneer iemand plotseling uit ons leven verdwijnt zijn deze emoties in honderdvoud.
Het feit dat Moons wordt vermist, is door haar keuze om kunstenaar te worden, plotseling met haar kunstwerken verweven. Dat is een bijzondere geruststelling, ondanks dat de werken zelf diep zwart en onheilspellend zijn. Er ontstaat een ietwat ongemakkelijke samenhang tussen het (einde van het) leven van de kunstenaar en het kunstwerk, die, ondanks dat je wel je best doet deze twee zaken los te koppelen, toch zo verweven lijken.
Er is veel te ontdekken in het werk van Danaë Moons. Elke lijn leidt tot een nieuwe vorm of structuur die me nog niet eerder is opgevallen. Al kijkend naar het werk lijk ik me te begeven in een oneindigheid, waarin ik Danaë Moons probeer te vinden. In het oerwoud van lijnen is ze verdwenen. Er hangt een bijzondere en tegelijkertijd buitengewone stemming in het kleine museum aan het water; bewondering voor het prachtige werk en de rouw om een kunstenaar. Het water en de wildernis, de zwarte takken: daar waar Moons gefascineerd door was, heeft haar uiteindelijk in zich op doen lossen.
Bezoek de tentoonstelling Body Betrays itself tot 15 januari 2017 in Nieuw Dakota te Amsterdam Noord.