De mogelijkheid van een deur (III)
In een nieuwe driedelige serie koppelt mister Motley het komende najaar diverse essays en beeldverslagen aan geluidswerken van kunstenaar Richtje Reinsma uit de tentoonstelling mybody.com in Nest Den Haag.
In een nieuwe driedelige serie koppelt mister Motley het komende najaar diverse essays en beeldverslagen aan geluidswerken van kunstenaar Richtje Reinsma uit de tentoonstelling mybody.com in Nest Den Haag. De geluidsfragmenten van Reinsma, productervaringen genoemd, gaan over de vraag welke instructies er kunnen uitgaan van voorwerpen. De derde en laatste Productervaring draait om de deur. De beweegbare afsluiting van een opening, zowel bestemd om te isoleren en beschermen als om toegang te verschaffen. Regelmatig overvalt Reinsma opnieuw de verwondering, rijdend door straten vol deuren, over de hulpstukken waarmee zij en haar soort de ruimte van de wereld claimen en voorzien van eindeloos veel grenzen.
Luister hieronder naar de derde Productervaring van Reinsma en lees daarbij het aansluitende artikel ‘Het hacken van een hek’ geschreven door Robin Barry. Een tekst over de begrippen toegang en afscheiding, grenzen en openingen.
Audio titled Richtje Reinsma – Productervaring 3 by Nest ruimte voor kunst
Het hacken van een hek – Robin Barry
In de serie Fence Hack past Brad Downey elke keer hetzelfde format toe. Hij zaagt vier spijlen uit een hek, fotografeert het hek, en presenteert de toeschouwer een foto van het hek in een omlijsting die bestaat uit de vier weggezaagde spijlen.
Hacken houdt in dat je de functie van een systeem of een voorwerp inzet voor andere doeleinden dan waarvoor het oorspronkelijk bedoeld is. In die zin kan je ook analoog hacken, door bijvoorbeeld je contactadvertentie in de lectuurbak van een wachtkamer achter te laten. Hetzelfde mechanisme dat er voor zorgt dat iemand gemiddeld vijf á tien minuten doodt met een Libelle van vorig jaar, zorgt er voor dat jij de onverdeelde aandacht van een grote groep mensen krijgt, en zo ‘hack’ je de lectuurbak om aan nieuwe vriendschappen te komen. In Fence Hack hackt Brad Downey verschillende hekken, waarvoor hij de functie van een hek heeft moeten doorgronden. Volgens Wikipedia is die functie als volgt:
“Een hek is een constructie om een gebied af te scheiden of de toegang te beheren. Een laag hekje heeft vooral een signaalfunctie, een hoog en sterk hek beperkt de toegang. Een hek kan niet alleen mensen, maar ook dieren en zelfs stuifzand, stuifsneeuw en lawines in toom houden.”
Hacken houdt in dat je de functie van een systeem of een voorwerp inzet voor andere doeleinden dan waarvoor het oorspronkelijk bedoeld is.
Mensen, stuifzand, dieren; een hek bewaart de orde. Die signaalfunctie is deels mentaal, en krachtig op een andere manier dan spijlen of beton omdat het tussen je oren zit, en dus van binnenuit komt. Soms is een fysiek hek niet eens nodig; je voelt al iets wringen als je van de betegelde stoep op de aarde van een vers aangeplante groenstrook gaat lopen. We hebben in ons hoofd een database opgeslagen van situaties en plaatsen waar een afscheiding hoort te zijn, zichtbaar en onzichtbaar, omdat we het hebben aangeleerd.
Mensen, stuifzand, dieren; een hek bewaart de orde.
Brad Downey sleutelt aan beide functies van het hek, de mentale signaalfunctie en de tastbare fysieke functie. Instinctmatig biedt een opening in een hek de mogelijkheid om door het gat te klauteren en de omgeving die er achter ligt te verkennen, maar als toeschouwer kom je bedrogen uit. Het is een foto van een gat in een hek, en er valt niks te klauteren. Je kunt er alleen voor gaan staan en er naar kijken. Door een deel uit een hek te zagen, en een ontoegankelijk verklaard gebied achter het hek centraal op de foto te zetten, brengt hij het hek terug tot een omlijsting van het verboden terrein. De oorspronkelijke functie wordt tegen zichzelf gebruikt; de ruimte achter het hek krijgt juist meer nadruk door het kader dat zich vormt door de ontbrekende spijlen.
De aard van het hek en de eigenaar geven elke Fence Hack een andere lading. In de ogen van degene die het hek heeft neergezet, is het wegzagen van een stuk ervan een daad van vandalisme. Om vervolgens de weggenomen stukken toe te eigenen om er een foto van deze ‘vernieling’ mee te omlijsten, zou je als provocerend op kunnen vatten, als een rebelse daad.
Bij een recent werk heeft Downey zijn hack toegepast op een stalen omheining bij de grens tussen Mexico en de Verenige Staten, een gebied waar veel mensen met de hoop op een betere toekomst illegaal de oversteek naar Noord-Amerika proberen te maken. Met de wetenschap dat het om dit beladen gebied gaat, lijkt dit werk een niet zo verborgen boodschap te hebben voor de Amerikaanse president, die een groot voorstander is van het opwerpen van hekken en grenzen om zijn idee van de orde te bewaren.