Het ‘alle mensen zijn kunst’-museum
Steeds meer aandacht gaat tegenwoordig naar outsider art en amateur kunst. Dat iedereen kunst kan maken is inmiddels wel tot ons doorgedrongen. Maar in deze stelling kan je nog een stapje verder gaan.
Ergens in een rustige straat in Chiang Mai (Thailand) staan een paar containers. Die vormen samen het 31st Century Art Museum. Hier vinden ze niet dat iedereen kunstenaar kan zijn, maar dat iedereen het al is (of je nou wil of niet). Daarnaast zijn we ook nog eens allemaal curator.
Dat klinkt alsof je in dat museum dan ook maar gewoon alles neer kan zetten en dat kunst kan noemen, maar het tegenovergestelde is waar. Het is juist een uiterst zorgvuldig gecureerde tentoonstelling waarin juist gezocht is naar de meest ontroerende en soms bijna betoverende voorbeelden om hun stelling waar te maken. Het doet denken aan het boek ‘Extreem luid & ongelofelijk dichtbij’ van Jonathan Safran Foer waarin de 9-jarige hoofdpersoon in New York bij verschillende mensen langs gaat in de hoop meer te weten te komen over zijn overleden vader. Elk huis dat hij betreed wordt bewoond door mensen die zo bijzonder zijn (of dat worden door de blik van de 9-jarige verteller) dat het lijkt alsof elk huis een museum is waar elke bewoner een performance opvoert.
Deze dingen zijn onder andere te zien in het museum:
1: Een enorm linnen boek vol prachtige onbegrijpelijke aquarel-tekeningen en teksten.
Het blijkt dat de curator per toeval in een winkel terecht kwam waar een zeventig jarige man allemaal dingen verkocht die hij ooit zelf gemaakt had. Aan dit boek heeft hij twintig jaar geleden samen met zijn inmiddels overleden Japanse vrouw aan gewerkt. De ene keer maakte hij de tekeningen en schreef zij daarbij teksten. De keer daarop wisselden ze van rol. Het boek maakten ze enkel voor elkaar.
‘Maar hoe kan je dit ooit verkopen?’ vroeg de curator. ‘Ach,’ zei de 70-jarige man ‘ik ben inmiddels oud en heb lang genoeg kunnen genieten van dit boek. Nu mogen andere mensen dat doen.’
2: Een vitrinekast met verschillende boeken en films
Bij elk boek en elke film wordt uitgelegd van wie het is en waarom het voor diegene een bijzondere betekenis heeft. Impliciet wordt duidelijk dat iedereen die in het bezit is van boeken of films of wat voor spullen dan ook, een curator is van zijn eigen privé-collectie.
3: Een uitvergroot ingelijst krantenartikel
In het krantenartikel wordt verteld over een moeder die haar kind op de rails zag spelen toen er opeens een trein aankwam. Ze maakte een sprong en trok haar kind weg, maar werd zelf geraakt door de rijdende trein. Ze kwam er goed vanaf, maar hield er littekens aan over.
De curator ontmoette de zoon van het kind dat op de rails speelde. Wat zijn oma had gedaan, vond hij de mooiste performance mogelijk. Een performance die op dat moment enkel voor 1 persoon gehouden werd, maar wel verstrekkende gevolgen had. ‘Anders had ik bijvoorbeeld nooit bestaan,’ zei de zoon.
4: 59 bloemen gemaakt van haren
De vader van de vrouw die dit maakte leed aan kanker. Zij verzorgde hem in de laatste maanden van zijn leven. Van haar eigen haar dat uitviel maakte zij bloemen die ze vervolgens bevestigde op het lievelingskussen van haar vader. Toen haar vader eenmaal overleden was ging ze door met bloemen maken van haar eigen uitgevallen haren. Ze ging door tot ze er 59 had, de uiteindelijke leeftijd van haar vader. Hier in het museum ontroert het mensen tot het uiterste, maar dat is nooit het doel geweest. Het is enkel gemaakt als een liefdevolle persoonlijke manier om haar vader te blijven herdenken.
5: Een meisje in het museum komt naar je toe en stelt je 2 vragen
Eerste vraag: ‘What is your opinion about this world?’
Tweede vraag: ‘If you had a wish to make this world better, what would you like to share?’
Alle antwoorden van alle mensen die het museum bezoeken worden online gezet en vormen zo een nieuw werk.
Dit zijn slechts vijf voorbeelden van werken met bijbehorende verhalen die hier te zien zijn. Ik ga ze niet allemaal vertellen, want ik hoop dat een invloedrijk iemand uit de kunstwereld dit leest en denkt: ‘Ik wil weten wat die andere werken zijn! Ik haal het 31st Century Museum of Contemporary Spirit naar Nederland!’
En je hoeft echt niet voor een museum te werken om die invloedrijke persoon uit de kunstwereld te zijn. Misschien heb je wel een groot pannekoekenhuis in een bos waar je veel geld mee hebt verdiend, en wil je er wel eens wat anders doen dan pannekoeken bakken. Juist dan ben jij de ideale persoon om deze tentoonstelling naar Nederland te halen.
We zijn immers allemaal kunstenaars en curatoren.
Curator van het 31st Century Museum of Contemporary Spirit is de uit Thailand afkomstige Kamin Lertchaiprasert. Eerder was het museum te zien in Chicago, Nigata en Kanazawa. Bekijk ook de facebookpagina