Het afwezige contrast van Awoiska van der Molen

1 februari 2016

Deze monochrome werken nemen je mee naar landschappen waar het dag noch nacht lijkt te zijn. Het zwart is zo indrukwekkend diep dat mijn ogen moeten wennen. Het besef van ruimte en tijd verdwijnen in de beelden die mij doen omgeven tussen zwarte rotspartijen, hoge palmbomen en wateroppervlaktes waarvan de weerspiegeling zo zwart is dat het licht lijkt te geven. Dat deze donkere tentoonstelling van Awoiska van de Molen bij de titel Blanco gaat, komt daarom niet als een verrassing.

Van der Molen reist samen met haar analoge camera door landschappen waar ze met zonopkomst of juist in het donkerst van de nacht de ongerepte natuur vastlegt. Soms slaapt ze in haar auto om ervoor te zorgen dat ze compleet kan opgaan in haar fascinatie voor de plek waar ze zich op dat moment bevindt.

“Het is belangrijk dat ik me verloren voel” aldus Van der Molen. Het gevoel van veiligheid door zo dicht mogelijk bij de natuurlijke basis van de wereld te zijn, geeft haar rust. Weg van alle rompslomp en hectiek waar we in leven. Van der Molen neemt je mee tot in een meditatieve staat waar de sporen van de mensheid ver te zoeken zijn. De mentale isolatie die Van der Molen nodig heeft om in haar werk tot de uiterste zwartheid te komen, zet zich voort in de doka waar ze de beelden opnieuw tot stand laat komen. In het ontwikkelen van de foto’s zoekt van der Molen een zelfde soort traagheid waarmee ze enkele weken daarvoor het moment beleefde. De foto’s drukt ze af op barietpapier. Het groot formaat zilver gelatine papier brengt een al oude techniek met zich mee. De aandacht en precisie die hiervoor nodig zijn brengen haar in gedachten terug naar de afgelegen plek.

Tegen een grijze lucht steekt de gitzwarte vulkaan af waarop witte strepen gekrast lijken. Door de lange sluitertijd ontstonden zaklampsporen van wandelaars die opnieuw het analoge karakter van dit werk benadrukken. Vanuit het isolement van de natuur verhoudt de fotograaf zich zo als een stille waarnemer van het licht, waarmee ook een menselijke invloed daarop een zeker natuurverschijnsel wordt.

Van der Molen is niet opzoek naar het goddelijke of sublieme maar naar een zeker bewustzijn. Het realiseren van wat er ontstaat wanneer je opgaat in de omgeving. Het waarderen van de wildernis en het vluchten naar de rust is hiervoor van belang. Met Blanco toont Van der Molen een romantische veelheid aan contrasten die zo confronterend mogelijk tegenover elkaar worden gezet, maar het werk wordt imposant in haar eindeloze nuances.