Hans Vijgen – Iedereen heeft een project nodig
Ilya Kabakov, een Russische kunstenaar, deed deze uitspraak in de catalogus van zijn tentoonstelling, getiteld: Het paleis van de projecten.
In een enorme fabriekshal op het terrein van een verlaten kolenmijn in het Duitse Ruhrgebied maakte Kabakov een tentoonstellingspaviljoen met 63 projecten. Al deze projecten waren door denkbeeldige Sovjet-Russische burgers bedacht en ingezonden en waren bedoeld om het leven zinvoller en aangenamer te maken. Kabakov toonde ze in zijn paleis in de vorm van maquettes en tekeningen.
Deze tentoonstellingsopzet was voor hem de perfecte manier om vorm te geven aan al zijn ideeën en dromen over kunst. Tevens was het voor hem een ironische manier om af te rekenen met het Sovjet-Russische systeem dat hem het leven als kunstenaar lange tijd had zuurgemaakt.
De langdurige en geconcentreerde aandacht voor één onderwerp die zichtbaar wordt in het werk van Kabakov vind ik bijzonder boeiend.
Kunstenaars die vanuit een obsessie te werk gaan inspireren me.
– De uit Letland afkomstige Amerikaanse kunstenaar Vija Celmins woont aan de Amerikaanse westkust en tekent al jaren met potlood het zeeoppervlak en de luchten erboven.
– De Japanse kunstenaar On Kawara deed zijn leven lang, op minutieuze wijze, verslag van zijn bestaan in ruimte en tijd.
– Het Duitse echtpaar Bernd en Hilla Becher reisde vele jaren over de wereld om op een systematische manier industriële gebouwen te fotograferen.
– De Nederlandse schilder Philip Akkerman schildert vanaf 1981 alleen nog maar zelfportretten.
Je kunt je afvragen of het werk van kunstenaars die lange tijd met hetzelfde onderwerp bezig zijn en zichzelf voortdurend herhalen niet eigenlijk zelfportretten zijn.
Die vraag te beantwoorden is een project in zichzelf.