FREMDHAUS
Wanneer in een tentoonstelling het werk van verschillende kunstenaars gecombineerd wordt ontstaat altijd een zekere relatie tussen wat er getoond wordt. Of dit nu de werken juist bij elkaar brengt of misschien eerder onderlinge tegenstellingen blootlegt, regelmatig is er sprake van een bepaalde mate van interactie.
In de tentoonstelling FREMDHAUS bij galerie Maurits van de Laar lijken deze twee tendensen gelijktijdig aanwezig. Kunstenaars Theun Govers en Andrea Freckmann maken schilderijen die op het eerste oog totaal verschillend zijn. Freckmann schildert veelal op groot formaat mensen of dieren in een losse en expressieve stijl, waarbij zij naast helder kleurgebruik ook veel delen van het doek wit laat.
In de werken van Govers komen nooit levende wezens voor, ze bestaan eerder uit architectonische constructies die in detail zijn uitgewerkt in vaak bruine en donkere kleuren. Het lijken ruimtes – meestal zonder ramen – met soms benauwende gangen waar nooit daglicht zal komen en alleen nog sporen van menselijke aanwezigheid te vinden zijn.
Speciaal voor deze tentoonstelling hebben de kunstenaars een gezamenlijke installatie gemaakt. Hierin komen duidelijk twee belangrijke elementen uit het eigen werk bij elkaar. In een hoek van de galerie is een gedeelte van een kamertje opgebouwd. De meubelstukken die erin geplaatst zijn zien eruit alsof ze zo uit een schilderij van Freckmann zijn gekropen en hier als het ware tot het dagelijks leven zijn doorgedrongen. In haar schilderijen lijken vaak niet alleen de meubelstukken te zweven in de ruimte, ook de vloeren en de muren schijnen geen duidelijke begin- en eindpunten te hebben. In deze installatie bevindt het interieur zich juist tegen een achtergrond van muren die bestaan uit verschillende houten platen die direct doen denken aan de werken van Govers. Ze zijn voorzien van een zelfde soort structuren en patronen als in zijn schilderijen en vormen tegelijk een groter patroon door de geometrische lijnen en hoeken waaruit de muren, maar ook de vloeren en plafonds in zijn schilderijen bestaan.
De platen beslaan overigens niet de hele muur, waardoor een onderliggend raamwerk zichtbaar is. Dit riep bij mij even de associatie op met een spieraam van een schilderij en versterkte hierdoor de verwijzing naar de schilderkunst van beide kunstenaars van waaruit deze installatie misschien tot stand is gekomen. Niet alleen is het schilderij hier van de muur afgekomen en heeft het een driedimensionale vorm gekregen, het toont tegelijk een samensmelting van de twee individuele stijlen die blijkbaar goed met elkaar verbonden kunnen worden. In de gecreëerde ruimte hangen ook nog twee individuele werken van de kunstenaars aan de muren die net als de galerie letterlijk een plek bieden om het werk naast elkaar in te tonen.Toevallig begon ik tijdens mijn bezoek aan de galerie met het bekijken van de installatie en dit zorgde er voor dat ik bij het zien van de andere werken steeds meer een onderlinge connectie begon te zien.
Het lijkt geen toeval dat de kunstenaars verbinding met elkaar hebben weten te maken door het laten ontstaan van een kamer, een ruimte die vooral symbool staat voor een plek om in te kunnen leven, al dan niet alleen of juist met elkaar. Dit onderwerp is eigenlijk in het werk van beide kunstenaars aanwezig en vanuit dit gemeenschappelijke kader krijgen hun schilderijen ook afzonderlijk een nieuwe betekenis.
Freckmann schildert personen in ruimtes die vaak veel huiselijke elementen bevatten. Meestal hebben zij geen duidelijke gezichten en lijken zij eerder een soort echo’s van aanwezigheden te zijn. Ze zijn hierdoor nogal ongrijpbaar en stralen eerder afwezigheid uit. Dit gevoel wordt versterkt doordat in de werken van Govers op een zelfde manier een sfeer van verlatenheid en eenzaamheid wordt getoond. In zijn schilderijen is met een grote precisie de ruimte geconstrueerd, niets lijkt aan het toeval te zijn overgelaten, alles is goed overdacht.
Freckmann schildert op een meer spontane en losse manier. Haar werken hebben een dromerige, sprookjesachtige sfeer. De werelden die ze toont balanceren tussen werkelijkheid en fantasie en zijn daardoor eigenlijk wankel, niet erg stabiel. Bij Govers is in feite iets soortgelijks aan de hand: vanuit het oogpunt van de toeschouwer is meestal een vreemd perspectief waarneembaar, de perfect geordende vlakken zorgen regelmatig voor een vervreemdend effect en dit wordt verstrekt door toevoegingen van vreemde objecten in de ruimte waarvan niet duidelijk is wat ze zijn of waar ze vandaan zijn gekomen. Vanuit weliswaar verschillende invalshoeken krijgt de toeschouwer in de hier getoonde werken steeds opnieuw omgevingen te zien die herkenbaar en tegelijk afstandelijk zijn. Hierdoor bevragen zij zowel de directe leefomgeving waarin zij tot stand zijn gekomen als die waarin de toeschouwer zich bevindt.
De tentoonstelling is nog tot en met 21 december 2014 te zien in Galerie Maurits van de Laar.
Ook adverteren op mistermotley.nl ? Stuur dan een mail naar advertenties@mistermotley.nl