Eindexpo De Ateliers Amsterdam, 2015
Function Creep is de titel van de expositie waar 10 jonge (inter-)nationale kunstenaars van De Ateliers hun werk presenteren na hun tweejarige residency aldaar. Een brede variëteit aan disciplines wordt getoond, uiteenlopend van ruimtelijke installaties, videowerken, foto’s, collages tot performances, echter het meer ambachtelijke atelierwerk met grootse schilderijen en sculpturen viel mij het meeste op.
Tanja Ritterbex (NL) presenteert in een van de grootste ruimten haar vrolijk ogende werk. Als schilder pur sang werd ze in 2014 nog genomineerd voor de Koninklijke Prijs voor de Vrije Schilderkunst. Terecht, want van alles wat ze op deze expositie toont, zijn het vooral haar vrolijk gekleurde schilderijen en tekeningen op een ruwe schetsmatige manier die opvallen. Het onderwerp van deze werken, maar ook de video’s en foto’s, is zoals gewoonlijk, Tanja Ritterbex zelf. Een wand hangt vol met olieverf geschilderde zelfportretten die zij baseerde op gefotografeerde selfies. Elders hangt het schilderij “This is where the magic happens”, een prachtig werk waarop de slaapkamer van een jonge vrouw is afgebeeld, zij ligt in zo’n houding op het bed dat het doet denken aan Manet’s “Olympia”.
Naast schilderijen toont Tanja Ritterbex ook foto’s, video’s waarin zij de vrouwelijke identiteit onderzoekt. Interessant zijn de videocollages waarin Tanja in verschillende outfits en performances te zien is. Centraal motief in de videowerken is een nagelstudio, die tevens in deze ruimte prominent op een podium is uitgestald en symbool staat voor vrouwelijke verleiding, macht en verlangen. Hier heeft de kunstenaar de volgende tekst achtergelaten: “The great thing about art at the moment is, that I can do it all, I can be it all”. En dat toont deze totale installatie ook, ze beheerst diverse disciplines en weet ze in een groot werk bijeen te laten komen in een vrolijk statement over vrouwzijn.
Overzicht installatie Tanja Ritterbex
Rebekka von Zimmermann (DE) imponeert met grootse schilderijen. Het zijn werken met een verschillend karakter: soms heel abstract, dan weer met een herkenbaar motief; strakke geometrische vormen worden afgewisseld met losse kwaststreken waarin het handschrift van de schilder zichtbaar is. Een schilderij lijkt wel letterlijk een oefening in schilderend schrijven, terwijl een ander werk een typografisch onderzoek lijkt naar de R en de C. Centraal in het werk van Rebekka von Zimmermann staat de compositie Niet alleen op de afzonderlijke doeken zelf, maar ook in het geheel in de ruimte. Zij zijn naast en bovenelkaar opgehangen aan de wanden en laten zich lezen als een verhaallijn.
Schilderijen van Rebekka von Zimmermann
Tim Mathijsen heeft zich het afgelopen jaar geheel op het werken met gips gericht. Zijn presentatieruimte staat vol met gipsen monumentale werken bestaande uit soms wel vijf meter hoge vlakken. Het is een formeel onderzoek naar voor- en achterkanten, positieve en negatieve (rest-) vormen, plat en ruimtelijk, met een groot oog voor details en de huid van de werken. Sommige gipsen vertonen structuren van het materiaal (o.a. plastic) waarin ze zijn afgegoten, maar ook zijn er tekeningen in het oppervlak aangebracht. Lijnen in reliëf zijn in het destijds nog zachte materiaal gekrast, gecombineerd met abstracte tekeningen van houtskool. Het blijkt dat deze lijnen op papier getekend zijn en in het nog natte gipsen oppervlak zijn afgedrukt en er zo in zijn opgenomen, een techniek die bekend is uit de klassieke schilderkunst bij het maken van fresco’s. De gipsen zijn zo afwisselend bedrukt met grijs-zwarte vloeiende lijnen en strakke patronen, maar zijn af en toe ook maagdelijk wit gelaten.
Naast grote platte vlakken van gips, zijn er ook gipsen sculpturen zoals de bevroren lappenzuilen. Tim Matthijsen speelt met het fragiele karakter van het materiaal en construeert vormen met dunne breekbare vlakken zoals de stoelvormige sculptuur die op een gipsen wig rust op de vloer. Het lijkt een bijna onmogelijke balans te zijn die ieder moment kan omvallen. De ruimte zelf is heel evenwichtig ingericht met de bijna klassieke aandoende beelden. De losse objecten vormen ook hier een totale installatie zoals eigenlijk kenmerkend voor alle presentaties dit jaar in De Aterliers.
Function Creep is nog te zien t/m 31 mei, dagelijks van 12:00 tot 18:00 uur; De Ateliers, Stadhouderskade 86, 1073 AT Amsterdam
Met het werk: van Vanessa Disler, Giovanni Giaretta, Marwan Hamdan, Jannis Marwitz, Tim Mathijsen, Faysal Mroueh, Anthony Nestel, Tanja Ritterbex, Simon van Til, Rebekka von Zimmermann