Eindejaarslezen II – 3 uit 2023
Het einde van 2023 staat op de stoep. Mister Motley blikt de komende weken terug met artikelen die dit jaar zijn gepubliceerd. Verhalen die belangrijke perspectieven bieden op de verstrengeling van kunst en dagelijks leven. Vandaag lichten we er drie uit die een kunstuiting belichten die op dit moment nog te zien is.
Noch in de beeldende kunst, noch in de harde werkelijkheid is haar vrijheid vanzelfsprekend. Het is een verworven vrijheid; een bevochten vrijheid. Het beeld zelf maakt dat zichtbaar, op een subtiele manier, maar niet mis te verstaan.
In ons land was Moments Contained misschien wel het meest besproken kunstwerk van het jaar. En dat is ook niet zo vreemd, want de gewone, zwarte vrouw van Thomas J. Price heeft een prominente plek gekregen, op het plein voor het Rotterdamse Centraal Station. Wilma Sütö wist door alle polemische ruis heen (fijn)zinnig over het haar te schrijven.
Lees het essay van Wilma Sütö hier. Het kunstwerk Moments Contained staat zoals gezegd in de openbare ruimte en is dus altijd te bezichtigen.
Jaren geleden, toen ik op een ochtend aan het werk was op een saai bankkantoor, ontving ik via Hyves een vriendschapsverzoek van een onbekende vrouw van mijn leeftijd. Ze schreef dat we ooit in hetzelfde vliegtuig hadden gezeten. De vlucht die ons als adoptiekinderen van Seoul naar Schiphol had gebracht, op weg naar ouders die ons tot dan toe alleen op foto’s hadden gezien.
Past Lives geeft ons een inkijkje in de levens die we zouden kunnen hebben als we andere keuzes hadden gemaakt. Dit is herkenbaar en in deze film ook romantisch, op een niet suikerzoete manier. In zijn column schetst Joost Jungsik Vormeer haarfijn hoe er achter de liefdesgeschiedenis in Past Lives hele werelden schuilgaan: door de splitsing van Korea in twee vijandelijke staten, de deportaties van Koreanen naar Centraal-Azië, de emigratiestromen naar Noord-Amerika en de interlandelijke adopties zijn families, gezinnen en vrienden uit elkaar gerukt. Veel Koreanen hebben familieleden die aan de andere kant van de gesloten grens wonen of zijn geëmigreerd of geadopteerd. Dat maakt Past Lives op een subtiele manier ook een politieke film.
Lees de column van Joost Jungsik Vormeer hier. Past Lives draait nog in diverse filmhuizen op verschillende plekken in het land.
Wanneer er een ‘buiten' wordt aangewezen waartegen huis en haard beschermd moeten worden, wat wordt er dan uitgesloten?
‘Onze’ agrarische cultuur en geschiedenis wordt binnen het politieke debat constant op de waagschaal gelegd, wanneer het over het klimaat gaat. Kunstenaar Bart Lunenberg deed onderzoek naar vraagstukken omtrent de geschiedenis van eigenaarschap van boerderijen en weilanden, en dat levert precies de zuurstof op die wij nodig hebben om nog eens te luisteren naar een debat over CO2-uitstoot.
Het essay van Bart Lunenburg lees je hier. De tentoonstelling Hoeders van het land met onder meer het werk van Bart Lunenburg is nog tot en met 7 januari te zien in Kunstenlab, Deventer.