A weird family
Ik ben in een heel huiselijke omgeving opgegroeid. Ik heb twee broers en een zus, met wie ik in mijn jeugd altijd dingen ondernam. We deden alles samen. Mijn ouders waren (en zijn nog steeds) een soort hippies, ons huishouden was heel losjes. Ons leven leek wel op dat van een Italiaanse familie in de film: veel liefde, schreeuwende mensen, gehuil en gelach.
Ik ben geïnteresseerd in iemands persoonlijke ruimte: de ruimte om hem heen, die hij voor zichzelf heeft ingericht. Mijn ouders en mijn grootouders wonen allebei in een propvol huis, waarin de meest onlogische dingen door elkaar staan: traditionele Hongaarse volkskunst en gereedschap, antiek, namaak Perzische tapijten, Afrikaanse beeldjes, kristallen, kantwerk en allerlei zelf in elkaar geknutselde bouwsels. Voor hen is het ondenkbaar dat iemand zo’n interieur vreselijk kan vinden, of dat iemand erom moet lachen en tegelijkertijd tureluurs wordt van die idiote veelheid aan dingen. En dat is nou precies wat ik er zo leuk aan vind.
Mijn familie is heel ruimdenkend is in familiekwesties, maar in andere dingen kunnen ze ontzettend conservatief zijn. Het beste voorbeeld daarvan zijn hun politieke opvattingen: ze neigen steeds meer naar de rechtse partijen. Mijn grootouders stemmen zelfs extreem rechts. Ze hebben een hekel aan liberale opvattingen, omdat ze geloven dat die uit de ‘Joodse hoek’ komen. De laatste tijd zijn ze sterk antisemitisch geworden. Ze hebben een hoop vooroordelen. Aan de andere kant is mijn opa gewoon een opgewekte en grappige man, dus wat er in hem omgaat, ik heb er geen idee van. Mijn oma is soms nog radicaler dan hij. Ze is heel emotioneel. Vroeger is ze actrice geweest, nu is ze ernstig ziek. Ze kan zich nauwelijks bewegen en zit de hele dag in haar kamer opgesloten. Daar ziet ze niets anders dan de Hongaarse gecontroleerde staatstelevisie en een paar extreem rechtse tv-zenders.
Het gros van mijn familie is nationalist. Voor mij is het ook jarenlang normaal geweest om zo te denken, ik wist niet anders. Vroeger nam ik alles wat ik hoorde voor waar aan, en natuurlijk waren er altijd wel mensen te vinden die onze kijk op de wereld deelden. Langzamerhand ben ik veranderd; ik ontmoette andere mensen en hoorde nieuwe ideeën. Ik vraag me vaak af waarom mijn familie en zoveel Hongaren met hen zulke bekrompen politieke opvattingen hebben. Volgens mij zijn veel Hongaren verongelijkt. Ze kunnen niet omgaan met de zwarte bladzijden uit ons verleden. Vaak zijn ze laf, misschien doen ze daarom zo arrogant. Ze reageren vaak heel heftig, omdat ze elkaar niet kunnen vertrouwen. De mensen die veel met traditie hebben (traditie van voor het modernisme) worden conservatief of nationalist. De maatschappij is sterk verdeeld: als je klederdracht draagt betekent dat dat je rechts bent en een soort semifascisme aanhangt, en als je tegen nationalisme bent, ben je een communist, een liberale flikker en een landverrader. Maar mijn zus, broers en ik hielden vroeger allemaal van volkskunst. En naast modern houd ik nog steeds van traditionele vormen, maar vooroordelen en vastgeroeste ideeën probeer ik altijd uit de weg te gaan.