ECCE HOMO ERECTUS
Daar staat Gerard, in zijn regenkleding, spijkerbroek en laarzen. De capuchon is over zijn hoofd getrokken waardoor zijn haren niet te zien zijn. De man, met zijn poncho hangend langs zijn lijf, lijkt zich in zijn eigen wereld te bevinden. Rechtop, stevig in zijn schoenen maar toch triest en kwetsbaar. Zijn gezicht in ontspannen treurige houding, ooghoeken hangen net zoals zijn mond naar beneden. Aantrekkelijk maar tegelijkertijd afstotend. Dit werk van Margriet van Breevoort is confronterend, zo levensecht, alsof ik naar een pop met een kloppend hart sta te kijken.
Het werk van Doyle en Mallinson, een schedel met daarop een doornenkroon, met dezelfde titel als de expositie: Ecce Homo Erectus is de verwelkoming bij de ingang van het Odapark. Ecce Homo Erectus heeft twee verschillende achtergronden; het waren de woorden van Pontius Pilatus die -nadat hij Jezus met de doornenkroon, gegeseld en bespot toonde aan het volk- zei: ‘Ecce Homo’ ofwel ‘Zie hier de mens’. Homo Erectus staat ook voor de eerste mensaap-soort. Het Odapark staat tijdens deze expositie in het teken van de mens.
In de tentoonstelling bevindt zich onder andere ‘The super genetic market’ die de manipuleerbaarheid van het menselijk karakter onderzoekt. In een installatie van Franco Angeloni staan potjes gekleurd water met etiketten die verwijzen naar menselijke fenomenen, emoties en beroepen. Zou je graag je eigen DNA uitkiezen? Een Boeddhistisch gen, of ben je toch liever communist of schrijver? De installatie suggereert dat je het gekleurde water kunt opdrinken en voila, je bent een communist. Vreemd, ik heb altijd gedacht dat ik alles kan geloven en kan houden van wie ik wil los van mijn genetisch materiaal, dat ik kan studeren wat ik ambieer en voelen wat ik voel, maar hier lijkt Angeloni te willen zeggen dat de mens helemaal niet vrij is in zijn handelen en zaken als jaloezie of verwarring genetisch zijn. In een marktkraam verkoopt Angeloni alles wat ons een individu maakt; het nodigt uit tot shoppen. Er is in het laboratorium een condoom uitgevonden dat alleen jongetjes-zaad doorlaat, vertelde mijn dokters vriend dit weekend. Het is niet op de markt, maar uitgevonden en getest is het wel. Of Trudy Dehue, die laatst in een lezing vertelde dat we kunnen detecteren of een prenataal kind autistisch is. We mogen er nog geen consequenties aan koppelen, maar dat mocht vroeger ook niet bij een kind met een waterhoofd. Nu ligt die beslissing bij een zwangere moeder en is een kind met open rug of waterhoofd een directe keuze van de ouders. Wanneer we kiezen voor jongetjes of meisjes, wel of geen zieke kinderen hangt ervan af hoe we onze ethische grenzen afbakenen, want de wetenschap dendert wel voort.
De tentoonstelling confronteert zijn bezoekers ook met ons al dan niet kwetsbaar handelen. Wie huilt er nog ongegeneerd tranen met tuiten bij een ander? Liever pinken we een dramatsiche traan weg, dat ziet er nou eenmaal beter uit. Denk aan Obama, hij huilde afgelopen januari nog tijdens een speech. Willen we graag zijn gespeelde verdriet zien, om te denken dat ook de wereldleiders gevoelig zijn? Moet Obama het volk herinneren dat we verdrietig mogen zijn, en hoe dat eruit ziet? In het werk van Jiri David, No Compassion uit 2002 toont hij huilende wereld-, geestelijk- en politiekleiders, groots aan een muur met een dramatische traan symbolisch op hun wang. Het volk duldde veertien jaar geleden nog geen huilende politici, dus was er een kunstenaar nodig om dit te tonen aan de buitenwereld.
In de tentoonstelling over de mens staat in het Odapark geloof centraal. Het wereldberoemde werk van Rineke Dijkstra is beeldrijm op Geboorte van Venus, de transformatie van meisje tot vrouw. Daarnaast zien we kinderen hangend aan hun vijand zoals Jezus aan het kruis, een getatoeëerde Maria in een glazen kooi en een rechtopstaande man die zich volledig lijkt over te geven aan de wereld. De installaties, foto’s en schilderwerken tonen doormiddel van geloof een kritische blik op de maakbaarheid van mensen en de mens die al zolang hij bestaat vecht om de troon van God.
Toen liet Pilatus Jezus geselen. De soldaten vlochten een kroon van doorntakken, zetten die op zijn hoofd en deden hem een purperen mantel aan. Ze liepen naar hem toe en zeiden: ‘Leve de koning van de Joden!’, en ze sloegen hem in het gezicht. Pilatus liep weer naar buiten en zei: ‘Ik zal hem hier buiten aan u tonen om duidelijk te maken dat ik geen enkel bewijs van zijn schuld heb gevonden.’ Daarop kwam Jezus naar buiten, met de doornenkroon op en de purperen mantel aan.
‘Hier is hij, de mens’, zei Pilatus.
De deelnemende kunstenaars zijn: Franco Angeloni, Silvia B, Margriet van Breevoort, Jiří David, Rineke Dijkstra, Mathieu Klomp, Kiki Lamers, Doyle & Mallinson en Jack Reubsaet.
Ecce Homo Erectus is te zien t/m 27 juni in het Odapark in Venray.
Ook adverteren op mistermotley.nl ? Stuur dan een mail naar advertenties@mistermotley.nl