Dutch Sexual Design Week
/*–>*/
Hoe ziet het schaamhaar er bij anderen uit? Heb je tijdens de menstruatie ook seks? Hoe pijp ik een jongen? Hoe vaak moet ik mezelf bevredigen? Hoe komt het dat ik steeds moet plassen na de seks? Op welke manier kan ik hard klaarkomen? Persoonlijke vragen die iedereen zichzelf zo nu en dan weleens stelt, maar die niet snel met anderen worden besproken. Annabel Kranendonk stelt 201 vragen op een merkwaardige manier tentoon tijdens de Dutch Design Week in MU. De wit getypte vragen zijn te lezen op lichtgrijs papier, waardoor de bezoeker met zijn neus op het werk moet staan om de intieme vragen te kunnen lezen. Met lichte ongemakkelijkheid is de kijker nieuwsgierig, maar vraagt zich tegelijkertijd af hoelang het ‘normaal’ is om zich te interesseren en om zoveel inspanning te leveren om de vragen überhaupt te lezen.
/*–>*/
Vanwaar dit ongemak rondom seksualiteit? Natuurlijk is een gesprek over seks niet zo eenvoudig als het bespreken van de weersverwachtingen of het kopen van een nieuw peper- en zoutstel. Seks gaat gepaard met intimiteit, de ander, kwetsbaarheid, plezier en genot, wat ons bescheiden kan opstellen tegenover het onderwerp. Toch worden we continue omgeven met seksueel getinte beelden en is porno maar twee muisklikken van ons verwijderd. Vrijheid en de overdreven aanwezigheid van seks gaat gepaard met aanhoudende taboes over lichamelijkheid en seksualiteit.
Vanuit de expositie For Play, Shaping Sexuality bij MU gaat mister Motley tijdens de Dutch Design Week in Eindhoven op zoek naar liefde en seks in hedendaags design.
‘Ich liebe meine Vagina, Ich liebe meine va-gi-na’, de tekst van het liedje raast om de oren wanneer ik de koptelefoon opzet. Met de video van het nummer probeert Danny Stirn de vagina te bevrijden van schaamte. Doordat we omgeven worden met gemanipuleerde perfecte beelden, wordt er van de vagina ook een uiterlijk ideaalbeeld gevormd. Dit terwijl elk geslachtsdeel anders is en vrouwen hun eigen vagina niet eens elke dag zien. Elk meisje gaat op een bepaalde leeftijd op onderzoek uit en probeert op de meest onhandige manieren de eigen vagina visueel te inspecteren. Michèle Degen wil de vrouw op een gemakkelijke en vrije manier helpen bij dit onderzoek en ontwikkelt de Vulva Versa. De spiegel, speciaal gemaakt voor de hand, biedt de mogelijkheid om gemakkelijk de eigen vagina te bekijken. Het geeft letterlijk een ander perspectief op het eigen lichaam en sust het gevoel van schaamte.
Groeien we eigenlijk ook niet op met een preutsheid omtrent geslachtsdelen en lichamelijkheid? Barbies hebben geen tepels en de hangende piemel wordt de ken ontnomen. Als kritiek op de seksuele onwetendheid bij kinderen maakt Janne Schimmel Parts to play with, kleipoppen met een scala aan lichaam- en geslachtdelen, die andere poppen moeten missen.
Er bestaat een blijvende nieuwsgierigheid voor het geslacht van de ander. Een lange piemel, een worsterige piemel, voorhuid dat zich oprolt, voorhuid dat de eikel bedekt, dikke ballen, hangende ballen; de verschillende piemels, getekend door Arnoud Holleman, tonen deze interesse maar al te goed. De titel Family and Friends wijst op het feit dat we eigenlijk niet eens het geslachtsdeel van onze dierbaarste kennen.
Omgang met het eigen lichaam is ook lastig; het is de uiterlijke verschijning van jezelf. Imperfecties en het streven naar het ideale lichaam, kunnen ons dikwijls verpletteren. De verhouding tot het lichaam en seksualiteit kunnen hierdoor een sombere uitwerking krijgen. In de film I Converse Silently van Dorota Radzimirshka wordt een persoon die levenloos aandoet, als gevolg van een gebrek aan zelfvertrouwen, liefdevol ondersteund door de ander. Ook Caged van Bart Hess confronteert ons met een lichaam en onderdrukte verlangens. Twee grote projecties tonen opgesloten lichamen achter een raster; in vreemde lichamelijke verschijningen kruipen ze omhoog en worstelen ze in de kooi. Oncomfortabel kijkt te bezoeker naar de opgesloten, vreemde, bijna onmenselijke wezens.
Stel je voor: een outfit waarbij je overal en altijd aan jezelf kan zitten. De jumpsuit beschikt over twee ‘zakken’ die opening geven naar de gevoelige zone. Ook zitten op borsthoogte twee openingen. Stiekem in de bioscoop, wandelend in het park; ook de ander kan nu gemakkelijk in openbare ruimte aan je zitten. Het masturbatiepak Oh so solo van Maud van der Linden geeft meer ruimte en spanning voor seksueel spel, ook in de openbare ruimte. Het stereotyperende idee dat seks alleen voor in de slaapkamer is, wordt hierdoor ondermijnd.
Het vooroordeel dat ouderen minder seks hebben of er minder zin in hebben, is nog minder waar dan dat seksuele handelingen enkel in de slaapkamer plaatsvinden. Seksualiteit en intimiteit zijn deels de kern van ons bestaan. Ouderen of mensen met lichamelijke beperkingen zijn daarvan geen uitzondering. Toch speelt de huidige gezondheidszorg nog niet in op de seksuele verlangens en behoeftes van de patiënt. Intimate Suit, ontworpen door Leonie Schepers, kan een ondersteunende rol spelen voor dit onopgeloste dilemma. Het pak bevat een soort kussen dat geknuffeld kan worden. Tegelijkertijd geven de schouderkussentjes het gevoel vastgehouden te worden. Tussen de benen bevat het pak een stimulator dat kan worden aangezet om het geslacht te prikkelen.
Geknuffeld worden door een pak in plaats van door een levend persoon doet ergens wringen. Uiteindelijk verlangen we naar intimiteit van een geliefde. Het zoeken naar deze partner kan resulteren in een wanhopige speurtocht en mensen swipen radeloos verder op Tinder. Mechanische Balts is een aangename, alternatieve plek waar mensen speels bij elkaar kunnen komen. Joost Gehem en Tiddo Bakker laten zich inspireren op de zogenaamde lek, een plek waar dieren samenkomen voor hun paringsdans. In de installatie maken twee personen tegenover elkaar, ronddraaiende bewegingen met de heupen. Alleen als deze synchroon aan elkaar worden uitgevoerd, bewegen de houten ‘vleugels’ en springen de lampen een voor een aan. De interactieve verrichting laat personen naar elkaars bewegingen kijken, wat bij een eerste ontmoeting een onbekende intimiteit teweeg kan brengen. Tijdens mijn bezoek aan MU heb ik, met dank aan mijn geweldige paringspartner tegenover me, de vleugels en lampjes precies goed weten aan te drijven.
De expositie in MU en een aantal andere werken tijdens de Dutch Design Week, bijvoorbeeld bij de Graduation Show van de Design Academy, geven een interpretatie over seksualiteit of onderzoeken nieuwe mogelijkheden rondom seks. Naast de ietwat ongemakkelijke sfeer bij de bezoeker, stimuleren de werken de mogelijkheid tot gesprek. Giechelend loopt een echtpaar weg bij 201 vragen van Annabel Kranendonk, waarbij de vrouw spottend antwoordt ‘laten we dat thuis eens uitzoeken’ op de vraag ‘hoe ziet de voorhuid van een penis eruit?’.
Bezoek vandaag, 30 oktober, de laatste dag van de Dutch Design Week of bezoek For Play, Shaping Sexuality tot en met 13 november in MU te Eindhoven.