Druk om te pres(en)teren – This Art Fair 2021

Met in mijn achterhoofd de vraag met welke doelen en belangen toeschouwers, kunstkopers en kunstenaars This Art Fair betreden, maakte ik een selectie van verschillende presentaties waarbij de context van de beurs leidend is. De ene stand is om door een ringetje te halen, de ander is continue in aanbouw, de ene kunstenaar staat te popelen rode stickers te plakken en de ander heeft überhaupt geen prijslijst opgesteld.

Kitty Maria & Alban Karsten
In de eerste stand tref ik Kitty Maria en Alban Karsten. Waar ze normaal gesproken kiezen voor performances en videowerken, hebben de twee kunstenaars zich teruggetrokken en verdiept in verouderde ambachten, oftewel ‘crafts’. Verschillende technieken in houtbewerking zijn ingezet om onder andere het hoofdeinde van een bed te verwezenlijken. How long has that been a problem? prijkt achter het rechter gedeelte van de stand. Karsten wijst me erop dat dit een van de zinnen is die de verkoop zou moeten aanwakkeren. Het werkt, want nog geen uur later zit er een rode sticker op de muur.

Wat direct in het oog springt zijn de lobbige, organisch ogende objecten van bubinga, verboden hardhout uit West-Afrika. De houtsoort is met uitsterven bedreigd, maar restpartijen kunnen met een certificaat worden opgekocht. De functieloze vormen van het donkerbruine hout met een zweem roodroze liggen goed in de hand. Dit komt mede door de techniek die Maria en Karsten gebruikt hebben: intarsia. Dit is een – oorspronkelijk Italiaanse – oppervlaktetechniek waarbij het afronden van het hout kenmerkend is. Deze toepassing zorgt ervoor dat in houten panelen de illusie van diepte gewekt wordt. Veel hobbyisten gebruiken intarsia om decoratie voor in huis te maken. In de hoek staat een machinaal aangestuurd bokshandschoentje, Creeper, dat langzaam beweegt, ook gemaakt uit bubinga hout. Alsof het hout op intrigerende wijze zegt: “Ik ben er nog, ik ben hier!”.

Peim van der Sloot 
Een stapeltje rode stickers onder een stolp van amper tien centimeter hoog vangt mijn blik. Het blijken de prijsstickers van de werken die Peim van der Sloot de afgelopen zeven jaar verkocht heeft. “Onder de stolp liggen er nu 202 en bij ieder verkocht werk komt er eentje bij.” Als het ooit verkocht wordt, sealt Van der Sloot de stolp en kan hij opnieuw beginnen. Van der Sloot is gefascineerd door de felle, kleurige, ronde prijsstickers die in een galerie of op een beurs als deze een duidelijk doel dienen. Ze schreeuwen “Ik ben verkocht!”.

Van der Sloots optische kunst bestaat uit experimenten met grafische, abstracte patronen. Ondanks de beperking die de materiaalkeuze hem oplegt, brengt dit hem juist vrijheid. De stippen dragen namelijk meer dan alleen visuele waarde. Het gaat hem niet enkel om de vorm van die stippen, maar juist ook om de inhoud ervan. Van der Sloot speelt met prijsbepalingen: zo gooit hij de prijs omhoog van een werk waarop steeds minder stickers te zien zijn, laat aan de toeschouwer de keuze wat er betaald wordt of verdeelt het geld van een verkoop onder de aanwezigen. Het verkopen van kunst is onderdeel van zijn werk. Voorlopig is de stolp nog niet verkocht, maar de kunstenaar is in ieder geval ijzersterk in zijn verkooppraat.

Grèta Flusso
Half in het gangpad, op een geïmproviseerde en toch heel bewust gekozen tafel van kratjes en plexiglas, ligt een publicatie open geslagen: Seeking new ways of behaviour. Nieuwsgierig blader ik er doorheen. Grèta Flusso, een verschijning met lange ingevlochten haren en een wit glanzende kimono, vraagt me of ik iets wil toevoegen, iets wil achterlaten in de stand. Deze uitnodiging om aan te vullen en iets van buitenaf in de stand te plaatsen in plaats van andersom is verrassend, onverwacht en nieuw.

Flusso vertelt over haar collectieve kunstpraktijk waarbij gebeurtenissen in de openbare ruimte het uitgangspunt zijn. Daarbij ziet zij zichzelf niet als de enige eigenaar van de uitkomst. Deze houding is, zeker in de context van een kunstbeurs als This Art Fair, vernieuwend te noemen. Waar in het huidige kunstlandschap de individuele kunstenaar nog steeds de meeste ruimte inneemt en krijgt, breekt Flusso een lans voor het oprekken van deze traditionele grenzen. Een manier om dit te bereiken is door te werken aan een omgeving van fluïde collectiviteit. Vanaf 27 augustus is er op www.seekingnewways.com een verzameling van de ervaringen van de dagen op This Art Fair digitaal te ontdekken.

De werken blijven in zijn praktijk transformeren en geven zichzelf steeds een nieuwe context, zoals onderleggers voor objecten die Skirvin in een andere kleur gespoten heeft en naderhand het canvas voor een rauwe compositie vormen. Naast de installatie van objecten, laat Skirvin samen met kunstenaar Dakota Havard, een keer per dag tijdens This Art Fair de ‘moeraswagen’ tot leven komen. In de stroom van geraas en klanken zit een nieuwsgierigheid die ik ook terugzie in al die ‘levende’ wezens uit zijn eigen stand.

Hemaseh Manawi Rad & Floor Snels
‘In hoeverre bepaalt onze afkomst wie we zijn?’ Om die vraag draait het werk van Hemaseh Manawi Rad. Ze ervaart wrijving tussen de Perzische en de westerse cultuur waar ze onderdeel van uitmaakt. De frictie die ze ervaart in dit tussengebied, zet ze om in textiele werken. In een totempaal gemaakt van kleurrijke rijstzakken en geborduurde wandkleden verwerkte ze persoonlijke herinneringen en familieverhalen.

Het werk van Floor Snels in dezelfde stand is een aanleiding om in gesprek te gaan. Snels onderzoekt de totstandkoming van sociale structuren. Sociale structuren ontstaan en bestaan voornamelijk uit hiërarchische relaties. Ons gedrag in een bepaalde context wordt indirect gestuurd door ongeschreven regels. Een kunstbeurs is een uitgelezen plek deze ‘pressure to perform’ aan te kaarten. Wat als een werk aan regels en overeenkomsten moet voldoen waardoor het oorspronkelijke plan niet van de grond kan komen? Het overkwam Snels in aanloop naar This Art Fair. Een aantal momenten in de voorbereiding zorgden ervoor dat de behoefte om te presenteren op de beurs verdween. Ze stapte af van haar initiële ideeën, tekende de ervaring van het proces op en speelt deze tekst af op een scherm naast de livestream Bits and Pieces, waarbij Snels een omgangsvorm uitprobeert in relatie tot de druk om te pres(en)teren.

Bits and Pieces
Paul Braspenning, Sid Dankers, Mike Megens en Floor Snels zijn bezig. Ze lopen continue rond in donkerblauwe pantalons, beige truien en gemakkelijke werkschoenen. Het viertal verzorgt een livestream waarbij aan de lopende band informatie en non-informatie wordt verzameld. Hierbij ligt de uitnodiging bij andere deelnemers, bezoekers en organisatoren om op enige wijze een bijdrage te leveren aan de stream. De beurs als één groot toneelstuk; wie speelt welke rol? Improvisatie wordt ingezet als middel om op elk moment iets spontaans te laten ontstaan en uit te zenden.

Een voor deze gelegenheid gebouwde machine wordt volgestouwd met deze informatie, doet een poging deze te verwerken en weer iets uit te spuwen. Het apparaat is het minst betrouwbare apparaat dat er is, aangezien de informatieverwerking voortdurend wordt onderbroken, wordt vertraagd en overloopt. Eindeloos streamen, proberen, improviseren, vermogen en pogen.

Meer informatie over de kunstenaars en het volledige programma is te vinden op www.thisartfair.com