De teruggekeerde

Het kind werd ‘De teruggekeerde’ genoemd. Bij ons op school en in de hele stad Kolahun, in het noorden van Liberia, was hij de enige met zo’n opvallende naam. Hij was in vele opzichten net als andere kinderen, maar wat De teruggekeerde van ons onderscheidde, was het gemak waarmee hij leerde. Zijn prestaties op school en de wijsheid die hij in alles wat hij deed voortdurend uitstraalde, waren uniek. Hij was het enige kind van zijn moeder. Hij was altijd bij haar en had weinig vrienden, alsof hij zelf wist wie het beste bij hem paste.

Hij was in vele opzichten net als andere kinderen, maar wat De teruggekeerde van ons onderscheidde, was het gemak waarmee hij leerde.

Jaren later, toen ik naar Koeweit migreerde, kreeg ik te horen dat De teruggekeerde de beste cijfers van alle middelbare scholieren in het land had gehaald. Zijn verhaal was net zo bijzonder als hij zelf was. Zijn moeder kreeg drie kinderen, maar op een bepaalde leeftijd, als het kind vier of vijf was, stierf het plotseling. Zijn moeder was ten einde raad. Ze kreeg te horen van de zoo’s – de bemiddelaars tussen de levenden en de doden – dat het hier om één en hetzelfde kind ging, dat steeds weer terugkeerde. Haar kind vond het leven op aarde met de pijn en tegenslagen te moeilijk en koos er daarom steeds weer voor om in de andere wereld te leven, waar het beter was en waar geen pijn was. De moeder bracht offers aan de goden om de keuze van haar kind voor de andere wereld in te dammen en de liefde voor deze wereld bij hem aan te wakkeren. Maar iedere keer was de liefde voor de andere wereld sterker. Bij het vierde kind, De teruggekeerde, lukt het wél. De teruggekeerde koos voor deze wereld, niet alleen omdat zijn moeder veel had geleden, maar vanwege de overweldigende liefde die hij voor haar voelde. Hij koos ervoor om de ellende van deze wereld te trotseren om bij zijn moeder te zijn. Het kind koos voor de liefde.

Liefde zou ook de basis zijn waarop ik de keuze zou maken terug te keren naar deze wereld. Ik zou niet naar het verre verleden terugkeren, niet naar een periode waarin miljoenen Afrikanen vanwege hun huidskleur onderworpen werden aan de wil van enkelen, om daar een strijd te voeren om een einde te brengen aan die barbaarse praktijken. Niet naar het Afrika ten tijde van het kolonialisme of naar het Azië van dezelfde tijd, of naar het Europa van de middeleeuwen vol onwetendheid en vooroordelen. Ik zou zelfs niet terugkeren naar de tijd dat de islamitische beschaving de grootste ter wereld was. Ik zou in het nu terugkeren, naar de meest bijzondere periode in de geschiedenis van de mensheid. Naar de periode van grote kennis, revoluties in denken en technologie en eindeloze mogelijkheden.

Ik zou niet naar het verre verleden terugkeren, niet naar een periode waarin miljoenen Afrikanen vanwege hun huidskleur onderworpen werden aan de wil van enkelen, om daar een strijd te voeren om een einde te brengen aan die barbaarse praktijken.

En als ik mag kiezen welke vorm zo’n terugkeer dan zou aannemen, dan zou ik, net als De teruggekeerde, terugkomen als de belichaming van liefde. Als een profeet die liefde aankondigt. Ik zou mij aansluiten bij een soefi-orde of er zelf eentje in het leven roepen. Het zou een nieuwe en alomvattende orde zijn, waarin mijn volgelingen en ik de wereld bewust zouden maken van de verbinding tussen alles: tussen de mensen, de dieren en de natuur. Ik zou de mensen bewust maken van hun rechten en plichten jegens de dieren, en de dieren jegens de mensen. Het zou een bewustwording zijn die op liefde gebaseerd is. Ik zou ervoor zorgen dat deze liefde mogelijk maakt dat de mens beseft dat het met rust laten van de dieren in zijn eigen belang is. In deze orde zou, net als in het soefisme, niks op zichzelf staan. Zelfs niet na de dood. Na de dood zou het lichaam, verwijderd van de geest – die weer terugkeert als de tijd rijp is – de aarde met de nodige mineralen voeden. En de aarde op haar beurt, voldaan van de essentiële ingrediënten, zou de bomen, de planten, het gras en de bloemen in al hun pracht laten bloeien. De mens zou op zijn beurt de giften van de planten nuttigen in een eeuwige cirkel.

Natuurlijk zou mijn keuze voor liefde niet zonder obstakels zijn. De mens heeft immers een eigen wil. Er zou veel onenigheid zijn, zoals nu ook het geval is met alle pogingen om de wereld te verbeteren. Er zouden mensen zijn die mijn inspanningen graag teniet zouden willen doen. Ze zouden gedachten ontwikkelen die van mijn leer afweken.

De mens heeft immers een eigen wil.

Maar net als met andere profeten, filosofen en denkers, zou ik als een teruggekeerde niet eenvoudig uit de weg te ruimen zijn. Ik zou met deze andersdenkenden in gesprek gaan. Ik zou geduldig en aandachtig luisteren naar hun argumenten. Omdat ik de belichaming van de liefde ben, zou ik op hun basisemoties inspelen en ze proberen zover te krijgen dat ze het klimaatakkoord gaan tekenen en meer doen om de aarde te beschermen.

Ik zou schrijvers en andere kunstenaars inspireren om kunstwerken te creëren die als thema ‘de verbinding tussen ieder levend wezen’ heeft. Een Chinese kunstenaar zou in de inspanningen van een Afrikaanse kunstenaar de overweldigende schoonheid en majestueusiteit van de bomen van het woud van zijn wereld herkennen en zich daardoor laten inspireren. Misschien wel zodanig dat de Chinese kunstenaar, wiens werk voorheen het schilderen van portretten was, zijn kwast zou pakken, of van metaal of hout of klei iets creëren wat de wereld zou verbazen. Mijn woorden en daden zouden een kunstenaar geboren in de Amazone en bewust van zijn band met de natuur waarin hij opgegroeid is, aanmoedigen een kunstwerk te produceren dat in zijn eenvoud de complexiteit van zijn wezen zou blootleggen.

Mijn vijanden zouden aan kracht winnen, maar mijn vrienden en volgelingen ook. Deze vrienden zouden mij helpen en bijstaan. Mijn woorden zouden mijn vijanden raken. In de geesten van muzikanten zouden mijn gedachten zich nestelen en zo vleugels krijgen om mensen in verre oorden te bereiken. Ik zou doorgaan met leven op een manier die een terugkeer onnodig zou maken. Mijn woorden zouden blijven voortbestaan, zich op allerlei manieren manifesteren, zich metamorfoseren. Ik zou blijven leven.

Bestel via deze link een exemplaar van Wat Niet Is Maar Kan Zijn

En bekijk via deze link vandaag vanaf 13.00 de livestream