De magiër, de speeltuin en de droom

Het geluid het weer weg en na een korte stilte voor de storm volgt dan het onverbiddelijke borrelen. Wanneer het stil wordt getuigen opstijgende pluimen stoom van wat zojuist heeft plaatsgevonden. Deze hele opeenvolging van in iedere andere context doodnormale fenomenen bezit vreemd genoeg ineens een kalmerende werking.

Rodrigo Sobarzo de Larraechea komt aan de zijkant van het toneel op, in witte kleren die doen denken aan een tennis-outfit, en begint aan het mengpaneel te draaien. Zacht begint er muziek te spelen en ineens, voor we het weten, zitten we in het donker. Het enige dat te zien is zijn de 48 rode brandende lampjes van de waterkokers.

Intrigerend is de souplesse en de efficientie waarmee de performance-artist te werk gaat. Wanneer het weer licht is brengt hij met ongekende doelmatigheid, in volmaakte concentratie en met veel gevoel voor ritme de meest onnavolgbare chronologie van handelingen ten tonele. Ik krijg het onheilspellende gevoel naar een goed geplande misdaad te kijken, iets waar de steeds intenser wordende muziek waarop het geheel zich afspeelt ongetwijfeld aan bijdraagt.

Het hele stuk zit vol filmische effecten, theatrale gestes, technisch vernuft en slimme montagetrucjes. Het is een totaalkunstwerk, waarin voor muziek misschien wel de grootste rol is weggelegd. Sobarzo de Larraechea weet de bezoeker door nauwkeurig gekozen geluiden en melodieën en afgewogen volumes van de tribune weg te voeren en in een prettige maar tegelijkertijd onheilspellende cadens terecht te laten komen die je lichaam steeds rustiger maakt, maar in je geest een steeds grotere onrust veroorzaakt. Of is het misschien andersom? De betovering van de muziek en de visuele effecten nemen je gaandeweg helemaal over.

Het geheel heeft iets weg van een koorstdroom, zeker wanneer de geluidboxen op het podium heen en weer zwaaien, waardoor het geluid dreigend dichterbij komt om dan vervogens weer af te nemen. En juist op het moment dat je je dat beseft, stopt de muziek en blijft alleen nog maar het zuchten en steunen van de op het toneel gebouwde stellage over. Het is een ruwe ontwaking. Het geluid van de regen die op  het dak van het theater tikt – of hoort het geluid bij de muziek op de band?- werkt mee aan het effect van ontnuchtering.

Het lijkt inderdaad op een droom, het geheel is onnavolgbaar en ik heb het gevoel van het ene onuitlegbare moment in het volgende te glippen, maar met een soort gelatenheid en een gevoel van overgave dat me in het dagelijks leven vreemd is. De Larraechea lijkt voor zichzelf een soort speeltuin om zich heen te scheppen. Hij schommelt, klautert, bouwt en breekt af. Als een magiër maakt hij het publiek deel van de meest uiteenlopende opeenvolging van fenomenen.

Het is avond maar hij tovert de dag tevoorschijn. Dan ontmantelt hij de dag en verstopt haar in het duister. Hij schept een maan en laat in het holst van de nacht onheilspellende muziek weerklinken. Hij laat de natuurkrachten in volle hevigheid losbarsten en laat het dan weer net zo still worden als in het begin.

Ik ontwaak pas weer uit de betovering als iemand op de achterste rij begint te applaudiseren. Net als bij een droom heb ik het gevoel niet helemaal te begrijpen wat zich zojuist heeft afgespeeld, maar ik voel me wel merkwaardig loom en ontspannen.

Fotografie: Hanne Nijhuis

Deze tekst werd geschreven naar aanleiding van het bijwonen van de performance ‘/S ITE S‘  in Het Veem Theater. Kijk hier voor meer informatie en de speeldata.