De kansen van de jonge kunstenaar
Samen met andere academie studenten deel ik een ateliergang. Ieder heeft zijn eigen atelier, in de verschillende ruimtes druipt de verf van het plafond, is er een fotostudio gebouwd, zijn er verdwaalde kerstbomen gespaard en liggen er her en der matrassen waar we soms op slapen als er tot laat wordt doorgewerkt. Aan het einde van dit jaar studeren we af en zullen we de kunstwereld betreden. Iedere avond eten we samen in de gang, tussen de kerstbomen. Daar praten we over de toekomst. We weten niet hoe het werkveld er voor ons uit gaat zien en dat maakt ons onzeker.
We weten dit ten dele niet, omdat veel kunstacademies er moeite mee hebben studenten voor te bereiden op de beroepspraktijk waarin ze terecht komen. De aansluiting van het kunstvakonderwijs op de arbeidsmarkt voor kunstenaars staat al enige tijd der discussie. In een brief aan de Tweede Kamer over het kunstvakonderwijs (16 maart 2009) signaleerde de toenmalige Nederlandse minister van OCW, Ronald Plasterk, dat die aansluiting te wensen over laat. Uit een onderzoek onder afgestudeerden zou blijken dat met name de opleidingen tot autonoom beeldend kunstenaar hier moeite mee hebben. Dit kan onder andere komen doordat de beroepspraktijk, de kunstwereld, constant in beweging is. Wanneer academies alle nieuwe tendensen in de kunstwereld zou willen toepassen in het curriculum, zullen ze alweer verouderd zijn op het moment van doorvoeren.
Veel studenten en jonge makers willen graag van net afgestudeerde kunstenaars weten hoe zij te werk gaan in de huidige kunstwereld. Het is niet nieuw dat creatief ondernemerschap hoort bij het hedendaags kunstenaarschap. Netwerken, jezelf presenteren op social media en je eigen marketing doen zijn aspecten die steeds vaker worden toegekend aan kunstenaars. En we ook willen toekennen aan kunstenaars. Er zijn 100den cursussen die je kunt volgen. De kunstenaar als ondernemer is een nieuwe markt, het is enerzijds opgelegd, en er wordt geld aan verdiend. Maar hoe werkt dit netwerken precies? En wat is bruikbaar advies? Hoe werken de spelregels? (en wie bedenkt die?)
Ik besloot het E-book: 10 dingen die je VANDAAG nog kunt doen om je inkomsten te vergroten… OOK als je blut bent, te bestellen en mij te verdiepen in het creatief ondernemerschap. ‘’Een E-book voor kunstenaar en creatieve ondernemers met direct toepasbare tips en strategieën. Zodat jij meteen kunt beginnen met het opbouwen van een succesvol en vervullend bedrijf’’.
In dit boek worden tips gegeven hoe je als kunstenaar of creatief ondernemer je inkomsten kan vergroten. Zo wordt er aangeraden om een e-mail nieuwsbrief te starten. De schrijfster vertelt dat haar omzet door de nieuwsbrief in een jaar is verdubbeld.
Ook wordt er kunstenaars aangeraden triggerwoorden te gebruiken in (verkoop)teksten: ‘’Uit hersenonderzoek blijkt dat er bepaalde woorden zijn die positieve emoties oproepen en je klanten in de richting van ‘kopen’ leiden. ‘’De schrijfster wil dat kunstenaars in mailings, flyers en offertes deze woorden gebruiken om de kans te vergroten dat klanten in de verkoop modus komen.
Verder stelt ze, dat wanneer kunstenaars presentaties geven ze hun netwerk vergroten en hun expert-status opbouwen. Ik weet niet wat triggerwoorden zijn en ook niet wat er wordt bedoeld met expert-status. Het valt op dat er nergens in het boek wordt gesproken over de beeldende kunst en de kwaliteit daarvan. Het boek lijkt in te spelen op de onzekerheid van jonge makers met het geven van tips die alleen maar zijn gericht op omzet maken. Dit lijkt mij niet de manier waarop we ons volgend jaar willen presenteren. Het is duidelijk dat dit niet de weg van ondernemen is die bij veel jonge kunstenaars past. Maar hoe werkt het dan wel, dat creatief ondernemen en netwerken?
Het afgelopen half jaar is mister Motley een empirisch onderzoek hiernaar gestart door het interviewen van veel jonge makers, galeriehouders, docenten en gerenommeerde makers, over het hedendaagse kunstenaarschap en de rol van ondernemen, netwerken en zichtbaarheid. Binnenkort zullen de resultaten van dit onderzoek verschijnen in een nieuwe rubriek.
Daarnaast werd mister Motley uitgenodigd om vanavond in Corrosia Almere een avond over de kansen van de jonge maker te organiseren naar aanleiding van de bevindingen van het empirisch onderzoek. Adam Nillissen, kunstenaar in de eerste plaats en organisator van kunstbeurs Unfair, is uitgenodigd om een lezing geven. Met het organiseren van de alternatieve kunstbeurs Unfair heeft hij niet alleen zijn eigen werkveld vergroot, maar ook dat van veel andere jonge makers. Kunstenaar Rinke Nijburg, tevens docent op ArtEZ en de KABK, zal zijn eerste jaren na de academie vergelijken met de tendensen die hij opmerkt in de huidige tijd van zijn studenten. Ook zijn er jonge kunstenaars uitgenodigd om na de lezingen het gesprek aan te gaan over de kansen van jonge makers op de arbeidsmarkt. Iedereen is van harte welkom.
Klik hier voor info over de avond in Corrosia. De lezingen zullen duren van 19.00 tot 21.00.