Voortbordurend op General Idea in Stedelijk Museum Amsterdam – over marge, mainstream, dood en troost

Na zijn bezoek aan de tentoonstelling rond het oeuvre van General Idea in het Stedelijk Museum Amsterdam, opent er een deur naar het verleden van Erik Wong. ‘In een aantal korte gedachten, observaties en herinneringen probeer ik grip te krijgen op de complexe en verwarrende strijd tegen een dodelijke ziekte, die de mainstream nauwelijks raakte maar hard toesloeg in de marge. Wat heeft die strijd aan beelden opgeleverd en wat hebben die beelden teweeggebracht?’

De London Design Biennale probeert grenzen te doen vervagen – is het tijd om afscheid te nemen van nationale en territoriale paviljoens?

Waar een biënnale normaal de focus legt op een paviljoen per land, probeert de London Design Biennale dat nationalisme te doorbreken. Laure van den Hout bezocht de Biennale en zag allerlei grenzen vervagen en oplossen, niet alleen die tussen landen. ‘Weten wat er gepoogd wordt te doorbreken is iets anders dan ook daadwerkelijk ervaren dat er iets doorbroken wordt.’

Thomas J. Price plaatst de gewone mens in het centrum van Rotterdam: ‘Zij belichaamt een nieuwe actualiteit.’

Met zijn veelbesproken sculptuur plaatst Thomas J. Price de gewone mens in het centrum van Rotterdam. Zij spiegelt het spel én de strijd binnen onze maatschappij, de realiteit vol ontmoetingen die doordrenkt zijn van sociale verwachtingen en vooroordelen, die ook doordrenkt zijn van het bewustzijn van ras. Moments Contained balt een pijnlijke dynamiek samen. ‘Daarom is het opwindend dat zij in Rotterdam ruim baan krijgt,’ zegt Price. ‘Niet zomaar ergens in de marge, maar middenin in de stad, die net als Londen een smeltkroes is van culturen. Zij belichaamt een nieuwe actualiteit.’ Een essay van Wilma Sütö naar aanleiding van een interview met Thomas J. Price.

De eerste schrijver die de rol van de lezer op waarde schatte – over het magnus opus van Stéphane Mallarmé dat er nooit zou komen

Hoe ziet het ultieme boek eruit? Wat zijn universele boekenthema’s? Hoe vaak zou het gelezen moeten worden? Wat kan een boek allemaal behelzen? Met deze en andere vragen hield de Franse dichter en criticus Stephane Mallarmé zich bezig. Tot op de dag van vandaag heeft zijn werk invloed op de wijze waarop we kunst en literatuur zien. Meer dan twintig jaar van zijn leven werkte Mallarmé aan zijn magnum opus dat de structuur en het verband tussen alle dingen had moeten blootleggen. Schrijver en kunstenaar Emily Kocken dook in Le Livre. Het resultaat is nu te zien in het Alphabetum van kunstinstelling West in Den Haag.

Ik weet wanneer ik iets kan maken door hoe het voelt – over het zintuiglijke potentieel van kunst

Kunstpraktijken die zelfstimulerende expressie omvatten, zijn lange tijd gegroepeerd onder de naam ‘Outsider Art’, een omstreden term die autodidactische kunstenaars en kunstenaars met een handicap letterlijk buiten het middelpunt van het artistieke discours plaatst. Veel van deze praktijken worden gekenmerkt door hun directheid, waarbij het maken gedreven lijkt te worden door een verlangen naar interactie met de wereld. Dat kunst emoties kan overbrengen, snappen we wel, maar hoe zit het met de sensatie van de hand die tegen het papier duwt, met het voelen van een kleur in je buik, met het vasthouden van een camera met flapperende handen? Wat als we kunst benaderen vanuit de lichamelijke bewegingen die ten grondslag liggen aan haar totstandkoming, en onze focus verleggen naar de zintuiglijke ervaring van het maken? En hoe maken we ruimte voor praktijken waarin de lichamelijke stimulatie van het maakproces even belangrijk, of zelfs belangrijker is dan het resulterende werk? 

Niet iedereen speelt met dezelfde kaarten – over succes en falen in het kunstenaarschap

Het afgelopen half jaar interviewden Maurits de Bruijn en Lieneke Hulshof voor de podcast Kan niet bestaat niet twintig Nederlandse en Vlaamse kunstenaars over kunstwerken die niet bestaan. Praten over kunstwerken die nooit gemaakt zijn, is praten over ideeën en dromen. De gesprekken gingen daardoor ook over wat dat eigenlijk betekent, slagen en mislukken? In dit essay reflecteert Lieneke Hulshof aan de hand van deze twintig gesprekken op hoe in de ogen van de kunstenaar zelf een succesvolle kunstpraktijk eruitziet en welke onzichtbare mythes, aannames en structuren van het hedendaagse kunstenveld daaraan ten grondslag liggen.

Laten we het nog eens hebben over het tentoonstellen van koloniaal geweld

Hoe kun je op een ethische manier een geschiedenis van onderdrukking en ongelijkheid tonen in het theater of tentoonstellingsruimte, zonder te vervallen in stereotyperingen en zonder het enkel reproduceren van geweld? Die vraag bleef in het hoofd van Lara Nuberg echoën na het zien van Gelukzoekers op Sumatra. ‘Hoeveel gelynchte zwarte lichamen moeten we zien voordat er een algemeen besef komt over hoe erg de slavernij was? Hoeveel anonieme doden moeten we opgestapeld zien liggen om de ernst van Holocaust te begrijpen? Hoe vaak moet een bruine acteur op een podium worden geslagen om de verhoudingen aan de oostkust van Sumatra inzichtelijk te maken?’

Tussen psychologische projecties en geesten – waar een wetenschappelijke benadering en het animisme elkaar ontmoeten

De tentoonstelling Helende kracht in het Afrika Museum geeft inzicht in verschillende vormen van (spirituele) healing en toont de zoektocht naar de balans tussen lichaam, ziel en geest. Na een bezoek aan deze expositie begint Hille Engelsma zich af te vragen hoe men zich vanuit een westers perspectief kan verhouden tot genezende werkmethoden die zijn voortgekomen uit animistische praktijken waarin geesten interveniëren. Dit lijkt op gespannen voet te staan met therapeutische werkmethoden die op een westerse wetenschappelijke leest geschoeid zijn. Is er een tussengebied waar een westerse benadering en het animisme elkaar kunnen ontmoeten? En kan kunst helpen dit tussengebied in kaart te brengen?

De kunst van het luisteren

Na de overweldigende indrukken van nieuwigheid, blijft Cécile Verwaaijen met een dubbel gevoel achter na haar bezoek aan het recent heropende Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen. ‘Dolend door een labyrint van de pas geverfde zalen vol oude meesters, werd ik overvallen door een enorme teleurstelling. Waar waren de vrouwelijke kunstenaars in dit enorme museum?’

De zee als metronoom – verwijdering en toenadering als tijdsbeleving

In een serie publicaties en programma’s onderzoeken Mister Motley en ArtEZ Studium Generale samen met studenten, kunstenaars, schrijvers, wetenschappers en denkers de verbanden tussen tijd, arbeid en ecologie. In het openingsessay van de serie gaat Laure van den Hout aan de hand van de natuur als eerste klok in op een tijdsbeleving die gevormd wordt door toenadering en verwijdering. Denk aan de maan en de zon – dichterbij en weer verder weg – aan donker en licht, eb en vloed. Aan de hand van water en de verschillende gedaantes waarin dat zich aandient, laat Van den Hout zien dat je niet kunt afdwingen in welke staat je bent op welk uur, dat productiviteit in de mate waarop wij het gewend zijn waarschijnlijk veel te veel een geforceerde staat is. Dat maakbaarheid en maakbare tijd grenzen kennen.

Herinneringen aan het bovengrondse

Esha Guy Hadjadj schrijft aan de hand van de dystopische scifi-film In vitro van Larissa Sansour en Søren Lind over het dilemma waar migrantenkinderen mee te maken krijgen wanneer hun ouders’ cultuur onder druk staat. Ga je op in een nieuwe samenleving die je niet per se als een gewenste aanwinst ziet? Of houd je vast aan een verleden of cultuur waartoe je nauwelijks toegang hebt?

De grens tussen moeder en maker is flinterdun – over slaapliedjes als dragers van duisternis

‘Sleep, you […] sleep, you.’ Tijdens haar periode in Kunsthuis SYB onderzocht kunstenaar Sanne Kabalt met haar vijf maanden oude dochter de werking van slaapliedjes, die niet zelden een duistere of bezwerende ondertoon kennen. Ze schreef er een poëtisch essay over. ‘Wie moeder wordt kan nauwelijks om een zekere verwevenheid heen, tussen het dagelijkse, het zorgende, en het makerschap. In het onderzoek naar lullabies vervaagt de – toch al flinterdunne – grens tussen moeder en maker die ik in eerste instantie nog poogde te bewaken. Ik weet nu echt niet meer wanneer ik het één ben en wanneer het ander.’

De deugd van het struikelen – over de Stolpersteine van Gunter Demnig

Op een regenachtige dinsdagochtend worden in Amsterdam-Oost de Stolpersteine gelegd voor de oudtante van Ko van ‘t Hek, en die voor haar broer en haar ouders. De messing steentjes van tien bij tien centimeter zijn een project van kunstenaar Gunter Demnig, die vond dat het herdenken een steeds meer officiële, voorspelbare plechtigheid was geworden waar de betekenis uit dreigde te verdwijnen. ‘Er ligt een belangrijke vraag,’ schrijft Ko. ‘Hoe vertellen we het verhaal van de Holocaust? Hoe vertellen we het aan volgende generaties? Hoe vertellen we het zo dat zowel de kennis als het gevoel van verschrikking doorgegeven wordt?’

De fantasieloze kunstenaar – hoe maken makers die geen verbeeldingskracht bezitten?

‘Het is altijd donker in mijn hoofd geweest’, zegt schrijver Ivana Kalaš. De duisternis is een reden voor vage gevoelens van herinnering, maar beschermt haar tegelijkertijd ook tegen traumatiserende gebeurtenissen uit haar verleden. Als je er niet visueel mee wordt geconfronteerd, is het soms veel gemakkelijker om ermee te leren leven. Maar het leidt ook tot een verwarrende vraag, namelijk: hoe produceert iemand zonder visuele verbeeldingskracht kunst? In haar essay onderzoekt Kalaš haar eigen afantasie en die van bekende schrijvers zoals Aldous Huxley en Isaac Asimov.

Advertenties

Ook adverteren op mistermotley.nl ? Stuur dan een mail naar advertenties@mistermotley.nl

Nieuwe artikelen laden...
#mc_embed_signup{ font:14px Riposte, sans-serif; font-weight: 200; } #mc_embed_signup h2 { font-size: 3.6rem; font-weight: 500 } #mc_embed_signup .button { border-radius: 15px; background: #000;} #mc_embed_signup /* Add your own Mailchimp form style overrides in your site stylesheet or in this style block. We recommend moving this block and the preceding CSS link to the HEAD of your HTML file. */

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

* verplicht
Email formaat
(function($) {window.fnames = new Array(); window.ftypes = new Array();fnames[0]='EMAIL';ftypes[0]='email';fnames[1]='FNAME';ftypes[1]='text';fnames[2]='LNAME';ftypes[2]='text'; /* * Translated default messages for the $ validation plugin. * Locale: NL */ $.extend($.validator.messages, { required: "Dit is een verplicht veld.", remote: "Controleer dit veld.", email: "Vul hier een geldig e-mailadres in.", url: "Vul hier een geldige URL in.", date: "Vul hier een geldige datum in.", dateISO: "Vul hier een geldige datum in (ISO-formaat).", number: "Vul hier een geldig getal in.", digits: "Vul hier alleen getallen in.", creditcard: "Vul hier een geldig creditcardnummer in.", equalTo: "Vul hier dezelfde waarde in.", accept: "Vul hier een waarde in met een geldige extensie.", maxlength: $.validator.format("Vul hier maximaal {0} tekens in."), minlength: $.validator.format("Vul hier minimaal {0} tekens in."), rangelength: $.validator.format("Vul hier een waarde in van minimaal {0} en maximaal {1} tekens."), range: $.validator.format("Vul hier een waarde in van minimaal {0} en maximaal {1}."), max: $.validator.format("Vul hier een waarde in kleiner dan of gelijk aan {0}."), min: $.validator.format("Vul hier een waarde in groter dan of gelijk aan {0}.") });}(jQuery));var $mcj = jQuery.noConflict(true);

Meer Mister Motley?

Draag bij aan onze toekomstige verhalen en laat ons hedendaagse kunst van haar sokkel stoten

Nu niet, maar wellicht later