Onlangs bezocht Lara Nuberg het Nationaal Holocaustmuseum. Het is er druk. Ze stoort zich aan de andere bezoekers en aan de toon van de audiotour. ‘De tekst is te expliciet, vertelt me te duidelijk wat ik zou moeten voelen. Bovendien: Ik weet het antwoord toch?’ Maar de bron van de onvrede die zich aan haar opdringt, zit dieper.

‘Het lezen van Mijn moeder lacht doet pijn,’ aldus Lena van Tijen. ‘In lange zinnen zonder interpunctie, waarin het perspectief verspringt tussen eerste en derde persoon, tekent zich een beeld af van een vrouw die een afgrond nadert.’ Lena schrijft over de memoires van Akerman, de tentoonstelling Chantal Akerman. Travelling in Bozar, en over een moeder en dochter die een intens vervlochten leven leiden. ‘Donkere gedachten zijn zwarte gaten, je kunt erin verdwijnen. Dit betekent niet dat de donkerste gedachten ook het meest waarachtig zijn.’

Bij Upstream Gallery is de solotentoonstelling Guardians van Frank Ammerlaan te zien. ‘Lang niet alle betekenis is direct afleesbaar van een werk, maar dat hoeft ook niet’, schrijft Gerrit Willems erover. ‘Je hoeft niet te weten dat lood is ontstaan uit uranium en ons nu beschermt tegen radioactieve straling, en dus beschermt tegen ‘zijn voormalige zelf’.’ Maar bij wie goed kijkt, komt er vanzelf iets binnen van wat in de materie besloten ligt.

Sifra Coulet schreef een essay over de collectie Diamonds in Diapers van modeontwerper en kunstenaar Jose Marie Sta. Iglesia, diens werk vanaf vandaag te zien is bij Das Leben am Haverkamp in Den Haag. ‘Met de titel van zijn collectie verwijst Sta. Iglesia naar het feit dat Marcos, bij het ontvluchten van de Filipijnen, diamanten verstopt in de luiers van haar kleinkinderen. Sta. Iglesia ziet in deze actie van Marcos, de essentie van de controverse gesymboliseerd. Hij is naar eigen zeggen geïnteresseerd in dat plekje tussen parfum en rot waar Marcos zich begeeft.’

Lieneke Hulshof bezocht de Biënnale van Venetië waar haar opviel dat veel landen de sleutel van hun paviljoen overdragen en aandacht besteden aan inheemse perspectieven. Maar is dat voldoende als het gaat om het bevragen van het koloniaal geweld waar het land in kwestie zich schuldig aan (heeft ge)maakt?

De tentoonstelling REBOOT in het Nieuwe Instituut toont sleutelwerken uit de digitale kunst (periode 1960-2000) en nieuw werk van hedendaagse makers. Lena van Tijen schreef er een essay over dat inzoomt op de vraagstukken rondom het conserveren van digitale kunst zoals: Wat is een digitaal kunstwerk? En wat moeten we er eigenlijk van bewaren om haar essentie in stand te houden?

De komende tijd houdt kunstenaar Valerie van Leersum zich bezig met deze vragen: een onderzoek dat zal uitmonden in een (ver)beeldend werk dat met het publiek zal worden gedeeld tijdens het jaarlijkse festival Into the Great Wide Open, een meerdaags, popcultureel festival met muziek, beeldende kunst, literatuur en film dat aan het einde van de zomer op Vlieland plaatsvindt. Eén van de pijlers van het festival is het multidisciplinaire kunstprogramma. Rondom het jaarthema Shifting Perspectives presenteren zo’n tien kunstenaars zowel overdag als ’s avonds hun werk in de overweldigende natuur.
In aanloop naar het festival zal Valerie van Leersum diverse keren als artist in residence op het eiland verblijven en zowel de kleur van de Noordzee als de Waddenzee onderzoeken, en met diverse eilandbewoners in gesprek gaan over hun kennis en visie betreft de plek waar deze zeeën in elkaar over gaan. Mister Motley en Into The Great Wide Open bundelen de krachten om samen het onderzoek van kunstenaars voor een breder publiek te ontsluiten. Via onze beide kanalen delen we de komende maanden Valerie’s zoektocht naar de vermeende grens die in het water loopt en wat deze ons kan leren.

Verwoest Huis 11 is een semi-permanente installatie van Marjan Teeuwen bij BRUTUS in Rotterdam. Volgens het door haar beproefde recept van slopen en bouwen, bouwen en slopen is Teeuwen met een aannemer en vijf teamleden de muren, vloeren en plafonds te lijf gegaan en heeft zij het gebouw van binnen versplinterd tot een veredelde ruïne, een georganiseerde chaos van beton, baksteen, planken, gekapseisde stalen balken vol roest en vocht, kortom: een orgie van puin. Wilma Sütö daalde af in de schemering van dit pand, ‘dat onvermijdelijk doet denken aan oorlog en verderf.’

Ook veel vrouwen kochten kunst in de zeventiende eeuw, blijkt uit recent onderzoek. Dit weerspreekt de algemene aanname dat kunst in die tijd alleen dóór en vóór mannen werd gemaakt. En suggereert indirect dat sommige kunstwerken achteraf te makkelijk zijn geseksualiseerd. Is dat een bevrijding voor ons nu, vraagt Daan Borrel zich af. ‘Er ontstaat veel ruimte als je de male gaze niet meer zo serieus neemt.’

In een droom komt een vrouw met lang bruin haar en een groen gewaad zwijgend bij Romy Day Winkel in de kamer op de grond zitten. Is het Leonora Carrington, de surrealistische schilder en schrijver, of is het haar onderbewuste dat de obsessie met Carrington weerspiegelt?