Atelierbezoek: Thijs Zweers

Hij tekent met houtskool en Siberisch krijt een handmatige uitdrukking van onwerkelijke simulaties die een natuurgetrouwe indruk maken. In zwart en wit is in zijn tekeningen een vervormde, ingehouden en tegelijkertijd woekerende en uitbundige vegetatie te zien die hij als digitale assemblages in virtuele beelden op de computer tot stand brengt. Die beelden zet hij om in traditionele, ambachtelijke tekenkunst die op haar beurt wordt opgeladen met in de ondergrond uitgespaarde blanco sporen die als een moeilijk duidbare variant van de code van Samuel Morse, als het Thijs Zweersschrift, de tekening elektrificeren.

Habitat of Power – Thijs Zweers

De tekeningen van Thijs Zweers zijn gemaakt op met gesso geprepareerd schilderdoek. De achterkant van zijn werk doet vermoeden dat hij een schilder is, maar de techniek die hij hanteert dient een ander, veel handschriftelijker, vooral grafisch doel. Aan zijn tekeningen lees je af dat hij iets in zichzelf aan het peilen is en dat de uitgespaarde tekens in zijn getekende doeken een weergave zijn van pulsen die zijn rationele overwegingen verstoren. Die overbelichte uitsparingen in de schemerige donkerte van de jungle aan houtskool op het doek bewerkstelligen dat voor- en achtergrond een wisselwerking aangaan die het waarnemende brein in verwarring brengt. Je kijkt tegelijkertijd ergens doorheen en tegenaan. Wat Lucio Fontana deed met zijn spatialisme door het schilderslinnen in te kepen, krijgt bij Thijs Zweers in de tekening een lucide scherpte. Wat bij Fontana een ruimtelijke gedaante aan de schilderkunst geeft, veroorzaakt bij Zweers in de tekening een mentaal litteken. Hij snijdt zijn werk niet open, maar laat nagelaten sporen oplichten die in zijn tekeningen een opening in het denken over perceptie ontsluiten. Die witte filamenten brengen hechtingen aan tussen het handmatig uitvoeren van de tekening en een denkbeeldige visie op de menselijke verhouding tot het leven, hoe idee en ideaal zich tot elkaar verhouden, hoe je daarin enerzijds zoekraakt en anderzijds de weg vindt. 

Lucio Fontana

Zero one nr 22 – Thijs Zweers

Thijs Zweers werd na zijn jeugd in Enkhuizen opgeleid tot kunstenaar aan de kunstacademie ArtEZ Arnhem tussen 2006 en 2010. De beeldende kunst was niet iets wat hij van jongs af aan nastreefde, maar het tekenend uitdrukking geven aan zijn gemoed werd tijdens een vooropleiding op de Amsterdam Vrije Kunst Academie (MIX Academie) in twee jaar tijd langzaamaan een mogelijkheid om te overwegen er een professionele levensbesteding van te maken. Hij moest daarvoor op de Arnhemse academie wel een proces van inzicht en loutering doormaken om na te gaan wat het kunstenaarschap dan voor hem zou kunnen betekenen. Gastdocenten als Anya Janssen en Jasper de Beijer wisten hem met hun compromisloze kunstenaarschap een beeld voor te houden dat hem confronteerde met zijn eigen verantwoordelijkheid om in de kunst iets anders na te streven dan belangeloze tijdsbesteding. Met zijn technische interesse – in zijn jeugd overwoog hij nog vliegtuigbouwkunde te studeren – benaderde hij het kunstenaarschap vanuit overwegingen die uiterst pragmatisch, constructief en inventief waren. Tijdens een half jaar studie in 2009 met een Erasmusbeurs aan de University College of Falmouth drong tot hem door dat juist het ongekende en geheimzinnige van de beeldende kunst nastrevenswaardig was door er gericht en concreet aan te werken. Hij ontdekte het tekenen als een geschikt medium om zijn onderwerpen uit te werken met hedendaagse technologische middelen. Hij begon met architectonische tekeningen die zich later ontwikkelden tot assemblages, waarbij fotografie en digitaal beeld uitwerkte in een meeslepende, donkergetinte fantasiebeelden die door hun technische volmaaktheid konden imponeren. Het merendeel van het werk bestond uit het gebruik van beelden van het internet die hij door image-rendering programma’s van schaal kon veranderen en in andere samenstellingen een ander aanzien kon geven. Hij verdiepte zich in de filosofische overwegingen ten aanzien van de wijze waarop het gebruik van het internet en het creëren van een digitale omgeving het menselijke bestaan beïnvloedt en hoe je daarin positie kunt kiezen. De roman ‘Heart of Darkness’ van Joseph Conrad was voor hem in die positiebepaling een referentie omdat daarin aan de orde komt hoe je door je los te maken van de realiteit je kunt verliezen in een eigen wereld die daarbuiten geen geldigheid heeft. Voor Thijs Zweers komt het erop aan die eigenzinnige verbeelding van het bestaan in direct verband te brengen met het leven zoals hij dat ondergaat en dat bijvoorbeeld zijn kunstenaarschap vooralsnog te handhaven is omdat hij werkt als verkoper in een wijnhandel. Met dat besef gaat hij nuchter om.

Unreal I – Thijs Zweers

Technologie mag dan een grote rol spelen in de tekeningen van Thijs Zweers, de intuïtieve manier waarop ze in de handmatige uitwerking tot stand komen, bepaalt vooral het karakter ervan. Die als eiwitdraden aandoende uitsparingen in de getekende ondergrond zijn het resultaat van heel snelle bewegingen die als seismografische metingen van tektonische verschuivingen worden geregistreerd. Zo ontstaan composities die verwarrend ogen en toch houvast bieden om het werk waar te nemen als energetische en dynamische bewegingen in het denken. Bij iedere tekening kan hij constateren: het is gelukt, ik heb het kunnen maken. Er ontstaan bovenliggende en onderliggende structuren waartussen een verkeer ontstaat waarvoor de wegen nog niet zijn aangelegd. Thijs Zweers tekent binnen die omstandigheden die hij aantreft de trajecten die mogelijkerwijs haalbaar zijn. Het zijn geen wegen om van A naar B te komen, maar om omzwervingen te maken die uitgangspunt en mogelijke bestemming op elkaar betrekken. Je komt aan om te vertrekken. Je moet een grens over. Thijs Zweers tekent om iets te betekenen.

Thijs Zweers neemt van 27 t/m 30 december 2017 deel aan This Art Fair in de Beurs van Berlage in Amsterdam
Van 10 maart tot en met 7 april 2018 heeft Thijs Zweers een solotentoonstelling bij Torch Art Gallery in Amsterdam
www.thijszweers.com