AKI finals 2017
Daar sta je dan, ergens begin september 1995, mijn eerste week op de AKI. Han Bennink die een optreden geeft waarbij je je meteen afvraagt waar je in godsnaam bent belandt. Dit in een gebouw, een creatieve vrijstaat, midden in het bos. Geen mobiele telefoon, laptop, Snapchat, WhatsApp, Youtube, Facebook, enzovoorts. Ver weg van de ‘bewoonde’ wereld.
Mijn avontuur in de kunst begon op deze academie waar ik nu terug ben om in de keramiekwerkplaats een aantal vazen/sculpturen te maken. Daar heb ik in mijn tijd eigenlijk nooit gebruik van gemaakt tenzij het was om een zak gips te kopen. Gek dat ik nu al deze jaren later pas de voordelen zie van de kennis die hier op de werkplaatsen aanwezig is. Gelukkig zijn er op de eindexamententoonstelling genoeg studenten die wel maximaal gebruik hebben gemaakt van deze werkplaatsen.
Op de AKI zijn dit jaar 34 afgestudeerden. Wat er vooral veel te zien is zijn grote installaties, eigen bouwsels met video’s, schilderijen, smeltende ijsblokken, woonkamers, blokhutten, enz. Omdat de AKI een groot gebouw heeft en er relatief weinig studenten aan de finals meedoen is er veel ruimte voor iedereen. Op de dag dat ik de tentoonstelling bekijk is de diploma-uitreiking, waardoor studenten niet bij hun werk aanwezig zijn om het toe te lichten. Persoonlijk vind ik veel van de installaties moeilijk te duiden en een kleine elevator-pitch van de student kan dan wonderen doen. Gelukkig heb ik de catalogus in Doe Maar-kleuren om meer te lezen over de gedachten van de deelnemers. Een aantal werken in de show zijn me opgevallen.
De installatie van Kira Fröse is een opstelling van een oude groene keuken in een trapgat op de begane grond. In deze keuken zijn allerlei voorwerpen te zien die een bepaalde tactiliteit in zich hebben en zich bezighouden met typische beeldhouwersvragen over vorm, kleur, structuur en materiaal. Bobbels die uit de kast komen zijn van gips en dus hard en stoffig, de uitstulping uit de lade is zachtgroen en van schuimrubber. Allemaal sculpturen met veel gevoel en zorgvuldigheid gemaakt. Soms in contrast met een roestige kraan of een stapel vieze, zwarte sponsen. Ik vind dit een interessante opstelling die je tegelijkertijd aantrekt en afstoot, een installatie die je een beetje in de war brengt. Deze verwarring begint al als je de trap af loopt en de geur van koffie je tegemoet komt. Helaas niet de geur van koffie zoals ik die lekker vind, puur en sterk, maar aangelengd met een of andere Unilever karamelsaus. Deze dubbele geur heeft Kira ook laten ontwerpen en wordt door een geurmachine verspreidt. Vanaf 1 juli is werk van haar te zien in Nouvelles Images in Den Haag.
Een andere ruimtevullende installatie van Kristel Geerts is er ook één die zijn oorsprong vindt in materialiteit. In de grote ruimte hangen rondom witte gordijnen en ligt op de grond wit zeil. In deze ruimte bevinden zich grote gekleurde blokken ijs die langzaam smelten. Het water met de kleurstof trekt in de gordijnen waardoor de ruimte heel langzaam van kleur verandert. Een soort minimalistische James Turrell. In de ruimte staan twee zuilen gemaakt van gips, parafine en pigment, die ook langzaam van kleur veranderen. Deze zuilen hebben, net als het werk van Kira, een heel mooie maar volledig ander gevoel voor en gebruik van materiaal. Op mijn foto’s is helaas niet goed te zien wat ik omschrijf.
Schilders zijn er ook op de AKI, er is een Fine Art Painting richting, zoals ik in de catalogus las, maar ik zag bijvoorbeeld ook grote schilderijen in een installatie van Joris Strouken die dan weer afstudeert bij Fine Art Sculpture. Zijn schilderijen zijn heel groot en hier en daar onaf, of zo lijkt het, met vlugge onderdelen en met veel zorgvuldigheid geschilderde delen. Allemaal in samenhang met losse lappen, kastjes, soldaatjes en een computer met stilstaand zelfportret en gekleid hoofd, wat ik een mooi ding vind.
Een echte schilder is Karel Leusink, die een serie schilderijen heeft gemaakt met het onderwerp de tafel. Alles wat er op en rond de tafel gebeurd is zijn aanleiding om de werken te maken. Wat ik aan zijn werk interessant vind, is de grote variatie aan technieken en stijlen en de zoektocht naar de juiste sfeer. Dit alles in het uniforme formaat van 148 x 148 cm. Echt iemand die gestudeerd heeft en nog geen duidelijke eigen uitspraak doet. De vraag is waar dit in de toekomst naar toe gaat.
Een andere schilder die mij opviel is Kirsten Everink die organische schilderijen maakt met allerlei in- en uitzoom-momenten. Zoekend naar licht-donker, diepte, vorm en kleur in het proces zelf. Allerlei momenten die associaties oproepen met figuren en landschappen, soms doorkruist met geometrische vormen. Dit werk voelt op een bepaalde manier niet hedendaags maar eerder tijdloos. Zelf ben ik er nog niet uit welke van deze twee de betere is. Moet kunst hedendaags zijn: hip, happening, modieus en vergankelijk? Of moet het juist tijdloos zijn: klassiek, universeel en eeuwig houdbaar? Het doet me een beetje denken aan Wout van Heusden, een schilder die in de jaren zeventig schilderijen heeft gemaakt die nog steeds hedendaags aanvoelen.
Andere werken in de tentoonstelling die mij waren opgevallen zijn:
Een grote grijze bal met een scheur waarop een oranje lamp scheen vanachter een roze muur. De combinatie van de lompheid van de betonnen hardheid en de warme zachtheid van het licht werkten heel goed. Ook dit werk van Elise Maslow is binnenkort bij Nouvelles Images te zien.
Een supermooi sculptuur van aan elkaar verbonden wasbakken bedekt met gevlochten stof. Onderdeel van een grote installatie van Hannah Joka.
Een indringende foto van een met bloed en tranen beschilderde vrouw in een victoriaanse blouse, tentoongesteld in een donkere ruimte met video en klokken-installatie van Iris Zendman.
Een installatie van Terence Baier waar in een hokje bezaaid met acceptgiro’s op een negental monitoren allerlei glitchvideo’s getoond worden.
En als laatste nog een kleine, mysterieuze foto van Floortje Schreuder, een die je in al het geweld van de installaties bijna zou missen.
Uiteindelijk heb ik denk ik alleen maar mensen van de Fine Art gefotografeerd, iets dat waarschijnlijk voortkomt uit mijn eigen beroepspraktijk en liefde voor autonome kunst. Ik ben erg benieuwd naar de volgende stappen van de afgestudeerden en hoop natuurlijk dat ik ze op de Bcademie kan verwelkomen om ze te helpen hun plek te vinden in de kunstwereld. Een uitdaging die al deze net afgestudeerden te wachten staat. Ik wens ze daarmee veel succes.